Nawal el Saadawi overleden

Saadawi en WalkerDe Egyptische schrijver, arts en feministe Nawal el Saadawi (1931) is vandaag overleden. Ze werd 89 jaar. Zij werd in Nederland bekend door diverse titels over het thema vrouwenonderdrukking, zoals ‘De gesluierde Eva’, in 1980 uitgegeven door de Vlaamse uitgeverij Kritak en later verschenen als Rainbow Pocketboek van Uitgeverij Maarten Muntinga. Daarnaast was El Saadawi ook auteur van novellen, romans en reisverhalen. In die hoedanigheid vond zij onderdak bij Uitgeverij In de Knipscheer, tot eind jaren negentig actief als uitgever van vertaalde literatuur met een sterke vertegenwoordiging van vrouwelijke auteurs: Ama Ata Aidoo, Mariama Bâ, Marie Cardinal, Maryse Condé, Angela Davis, Buchi Emecheta, Nawal el Saadawi, Simone Schwarz-Bart, Alice Walker e.v.a. Nawal el Saadawi kwam in die jaren diverse keren naar Nederland, net als Alice Walker.

Wat me vooral is bijgebleven is een avond die de uitgeverij op 23 oktober 1992 organiseerde in de Aula van de Universiteit van Amsterdam. Van Alice Walker was net de roman ‘Het geheim van de vreugde’ verschenen over vrouwenbesnijdenis, een thema dat ook voortdurend werd aangekaart door Nawal el Saadawi. Die avond ontmoetten de beide auteurs elkaar voor het eerst. Het werd een memorabele avond, met ook nog een voordracht van Astrid Roemer en een gastoptreden van Gerda Havertong in een stampvolle zaal, met vooral Nederlandse, Surinaamse en jonge Somalische vrouwen die vragen mochten stellen aan de auteurs.

franc knipscheer, Haarlem

Lees hier het verslag in Trouw
Lees hier de open brief die Alice Walker in 2011 schreef aan Nawal el Saadawi
Lees hier het verslag van Astrid Roemer over haar eerdere ontmoeting met Alice Walker in 1990, gepubliceerd in Callaloo 1995
Meer over Nawal el Saadawi bij Uitgeverij In de Knipscheer

Marie Cardinal – Het moet eruit

90-6265-123-2 (1)MARIE CARDINAL
Het moet eruit. Roman over een psychoanalyse

Frankrijk. Roman
Paperback, 232 blz., € 14,75
ISBN 90-6265-123-2
Eerste druk 1982

‘Ik was niemand. Ik had geen verlangens, geen wilskracht, geen voorkeur, geen afkeur. Ik was een afgietsel van een menselijk model dat ik niet zelf gekozen had en dat niet bij me paste. Vanaf mijn geboorte was er aan alle kanten aan me geschaafd en gebeiteld en werden mijn gebaren, mijn houding en mijn vocabulaire dagelijks gecorrigeerd. Mijn behoeften, mijn lusten, mijn temperament waren onderdrukt, ingedamd, weggestopt, opgesloten… en ik werd weer volgepompt met fatsoenlijke ideeën… Toen het duidelijk werd dat de transplantatie gelukt was, lieten ze me vrij en stuurden me het leven in.’

Marie Cardinals roman Het moet eruit beschrijf de psychoanalyse van een vrouw. De eerste indrukken van de aan zware psychosomatische ziektebeelden lijdende patiënte zijn schokkend, en roepen een sfeer van wanhoop op. De genezing die zich dan geleidelijk aan voltrekt, legt op indrukwekkende manier de lagen bloot waaruit de ‘persoonlijkheid’ is opgebouwd, en loopt parallel aan flashbacks naar haar kinderjaren in Frans-Algerije. Door haar scherpe observaties over de moeder-dochter-relatie, alsook door haar psychologische inzicht en moed, heeft Marie Cardinal zich een belangrijke plaats in de hedendaagse vrouwenliteratuur verworven.

«Een uitzonderlijke vrouw die ons even vertrouwd voorkomt als een zuster.’ – F Magazine

«Een brutaal en onbehoorlijk boek.» – Marie Claire