Machiavelli – Uitgeverij In de Knipscheer

Victor E. van Vriesland – Gekozen gedichten. Bloemlezing

VoorplatVriesland-75 Victor E. van Vriesland
Gekozen gedichten
bloemlezing
samengesteld en van een voorwoord voorzien door Rob Groenewegen en Dirk Kroon
gebrocheerd in omslag met flappen,
128 blz., € 19,50
ISBN 978-94-93214- 62-0
eerste uitgave oktober 2022

Van de roem en reputatie die Victor E. van Vriesland tijdens zijn leven (1892-1974) ten deel viel, is weinig over. Nog maar een kleine kring van lezers herinnert zich wie hij was en wat hij heeft geschreven. Rob Groenewegen nam het op zich een biografie te schrijven over Van Vrieslands fabelachtige leven (Weerloos tegenover alles, 2023). Daarin komen onder meer de diversiteit en kwaliteit van diens poëzie naar voren. Samen met Dirk Kroon die Van Vriesland goed kende en ook over hem publiceerde, kwam Gekozen gedichten tot stand.

Deze bloemlezing bevat een ruime keuze uit alle door Van Vriesland gepubliceerde gedichten en werk uit zijn nalatenschap. Daarmee krijgen latere generaties de mogelijkheid dit werk te ontdekken en te ervaren hoe deze dichter markante diepgang en toenemende toegankelijkheid heeft weten te ontwikkelen. Wie weet worden met deze Gekozen gedichten de beginregels van zijn gedicht ‘Klopsignalen’ waargemaakt:

Een der
Bedolven mijnwerkers in een ingestorte mijn
Die door klopsignalen te kennen geven
Dat ze nog leven,
Zoeken mijn verzen nog een verbinding
Met de buitenwereld te handhaven.

Vanaf januari 2023 verschijnen bij Uitgeverij Atlas Contact de biografie van Victor van Vriesland Weerloos tegenover alles en bij Uitgeverij Flanor een uitgave met jeugdherinneringen van Victor van Vriesland aan Den Haag en zijn lagere schooltijd.

Rob Groenewegen (1960) is ook de auteur van de biografie Te leven op duizend plaatsen. Jo Otten 1901-1940 (In de Knipscheer, 2011) en de bezorger van Jo Ottens in 2008 opnieuw uitgebrachte novelle Bed en wereld uit 1932 alsmede van zijn eveneens bij In de Knipscheer verschenen Verzameld werk van Jo Otten, deel 1 (Machiavelli, 2012) en deel 2 (Kritisch en verhalend proza, 2013).

Dirk Kroon (1946) is neerlandicus en filosoof. Hij studeerde af op het werk van Victor E. van Vriesland. Hij is de auteur van talrijke essaybundels en dichter van ruim twintig dichtbundels. Tot aan zijn pensionering was Kroon als hoofddocent Taal & Communicatie verbonden aan de Hogeschool Rotterdam.

Meer over Rob Groenewegen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een goed verzorgde, zeer lezenswaardige bundel.» – Gerard Oevering

edgar cairo Over ‘Kritisch en verhalend proza’ (Verzameld werk, deel 2) van Jo Otten voor NBD Biblion, mei 2013:
Het is bekentenisproza dat een verhuld autobiografisch portret van Otten geeft. Hij zoekt in zijn essays naar evenwicht tussen rede en gevoel. Zijn mensvisie is nihilistisch. Otten schrijft over onderwerpen die destijds om aandacht vroegen zoals de film, de houdbaarheid van het humanisme, mens en mythe. Deze essays zijn nog zeer actueel. De bundel besluit met een essay van Victor van Vriesland uit 1935 over Otten. Een goed verzorgde, zeer lezenswaardige bundel.

Lees hier de recensie

Meer over Jo Otten

«Een prikkelende leeservaring, op zijn minst.» – Joop Leibbrand

Pierre Lauffer Over ‘Koprot’ van Harry Vaandrager op MeanderMagazine, 30 april 2013:
In innerlijke monologen vertellen de teksten zichzelf in een aanhoudende stream of consciousness; staccato, hijgerig, met veel beknopte constructies. Het is een bijna eruptieve manier van schrijven, waarbij er in de stijl – en dat is duidelijk opzettelijk zo bedoeld – voortdurend iets wringt. Steeds is er wel een woord dat binnen de context van het taalveld detoneert. (…) Het leven is één grote stroom naar het einde en nog ver daar voorbij.

Lees hier de recensie

Meer over Koprot

«Jo Otten heeft wel een standaardwerk op zijn naam staan.»

Over Machiavelli, sleutel van onze tijd van Jo Otten bezorgd door Rob Groenewegen in Openbaar Bestuur, Tijdschrift voor beleid, organisatie & politiek, jaargang 22, nummer 7, juli 2012:
Hij raakte in de vergetelheid, de jong gestorven Rotterdamse schrijver en wetenschapper Jo Otten (1901-1940), die in 1928 promoveerde op een proefschrift over het Italiaans fascisme. Maar hij heeft wel een standaardwerk op zijn naam staan, namelijk een vertaling van Il Principe van de Florentijn Niccolò Machiavelli. Bij uitgeverij In de Knipscheer verscheen de zevende druk van Ottens postuum verschenen Machiavelli, sleutel van onze tijd (1940), gevolgd door diens Nederlandse vertaling van Machiavelli’s wereldberoemde en omstreden politieke geschrift Il Principe. Als gevolg van de oorlogsomstandigheden moest destijds het inleidende hoofdstuk uit het oorspronkelijke werk Machiavelli, sleutel van onze tijd worden geschrapt. Ook in latere drukken keerde het niet terug en werden er zelfs allerlei coupures in de tekst aangebracht. Deze zevende druk is compleet en voorzien van het nooit eerder gepubliceerde inleidende hoofdstuk.

«Het centrale thema: de macht, hoe die te verwerven, te gebruiken en te behouden.» – Mr. L.P. Willigenburg

Over ‘De Vorst’ van Niccolò Machiavelli (verzameld werk van Jo Otten, deel 1) door NBD Biblion, 13 juni 2012:
Profielschets door de Italiaanse geschiedschrijver (1469-1527) van de ideale heerser, met een uitgebreid essay van de vertaler over de actuele betekenis van het gedachtegoed van Machiavelli. Voor het eerst is de complete tekst opgenomen die J.F. Otten (1901-1940), publicist en tolk, publiceerde over het leven en werk van Machiavelli als ‘Sleutel van onze Tijd’. Daarna volgt de tekst van ‘De vorst’ zelf, in de (gemoderniseerde) vertaling van opnieuw J.F. Otten.

Lees hier de recensie
Meer over dit boek

Niccolò Machiavelli – De vorst & dr. J.F. Otten – Machiavelli, sleutel van onze tijd

NICCOLÒ MACHIAVELLI
De vorst
& dr. J.F. OTTEN
Machiavelli, sleutel van onze tijd.
Nederland/Italië
Verzameld werk van Jo Otten, deel I
Ingenaaid met flappen, 280 blz., geïllustreerd € 19,50
2012
ISBN 978-90-6265-804-6

Eerste integrale editie bezorgd door
dr. Rob Groenewegen

‘Macht is de spil waar alles om draait. Hij die macht heeft, heeft gelijk; de zwakkere heeft altijd ongelijk.’

Deze zevende druk van dr. J.F. Ottens postuum verschenen Machiavelli, sleutel van onze tijd (1940), gevolgd door diens Nederlandse vertaling van Machiavelli’s wereldberoemde en niet onomstreden politieke geschrift Il Principe, is voor het eerst conform wat dr. J.F. Otten (1901-1940) ooit voor ogen stond. Als gevolg van de oorlogsomstandigheden destijds werd namelijk het inleidende hoofdstuk van Machiavelli, sleutel van onze tijd uit de eerste druk geschrapt. Ook in latere drukken, tot en met 1983, keerde het niet meer terug. In de naoorlogse edities van dit succesvolle boek werden er opnieuw coupures in de tekst aangebracht. Deze weglatingen zijn nu, samen met het nimmer eerder gepubliceerde inleidende hoofdstuk, in deze nieuwste uitgave alsnog opgenomen. Spelling, taalgebruik en interpunctie zijn niettemin geactualiseerd.

In het nagelaten werk van J.F. Otten bevinden zich enkele hoofdstukken die moesten leiden tot een nieuw boek over Machiavelli. Ze zijn aan deze heruitgave toegevoegd, samen met zijn artikel ‘Machiavelli en Multatuli’ (1939). ’Een woord van herdenking’ door Constant van Wessem (1891-1954), dat uit de naoorlogse edities werd weggelaten, is weer in ere hersteld. Ook alle bijlagen zijn wat betreft spelling, taalgebruik en interpunctie aan de eisen van nu aangepast. Naast illustraties is het boek voorzien van een voorwoord door dr. Rob Groenewegen, auteur van de biografie Te leven op duizend plaatsen. Jo Otten 1901-1940. Groenewegen is ook de bezorger van Jo Ottens in 2008 opnieuw uitgebrachte novelle Bed en wereld uit 1932.

«‘Te leven op duizend plaatsen’ is het lezen zeker waard.» – Joost van der Vleuten

Over ‘Te leven op duizend plaatsen. Jo Otten 1901 – 1940’ van Rob Groenewegen op Literair Nederland, 26 januari 2012:
Groenewegen doet alle moeite doet om de wereld van de schrijver tot leven te wekken. Hij geeft een beeld van Rotterdam in de eerste decennia van de twintigste eeuw, dat zich schoksgewijs ontwikkelde tot wereldhaven. Hij beschrijft het culturele leven: het was de tijd van de filmliga, de charleston en de grammofoonplatenfeestjes, de tijd ook van nieuwe zakelijkheid, vitalisme en futurisme. Groenewegen schetst de gecompliceerde veelvormigheid van de Nederlandse literatuur uit die tijd, met allerlei avant-gardebewegingen die over elkaar heen tuimelen. En hij doet een verdienstelijke poging de waardering van Otten en vele anderen voor het fascisme en andere autoritair-populistische stromingen te begrijpen in de context van hun tijd. (…) Rob Groenewegen heeft het allemaal grondig uitgezocht, opgeschreven en met gulle hand van illustraties voorzien.

Lees hier de recensie

Meer over deze biografie

Etienne de la Boétie – De vrijwillige slavernij

Etienne de la Boétie
De vrijwillige slavernij,
Frankrijk, essay
uitgeleid door A.L. Constandse
vertaling: Ewald Vanvugt
Paperback, 72 blz., uitverkocht
ISBN 90-6265-070-8
Eerste druk 1980

Ik wil niet eens dat jullie hem omstoten of doen wankelen, maar alleen dat jullie hem niet meer steunen. Dan zullen jullie hem als een grote kolos, beroofd van zijn voetstuk, door zijn eigen gewicht in elkaar zien storten en in stukken zien breken.

Etienne de la Boétie (1530-1563) schreef deze klassieker uit de traditie van de burgerlijke ongehoorzaamheid waarschijnlijk op 18-jarige leeftijd. Jeugdig elan en idealisme gaan gepaard met uitzonderlijk scherpe observaties van menselijke zwakten, alleen te vergelijken met zijn grote tegenhanger Machiavelli.
Deze uitgave kwam tot stand naar aanleiding van La Boéties 450ste verjaardag 1 november 1980.

«De werkende mensen hebben geen behoefte aan het geweld, dat zij – vreemd genoeg – zelf zo ijverig ondersteunen en waarvan zij zozeer te lijden hebben. Want het geweld van de onderdrukker ten opzichte van de onderdrukte is niet zomaar een gewelddaad van een sterkere ten opzichte van een zwakkere, van een grotere ten opzichte van een kleine groep, enz. Het geweld van de heersers wordt – zoals altijd waar een meerderheid gebukt gaat onder een minderheid – uitsluitend in stand gehouden met bedrog, dat slimme lieden door de eeuwen heen hebben toegepast en dat mensen er, omwille van kleine, gemakkelijk bereikbare vooroordelen, toe aanzet niet slechts veel grotere belangen, maar bovendien zelfs hun vrijheid prijs te geven en zich bloot te stellen aan het meest verschrikkelijke leed. De aard van dit bedrog werd al 400 jaar geleden door de Franse auteur La Boétie in zijn geschrift De vrijwillige slavernij onthuld.» – Leo Tolstoj in De wet van het geweld en de wet van de liefde