Over ‘Ik wordt’ van Harry Vaandrager voor NBD / Biblion, 23 juli 2018:
(…) In 2011 publiceerde Harry Vaandrager zijn eerste roman ‘Aan Barrels’, in 2013 volgde ‘Koprot’ en in 2016 ‘Maskerade’. En nu ‘Ik wordt’. (…) In de traditie van de jonge Deelder, (familielid) C. Vaandrager en anderen in Rotterdam geborenen. Associatief, staccato, chaotisch, met branie verteld. Humor om te lachen. (…) Avant-garde is not dead. Vaandrager bewijst het. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Ik wordt’
Meer over Harry Vaandrager bij Uitgeverij In de Knipscheer
Tag: Maskerade
«Een van de grootste troeven van ‘Ik wordt’ is ongetwijfeld het onteugelbaar taalgebruik.» – André Oyen
Over ‘Ik wordt’ van Harry Vaandrager op Ansiel, 30 juni 2018:
(…) Een boek van Harry Vaandrager lees ik persoonlijk heel graag voor onder meer zijn uniek taalgebruik en dat geldt heel zeker voor zijn laatste roman ‘Ik wordt’ waar je in nog geen zestig pagina’s een onvoorstelbare woordenvloed, gemarineerd, in woord- en taalkunst over je heen krijgt. ‘Ik wordt’ bestaat uit drie redevoeringen die een smid geeft omdat hij zich moet zich verantwoorden voor de verdwijning van ene Kiki, een vrouw die hij naar eigen zeggen slechts viermaal ontmoette. Hij windt er geen doekjes om en pleit schuldig, tegenover zijn onzichtbare en onhoorbare toehoorders (het is een monoloog) geregeld aansprekend met ‘heren’, ‘mijne heren’ of ‘meneer de rechter’. (…) Harry Vaandrager geeft in de vlijmscherp gebalde roman ‘Ik wordt’ met mokerende en tegelijk vloeiende zinnen vorm aan de paradox van de ik-figuur. Tussen breuk en versmelting twijfelt zijn hele zelfonderzoek, dat een hellevaart wordt. Aan de ene kant wil hij het nu scheiden van het toen, aan de andere kant wil hij dat verleden voortdurend opnieuw beleven. Een van de grootste troeven van ‘Ik wordt’ is ongetwijfeld het onteugelbaar taalgebruik van de auteur waarin hij zijn zinnen met een haast baldadige kracht visueel maakt.
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Ik wordt’
Meer over Harry Vaandrager bij Uitgeverij In de Knipscheer
Harry Vaandrager – Ik wordt. Roman
Harry Vaandrager
Ik wordt
roman
Nederland
grafische vormgeving Danny Dobbelaere
genaaid gebrocheerd, 72 blz., € 17,50
co-uitgave met Uitgeverij het balanseer, Gent
Eerste uitgave 2018
ISBN 978-90-6265-995-1
Ik wordt is een nieuwe zwarte parel in het oeuvre van Harry Vaandrager.
“Niks meer te zeggen. Geen doen. Klaar en uit. De brui eraan. Niets meer te zeggen. Mijn woorden zijn uitgedanst. Mijn tong verroest. Maar, er moet gesproken worden. Helaas. Desnoods met stijve kaken en een droge mond.”
Harry Vaandrager geeft in de vlijmscherp gebalde roman Ik wordt met mokerende en tegelijk vloeiende zinnen vorm aan de paradox van de ik-figuur. Enerzijds bestaat de ik-figuur uit verschillende ikken die allemaal afzonderlijk gehoord willen worden, anderzijds wil hij één worden, opgaan in al wat bestaat en vloeit. Tussen breuk en versmelting twijfelt zijn hele zelfonderzoek, dat een hellevaart wordt. Aan de ene kant wil hij het nu scheiden van het toen, aan de andere kant wil hij dat verleden voortdurend opnieuw beleven.
“Heb geen fut voor verzet. Waarom mij verweren? Dus vooruit, zal over mijzelf vertellen. Maar met tegenzin. En, heel graag, stel niet zoveel vragen, ze lopen mijn antwoord voor de voeten. Waarschuw u echter op voorhand heren, mijn herinneringen zijn ongeschoren en slecht gekapt. Ze zijn, ook dat nog, op praalwagens vol met meisjes van de lichtste zeden en aanpalende billenknijpers de woestijn ingereden.”
Harry Vaandrager (1955) debuteerde in 1978 met de dichtbundel Langs toendra’s (De Bezige Bij). In 2010 verscheen zijn tweede bundel Wat telt is van niets gemaakt (Nijgh & Van Ditmar). Zijn romandebuut Aan barrels (het balanseer/ Nijgh & Van Ditmar) verscheen in 2011, gevolgd door de verhalenbundel Koprot en de roman Maskerade (resp. 2013 en 2016, het balanseer/ In de Knipscheer). Voor het Poëziecentrum stelde hij met kunstenaar Carine Weve de bloemlezing Niets te verbergen/Alles te verbergen (Gent, 2014) samen.
«Harry Vaandrager vormt een avant-garde in z’n eentje.» – Vic van de Reijt
Over Maskerade:
«Een groots boek. De thematiek is van alle tijden, maar lijkt nieuw door de bijzondere vorm. De grote kracht van Vaandrager ligt echter in zijn weergaloos goede stijl.» – Meander Magazine
«Maskerade is een meesterlijke oefening in het verhullen en onthullen van de dood die – om het einde van een vitalistisch epos te perverteren – ‘ons allen boeien blijft in dit aardse leven’.» – De Reactor
«Talige spitsvondigheid en een onalledaagse brille qua stijl.» – Sander Meij
Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op Tzum, 15 januari 2017:
(…) ‘Maskerade’ is geschreven vanuit verschillende perspectieven, in de vorm van brieven, interviews en andere ego-documenten; vol woordgrapjes, neologismen, intertekstuele verwijzingen en postmoderne bespiegelingen over het bestaan. In die zin zou je Maskerade ook een experimentele roman kunnen noemen. Maar vanuit de gedachte dat veel romans die wij als ‘klassiek’ beschouwen, in brief- dan wel dagboekvorm zijn geschreven, zou je dit boek tegelijkertijd ook als zodanig kunnen bestempelen. (…) Het verhaal is ingebed door brieven van de Rotterdamse Ada Brink, die als een soort Kaspar Hauser tijdens haar jeugd opgesloten heeft gezeten in een bijkeuken. Verder bestaat het uit interviewfragmenten met de fictieve kunstschilder Bob Boëtius, die net als Rob Scholte zonder benen door het leven gaat, plus het verontwaardigde commentaar van diezelfde Bob Boëtius op de weergave van zijn woorden ín die interviews. De interviewer wordt door Boëtius ‘Vaantje’ genoemd, in wie de lezer de bijnaam van de auteur kan herkennen. Daar tussendoor klinkt vanuit een ‘versteende baarmoeder’ ook nog de stem van Ben Boëtius, de ongeboren tweelingbroer van Bob. Ben tekent de baarmoederwand vol met ‘schilderingen’ en bij gebrek aan daglicht tekent hij ook in het luchtledige. (…) Tot slot krijgen we ook nog de brieven van vader Boëtius te lezen. (…) In zijn laatste brief besluit hij dan ook voor eeuwig te zwijgen, ‘niemand breekt mij de bek nog open.’ Hier klinkt de echo van Hermans’ ‘Au pair’, waarin personages in opstand willen komen tegen de almacht van de auteur en zich vertwijfeld afvragen waarom de ellende die hen overkomt juist hén moet overkomen. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site
«Intrigerend.» – L.W. Zandberg
Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op NBD | Biblion, 13 januari 2017:
Bob zit opgesloten in het donker, van waaruit hij een gevecht levert met zichzelf. Ben is zijn nooit geboren tweelingbroer. Deze dode foetus koestert zich in het feit dat hij nooit ter wereld is gekomen. Meerdere stemmen komen aan het woord. Zo vertelt Bob over zijn gevecht, maar becommentarieert hij zijn eigen vertelling en maakt deze soms zelfs belachelijk. Daarnaast is er een voor- en nawoord van Ada, een verteller die misschien niet bestaat, net als de andere personages. (…) Er wordt driftig verwezen naar allerlei filosofen, dichters en personages uit de wereldliteratuur. Dit maakt het plotloze boek zowel intrigerend als irritant. (…)
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site
«Weergaloos goede stijl.» – Hans Puper
Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op MeanderMagazine, 11 januari 2017:
(…) Taal speelt een essentiële rol: de verhouding met het onzegbare bijvoorbeeld. Ada, een ander personage, schrijft daarover in haar brief die aan de vertelling vooraf gaat: ‘Er schijnen lieden te zijn, die daar levenslang over neuzelen. Anderen verhangen zich erom. Dichters krijgen er woorddiarree van. Overloop. Hoe miezerig, hoe kleinzielig. Is er een erfzonde, dan is dat de taal.’ Van dat geneuzel is ook dit boek gelukkig niet vrij; het had anders ongeschreven kunnen blijven. Zo zegt Ben – zie hieronder – bijna aan het slot: ‘Bob, ik kan niet anders dan verstillen. Stilte, het is het onvermogen om het onzegbare te benaderen. Ik heb een leven van zwijgen in te halen.’ Hij is de enige niet. (…) Een groots boek. De thematiek is van alle tijden, maar lijkt nieuw door de bijzondere vorm. De grote kracht van Vaandrager ligt echter in zijn weergaloos goede stijl.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site
«Harry Vaandrager is een woordkunstenaar pur sang.» – André Oyen
Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op Ansiel, 6 januari 2017:
‘Ik zal afdalen naar mijn eigen onderwereld, om de woorden te vinden die ik al zo lang zoek. Ik moet eerst verdwijnen, om te kunnen leven. Er is geen weg terug.’ (…) Alle sprekers van ‘Maskerade’ vertellen in de ik-vorm en ze wijzen er stuk voor stuk op dat ze misschien niet bestaan. Het zijn stemmen en schimmen in plaats en ze lijken op elkaar. De personages draaien steeds in elkaars wereld rond en ze weten niet of ze de ander verzonnen hebben dan wel of ze door hem/haar verzonnen zijn. (…) Harry Vaandrager is een woordkunstenaar pur sang die met metaforen, taalkronkels en beeldtaal een literair vuurwerk in mekaar knutselt dat nog heel lang in het lezershoofd blijft nakreunen.
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site
«Unicum in Nederlands taalgebied.» – Bart Smout
Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op Passionate Platform, 21 december 2016:
Lezers die op zoek zijn naar herkenbare hoofdpersonen waar ze zich fijn mee kunnen identificeren, kunnen ‘Maskerade’ beter mijden. Ada, Bob en Ben zijn geen ronde personages. Ze zijn eerder stemmen uit een schimmenrijk die om elkaar heen dansen. Vraag is of ze überhaupt bestaan of dat ze elkaar verzinnen, niet meer zijn dan maskers die worden opgezet en afgezet. (…) Waarom zou je het bestaan überhaupt verheerlijken, die trage en pijnlijke weg naar de ondergang? (…) Maar de afkeer gaat gepaard met verlangen. De personages hunkeren alle drie naar een gebied voorbij woorden en betekenis, naar een plek waar stilte de scepter zwaait. (…) De wereld kan misschien niet vernietigd worden, maar vaste betekenissen wel. (…) Ergens lijkt Vaandrager in zijn schrijven op de Roemeense essayist Emil Cioran, die stelt dat geboorte een ziekte is waarvan niemand herstelt. Soms waart de geest van middeleeuwse mystici door zijn schrijven, die eveneens werden gedreven door het verlangen zichzelf te verliezen en op te lossen in het niets. Ook de absurde wereld van de Ierse modernist Samuel Beckett klinkt door in ‘Maskerade’. Maar de geschiedenis nog eens dunnetjes overdoen, dat is niks voor Vaandrager. Zijn stijl heeft voldoende eigen smoel om voor zichzelf te spreken. Daarmee laat de Rotterdamse schrijver opnieuw zien dat hij een unicum is binnen het Nederlandse taalgebied. Eentje om te koesteren.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site
«Met elk nieuw boek wordt zijn eigenheid duidelijker én verrassender.» – Bart Vervaeck
Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op De Reactor.org, Platform voor literaire kritiek, 3 november 2016:
Als je de appendix buiten beschouwing laat, zie je een haast symmetrisch opgebouwd bolwerk. Aan de buitenkant daarvan zit het verhaal van Ada Brink. Zij zorgt voor een voor- en een nawoord. Aan de binnenkant wisselen twee verhalen elkaar af: dat van Bob en dat van zijn ongeboren tweelingbroer, de dode en versteende foetus Ben Boëtius. Bob is zelf nog eens opgesplitst in twee stemmen: in romein is hij de verteller, cursief is hij het vertelde personage dat zich beklaagt over alle leugens, verzinsels en ‘verzwijgsels’ van zijn verteller. Die laatste blijkt Vaandrager te heten, waardoor de drie traditionele instanties van het verhaal in het kluwen opgenomen worden: auteur, verteller en personage. Wie de achtergrond en de vroegere versies van deze stemmen wil leren kennen, kan het feuilleton lezen dat Vaandrager op de site van het Rob Scholtemuseum plaatste. Daar heet Ben Boëthius nog Bob Scholte en is Bob Boëthius Rob Scholte. De gedaanteverwisseling kent geen einde. (…) Aan het woord is de ongekuiste taal. In haar nawoord zegt Ada ‘dat mijn woorden vieze nagelriemen hebben vanwege het pulken aan mijn eenzaamheid’. Maar zelfs ongekuist blijft de taal ontoereikend: ze kan het leed en de dood niet vatten, ze kan ze niet voelen of iets invoelbaar maken en ze kan ze al evenmin verzachten. De taal kan niet zwijgen, maar evengoed kan ze niet anders dan verzwijgen. Alle beelden, vloeken en ongecensureerde vertellingen blijven verhullingen. ‘Maskerade’ is een meesterlijke oefening in het verhullen en onthullen van de dood die – om het einde van een vitalistisch epos te perverteren – ‘ons allen boeien blijft in dit aardse leven’.
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site
Kees ’t Hart presenteert ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager in Rotterdam
Op donderdagavond 27 oktober 2016 vindt om 20.00 uur in WORM de ‘presentatie plaats van ‘Maskerade’, de nieuwe roman van Harry Vaandrager:
De presentatie is een gezamenlijk initiatief van Uitgeverij In de Knipscheer en Uitgeverij Het Balanseer (Gent) die dan tevens de dichtbundel Koudijs’ hellevaart van Peter Smink ten doop houdt. U bent van harte uitgenodigd deze presentatie mee te maken in WORM, het centrum voor avantgarde en undergroundkunst. De bundel van Peter Smink wordt ingeleid door Kris Latoir en Maskerade, de roman van ‘de meester van het tragisch realisme’ Harry Vaandrager, wordt ingeleid door Kees ’t Hart. De deur gaat open om 19.30 uur, het programma begint om 20.00 uur. Locatie: Boomgaardsstraat 69-71, 3012 XA Rotterdam
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site