Over ‘Elders 2022-0’ in Den Haag Centraal, 1 december 2022:
Elders, dat twee keer per jaar verschijnt, is de gedrukte uiting van het in augustus 2021 begonnen digitale podium Elders literair. (…) Het klapstuk van deze oer-Elders staat achterin. Het is het schrijnende verhaal ‘Mijn vriendin’ van de Nederlands-Somalische Alara Adilow. Een jonge vrouw vertelt hoe ze het dode lichaam van haar vriendin uit een gebombardeerd huis haalt. Met een kruiwagen. De context lijkt die van de Somalische burgeroorlog te zijn, maar het leed en de ellende zijn universeel. (…) Melancholiek en sfeervol zijn de verhalen van Michiel van den Berg en Kees Ruys. Van den Berg beschrijft het ouder worden aan de hand van ‘het plassen tegen schrikdraad’. Als jongetje even schrikken, maar als hij er als senior-met-pacemaker tegenaan loopt, vindt hij bijna de dood. Ruys verhaalt in ‘Een zachte cowboy’ over zijn pelgrimage naar een hotel in Malang (Java), waar in 1992 zijn vriend en Volkskrant-redacteur Dick (Slootweg) overleed. Niet eenvoudig, want ‘in Indonesië is een hoteldode de dood van een hotel’. (…) In Den Haag is Indië nooit ver weg, blijkt ook nu weer, want het tijdschrift bevat een historisch artikel van Gerard Termorshuizen over de exorbitante Villa Isola bij Bandung, ooit het grootste particuliere huis van de archipel. (…) Deze eerste Elders besluit met een twee pagina’s tellende, extreem kleurige strip van de Scheveningse kunstenaar Cedric ter Bals. (…) Een prikkelend slot van Elders’ eersteling. (…)
Lees hier het artikel
Meer over Elders Literair
Tag: Michiel van den Berg
Het eerste papieren nummer van ‘Elders Literair’
Elders Literair, 2022-0
gebrocheerd, geïllustreerd, 72 blz. waarvan 8 in kleur
formaat 180 x 245 mm
vormgeving en foto omslag Els Kort
illustratie binnen- en achterzijde omslag Cedric ter Bals
ISBN 978 94 93214 88 0
ISSN 2949 8449
i.s.m. Stichting Parachute
verkrijgbaar in de boekhandel, € 15,00
november 2022
In ‘Elders literair’ gaat het over het vertrouwde en het onbestemde, over dromen en vertrekken, over arriveren en verdwalen en, in iedere betekenis van het begrip, over terugkeren. Of het nu om het ‘hier’ of ‘elders’ gaat, steeds is één specifieke plek het uitgangspunt. Zoals Linn Ullmann het stelt in haar roman De rustelozen (2015): ‘Zien, herinneren, begrijpen. Alles hangt af van de plek waar je staat.’ Met bovenstaand motto als uitgangspunt begon ‘Elders literair’ in augustus 2021 een digitaal literair platform dat ruimte moest gaan bieden aan verhalend proza, poëzie, essays, kleine beschouwingen bij afbeeldingen, podcasts, boekbesprekingen, fotografie en (andere) beeldende kunst. Verder zou het platform bijdragen moeten gaan bevatten van in het Nederlands schrijvende auteurs die vanuit hun ‘standplaats’ elders in de wereld hun bestaan beschouwen, naast die van oorspronkelijk niet-Nederlandse schrijvers die juist vanuit Nederland berichten: de rubriek Elderselders. Nog voordat er een jaar voorbij was, en het platform er zo ongeveer uitzag zoals gehoopt, begonnen de redactieleden en uitgever Franc Knipscheer al aan uitbreiding te denken. Naast het digitale platform moest er een papieren tijdschrift komen dat in aanleg tweemaal jaarlijks zou verschijnen en waarin behalve voor nieuw werk – essays, verhalen, poëzie en beeldende kunst – ook plaats zou moeten zijn voor hoogtepunten uit de voorafgaande publicatieperiode van het digitale platform. De eerste proeve hiervan verschijnt nu: het nulnummer van ‘Elders literair’, dat de redactie samenstelde rond (én tegenover) het essay ‘De terugkeer van een verdronken meisje’ van Jan-Hendrik Bakker. In dit nummer verder bijdragen van Alara Adilow, Jana Arns, Cedric ter Bals, Michiel van den Berg, Pieter Dolmans, Arjen Duinker, Diederik Gerlach, Els Kort, Hans Muiderman, Kees Ruys, Gerard Termorshuizen, Tyche Tjebbes, Dirk Van Boxem, Anne Vegter en Rob Verschuren.
Redactie Arjen Duinker, Diederik Gerlach, Hein van der Hoeven (redactiesecretaris), Herman Jansen (tekstcorrectie), Els Kort, Arjen van Meijgaard, Felix Monter, Hans Muiderman, Kees Ruys en Kristien De Wolf.
Meer over platform en literair tijdschrift ‘Elders Literair’
Meer over ‘Elders Literair’ op deze site
«Weer een zalige editie van Extaze!» – André Oyen
Over Extaze 28 ‘Geloof in de kunst’ op Lezers tippen lezers, 22 februari 2019:
Literair tijdschrift Extaze is een kwartaalschrift gewijd aan literair en beeldend werk van Nederlandse en Belgische schrijvers en kunstenaars. (…) ‘Extaze 28’ bevat 5 essays. (…) In ‘Van West naar Oost’ analyseert Klaas de Groot zes Indische gedichten van de Surinaamse auteur Bernardo Ashetu (1929-1982). (…) Hoewel hij debuteerde in een tijd toen vele dichters zich voor het eerst presenteerden, onttrekt zijn in het Nederlands geschreven poëzie zich aan de toon en de dichterlijke objecten van die dagen (in het bijzonder aan de maatschappelijk bewogen strijdpoëzie). Hij schrijft gevoelige verzen, fijnzinnig observerend hoe droom en werkelijkheid uit elkaar groeien (hij had een enorm problematische relatie met zijn vader) en uiteindelijk slechts droefenis overblijft voor ontheemden overal ter wereld. Lang na zijn overlijden begonnen zijn gedichten te verschijnen in de ‘Spiegel van de Surinaamse poëzie’ (1995) en in tijdschriften als Dietsche Warande & Belfort, Bzzlletin, Poëziekrant en De Tweede Ronde. In 2002 kwam er een nieuw bundeltje van hem uit in Paramaribo: ‘Marcel en andere gedichten’. In 2007 verscheen in Nederland een keuze uit zijn werk gemaakt door Gerrit Komrij onder de titel ‘Dat ik zong’. Later dat jaar verscheen een bibliofiele editie van zijn gedicht ‘Indiaans’. In dit Extazenummer treft de lezer ook gedichten van Guy Commerman, Anne Karelse, Lisa Rooijackers en Merel van Slobbe en korte verhalen van Michiel van den Berg, Jens Bezemer, Guido Eekhaut, Else de Jonge, Christien Kok, Dewi de Nijs Bik, Phaedra Onclin, Yoko Theeuws en Liedewij Vogelzang. Het beeld is van Mariëtte van Erp. Weer een zalige editie van Extaze!
Lees hier de aankondiging
Meer over ‘Extaze 28’
Literair tijdschrift Extaze 28 ‘Geloof in de kunst’ [Jrg. 7, nr. 4]
Extaze 28– Geloof in de kunst
zevende jaargang nr. 4, november 2018
redactie Cor Gout, Els Kort (vormgeving)
gebrocheerd, geïllustreerd, 112 blz.,
€ 15,00
presentatie 15 november 2018
ISBN 978-90-6265-623-3
Zoals in elk nummer wordt ook in dit nummer de inhoud bepaald door essays, gedichten, korte verhalen en beeld en nog uitgebreid met interviews en recensies op het digitale supplement van Extaze. ‘Extaze 28’ bevat 5 essays. In zijn essay ‘De tegenverbeelding van het religieuze’ concludeert Kris Pint na lezing van Gerard Reve’s literaire werk, dat de schrijver in het katholicisme een tegenverbeelding vond die krachtig genoeg was om de strijd met zijn wanhoop, verslaving en angst voor depressies aan te gaan. De neurotheologie leert ons dat de religieuze verbeelding dient als interface om met de primitieve religieuze ervaringen om te gaan die in de specifieke structuur van de hersenen zijn opgeslagen.
De sterke religieuze vervoering die is uitgedrukt in het beeld ‘Extase van de heilige Theresia’ van Giam Lorenzo Bernini (1598-1680) zet Onno Schilstra in ‘Het nachtkastje van Franco’ op hetzelfde spoor als Pint. De sculptuur vormt een verwijzing naar iets onzegbaars, iets ‘onbegrippelijks’ dat hooguit door het soort symbolen waarover Reve schrijft in ‘Moeder en zoon’ (1980) in taal uitgedrukt kan worden.
’Een verrukkende heidense schoonheid’ is de titel van Ruurd Halbertsma’s essay over de waardering van de antieke beeldhouwkunst door de eeuwen heen en de aantrekkingskracht die de lichamelijkheid en sensualiteit van de beelden uitoefenden op mensen met sluimerende seksuele fantasieën. Louis Couperus beschouwde de antieke wereld als een ‘foreign country’, waarnaar hij terugreisde op elk moment dat hij in extase een klassieke sculptuur beschouwde.
Artien Utrecht is geboeid door de tegenstelling die de schrijver Junichiro Tanaziki waarnam tussen de Japanse sensitiviteit voor nuances van licht en duisternis en de westerse voorkeur voor het felle licht. Op het Japanse kunsteiland Naoshima ervaart ze dat het spel van schaduwlagen en hun verschillende diepten je dwingt om te kijken met je zintuigen. Het donker vraagt om een voorbijgaan aan het ‘gewone’ zintuiglijke zien. Voorbij het gewone zien ligt de verbeelding van wat niet is, maar zou kunnen zijn.
In ‘Van West naar Oost’ analyseert Klaas de Groot zes Indische gedichten van de Surinaamse auteur Bernardo Ashetu (1929-1982), wiens thematiek: dood en verandering gekoppeld aan geweld, voor hem een middel was om zich bevrijd te voelen van beklemming en onderdrukking.
In dit nummer gedichten van Guy Commerman, Anne Karelse, Lisa Rooijackers en Merel van Slobbe en korte verhalen van Michiel van den Berg, Jens Bezemer, Guido Eekhaut, Else de Jonge, Christien Kok, Dewi de Nijs Bik, Phaedra Onclin, Yoko Theeuws en Liedewij Vogelzang. Het beeld is van Mariëtte van Erp.
De presentatie van Extaze 28 vindt plaats op donderdag 15 november 2018. Locatie: Houtrustkerk, Beeklaan 535, Den Haag (hoek Houtrustweg). Parkeren kan gratis op het erf van de internationale school aan de overzijde. Aanvang: 20.15 uur precies. Deur open van 19.45 uur tot 20.10 uur, dus graag op tijd aanwezig zijn. Entree: € 10,00 (alleen contant te betalen). Reserveren: redactie@extaze.nl. Presentatie: Cor Gout. Licht en geluid: Anton Simonis (Adesign).
Lees ook supplement van ‘Extaze’
Meer over ‘Extaze’