«‘De door de regering aangeboden excuses zijn het begin van een lange weg.’ Deze zinsnede van koning Willem-Alexander in zijn jongste kersttoespraak is een gotspe.» – Aart G. Broek


Presentatie over ‘Medardo de Marchena’ van Aart G. Broek in Pletterij, 5 maart 2023:
Dit boek over Medardo de Marchena is opmerkelijk: het bevat een pamflet (‘Onwetendheid of De vorming van een volk’) dat even opzienbarend is als ‘Wij slaven van Suriname’ uit 1934 van Anton de Kom: Suriname heeft Anton de Kom, maar Curaçao blijkt in Medardo de Marchena zijn evenknie te hebben! Op 1 juli 1863 maakte een proclamatie van koning Willem III formeel een einde aan slavernij op de Nederlands-Caribische eilanden. De slaven verloren de status van bezit en zouden gaandeweg volwaardige burgers worden. Ruim 65 jaar later schreef Medardo de Marchena in 1929 (!) in het Papiaments een schotschrift, waarin hij onomwonden stelde dat van de beoogde emancipatie niets terecht was gekomen. Vooral de katholieke kerk krijgt er van langs. Het kwam De Marchena duur te staan. Gebrandmerkt als ‘staatsgevaarlijk’ bracht hij de oorlogsjaren door in een interneringskamp op Bonaire. Een poging om hem van overheidswege op te nemen in een psychiatrische inrichting mislukte. Dat pamflet is onlangs herontdekt en nu eindelijk door Aart Broek vertaald in het Nederlands.
Kijk hier naar de presentatie vanaf 1.12.25 op de tijdlijn
Meer over Medardo de Marchena
Meer over Aart G. Broek bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer presentaties van Uitgeverij in de Knipscheer in Pletterij
Kijk ook naar De Epiloog-livestreams en podcasts Uitgeverij In de Knipscheer in de Pletterij

«Je staat verwonderd hoe men dit vroeger zo heeft kunnen laten passeren.» – Fred de Haas


Presentatie over ‘Servus’ van Fred de Haas in Pletterij, 5 maart 2023:
Een van de gezichten van uitbuiting en vernedering is het verschijnsel slavernij, dat een mondiaal verschijnsel is. Slavernij begon niet drie, vierhonderd jaar geleden in Amerika of het Caraïbisch gebied. Eeuwenlang was slavernij de normaalste zaak in Europa en iedereen kon in handen komen van slavenhandelaren. Hier werd de basis gelegd voor de Trans-Atlantische slavenhandel. Fred de Haas laat de historische en religieuze processen zien, die verklaren waarom juist zwarte mensen het slachtoffer werden van de slavenhandel: eerst in Europa – met name Portugal, Spanje en islamitische landen – en later in het Caraïbisch Gebied. Servus is een compacte geschiedenis van macht en onderdrukking, het beangstigende verhaal van koloniale en postkoloniale overheersing.
Kijk hier naar de presentatie
Meer over Servus
Meer over Fred de Haas bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer presentaties van Uitgeverij in de Knipscheer in Pletterij
Kijk ook naar De Epiloog-livestreams en podcasts Uitgeverij In de Knipscheer in de Pletterij

«Op zoek naar harmonie en heling in een tot op het bot getroebleerde maatschappij.» – Wim Rutgers

VoorplatDameAvond-75Over ‘Dame van de avond en het berouw van Benaro’ van Diana Lebacs in Antilliaans Dagblad, 7 januari 2023:
(…) De roman kan gelezen worden als een pleidooi voor zuiverheid in de politiek en het menselijk bestaan in het algemeen. (…) Op het congres ontmoet Benaro een persoon die ‘als twee druppels water’ op de minister-president van zijn eiland Curaçao lijkt. Dat leidt dan tot het dubbelgangersmotief, dat uitgangspunt is voor het diepere thema van deze roman: is het via experimenten en kuren mogelijk om een dominant conflictmodel zoals in politiek en sociaal-maatschappelijk leven gebruikelijk is, om te buigen naar een harmoniemodel? Of is zo’n gedachte niet meer dan een sprookje waar in de dagelijkse realiteit geen mogelijkheden toe zijn? (…) Met ‘Dame van de avond en het berouw van Benaro’ heeft Diana Lebacs een sprookjesachtig verhaal geschreven met een dominante moraal. Ze heeft met de ‘dama di anochi’ en de ‘dubbelfiguur’ twee verhaallijnen uitgezet die elkaar in het hoofdpersonage Benaro kruisen. De roman eindigt met een sterk aangezette expliciet geformuleerde moraal, waar het eiland Cura-çao naar een veronderstelde betekenis van het woord, weer het oorspronkelijke eiland van ‘genezing’ wordt. De roman heeft zo een karakter gekregen van een sprookjesachtige queeste op zoek naar harmonie en heling in een tot op het bot getroebleerde maatschappij, veroorzaakte door een koloniaal verleden en een corruptief heden. (…)
Wim Rutgers was van 2007 t/m 2021 buitengewoon hoogleraar Caraïbische letterkunde aan de UNA op Curaçao.
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Dame van de avond en het berouw van Benaro’
Meer over Diana Lebacs op deze site

«Onherroepelijk dringt de verwantschap zich op met de bluesmuziek die opkwam in het zuiden van de Verenigde Staten.» – Eric de Brabander

Over o.a. ‘Sierlijke golven krullen van plezier’ van Walter Palm in Noord & Zuid, jrg. 3 nr. 5, september 2020:
(…) Curaçao, sinds de zeventiende eeuw onderdeel van de Zeven Provinciën en nu autonoom onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden, hoort langer bij Nederland dan de Waddeneilanden. (…) Het gedicht ‘Spoken van slaven’ uit de bundel ‘Sierlijke golven krullen van plezier’ (2009) van de Curaçaoënaar Walter Palm toont hoe de multiculturele en meertalige samenleving van Curaçao tot nu toe worstelt met het koloniale verleden, een verleden dat heden ten dage op elke straathoek nog waarneembaar is. Onherroepelijk dringt de verwantschap zich op met de bluesmuziek die opkwam in het zuiden van de Verenigde Staten in de negentiende en twintigste eeuw. De woordkunstenares Lucille Berry-Haseth (…) is begaan met de Curaçaoënaar die heeft leren leven met misstanden die onlosmakelijk met het eiland verweven zijn. “Permanent naar de bliksem”, zo beschrijft Boeli van Leeuwen zijn eiland in de verhalenbundel ‘Geniale Anarchie’. “Niemand leeft ongestraft onder de palmen”, zo stelt hij. Wie daarover klaagt is een zeurkous. De verbondenheid van mens en natuur is universeel, op Curaçao echter lijkt deze in de poëzie meer beleefd te worden dan in het moederland. De Amsterdamse dichter Ko van Geemert, een regelmatige passant op onze eilanden, begrijpt die weemoedige band met de natuur. Hij schrijft: (…) Mocht u er ooit eens komen, draag dan een strooien / hoed, een wit gewaad / van linnen of papier, als pantser / voor de lichtheid van een niet te dragen last. (…)
Lees hier en hier het artikel
Meer over ‘Sierlijke golven krullen van plezier’
Meer over Geniale anarchie
Meer over Eric de Brabander bij Uitgeverij In de Knipscheer

Fragment uit ‘Nergens ergens’ van Astrid H. Roemer vertaald in het Frans

septentrionIn ‘Septentrion’, jrg. 47 nr. 3, september 2018:
Het tijdschrift ‘Septentrion. Arts, lettres et culture de Flandre et des Pays-Bas’, het Franstalige ‘zusje’ van het blad ‘Ons Erfdeel’, heeft een themanummer gewijd aan de manier waarop de Lage Landen omgaan met het koloniale verleden. In dit themanummer is ook een korte literaire bloemlezing opgenomen, waarvoor onder meer een fragment is gekozen uit de roman ‘Nergens ergens’ van Astrid H. Roemer (In de Knipscheer, 1983). De vertaling uit het Nederlands is van Philippe Noble. Verder is in dit ‘katern’ werk opgenomen van Multatuli, Hella S. Haasse, Jef Geeraerts en Cola Debrot.
Klik RoemerFranshier en hier voor het fragment ‘Du droit ou de l’économie !’ van Astrid H. Roemer
Meer over ‘Nergens ergens’
Meer uit ‘Septentrion’ op deze site
Meer over Astrid H. Roemer op deze site

«Pijnlijk verleden met begrip en warmte blootgelegd.» – André Oyen

Omslag_Buitenbeentjes_HR.inddOver ‘Buitenbeentjes’ van Janny de Heer op Ansiel, 17 juli 2017:
Dat de honger naar kennis over het koloniaal verleden ook in Nederland steeds toeneemt bewijst het overrompelende succes van ‘De tolk van Java’ van Alfred Birney. Het is normaal dat een jonge generatie zich wil informeren over het verleden, over een tijd waarover de ouderen soms liever niet spreken. Eén van de schrijvers die heel professioneel en door grondige research regelmatig een blik op het verleden gunt is Janny de Heer. (…) ‘Buitenbeentjes’ is een mooi uitgegeven boek waarin de schrijver met heel veel respect verhalen van vóór, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog in voormalig Nederlands-Indië optekent en ze tot een boeiend en aangrijpend geheel verweeft. De verhalen uit ‘Buitenbeentjes’ tonen heel veel gelijkenis met die van de asielzoekers, de vluchtelingen die nu in ons land komen en ook van nul af aan moeten herbeginnen en ook niet altijd op veel sympathie kunnen rekenen. Janny de Heer is een geroutineerde schrijfster die met heel veel vakkennis maar ook met begrip en warmte een stuk pijnlijk verleden blootlegt uit de Bersiap-periode (1945-1949).
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Buitenbeentjes’
Meer over Janny de Heer bij Uitgeverij In de Knipscheer