Tag: michiel van kempen

Nadrukkelijke zwenking – Liber amicorum voor Michiel van Kempen

Henna Goudzand Nahar, Bert Paasman, Ellen Steenvoorden,
(samenstelling en eindredactie)
Nadrukkelijke zwenking
Liber amicorum voor Michiel van Kempen
Een vriendenboek bij gelegenheid  van het emeritaat van
prof. dr. Michiel van Kempen
van de Universiteit van Amsterdam
illustratie omslag Robert Bosari
foto omslag Ellen Steenvoorden
geïllustreerd met 70 afbeeldingen,
gebrocheerd in omslag met flappen, 170 blz.,
ISBN 978-94-93368-21-7
uitgave 31 januari 2025
niet in de handel

Op vrijdag 31 januari 2025 gaf professor dr. Michiel van Kempen zijn laatste (ook openbare) college als (eerste) bijzonder hoogleraar Nederlands-Caraïbische Letteren aan de Universiteit van Amsterdam (hij bekleedde deze positie sinds 1 september 2006) in de aula van de Lutherse kerk met als titel ‘Zwarte pracht’. Aan het eind van zijn college pleitte hij voor het voortbestaan van de ‘bijzondere’ leerstoel als normale leerstoel. De bundel bevat 50 bijdragen van o.a. Cynthia Abrahams, Karin Amatmoekrim, Elisabeth Leijnse, Astrid H. Roemer, Rabin S. Baldewsingh. De bundel heeft een gelimiteerde oplage van 200 exemplaren; daarvan is bij plaatsing van dit bericht nog een half doosje over. Voor zover die voorraad strekt kunt u een exemplaar bestellen voor de winkelwaarde van € 19,50, zie Bestellen – Uitgeverij In de Knipscheer .

Kijk hier naar de rede
Meer over Michiel van Kempen op deze site

«Het aangename van Elders Literair is de afwisseling.» – Herman Rosenberg

Over ‘Elders 2024-4 Literaire diplomaten’ in Den Haag Centraal, 23 januari 2025:

(…) Velen kennen het oeuvre van F. Springer, oftewel Carel Schneider. Hij heeft zo ongeveer zijn hele carrière bij de buitenlandse dienst beschreven in een serie superieure romans. Daarin komt vooral indirecte kritiek voor op de (schijn-) wereld van de diplomatie. (…) Hij haalde op betrekkelijk harmonieuze wijze zijn pensioen. Dat geldt lang niet voor alle diplomaat-schrijvers, blijkt uit het recente nummer (4) van het tijdschrift Elders Literair dat geheel aan hen is gewijd. Vandaar ook dat inleider Jaap Goedegebuure erop wijst dat we ‘Schneider-Springer’ niet zomaar als standaardtype kunnen beschouwen. Neem bijvoorbeeld A. Alberts. Graa Boomsma schetst diens moeizame carrière, eerst bij het Binnenlands Bestuur in Indië en later nog even bij Buitenlandse Zaken. Dat liep niet goed, want hij werd beschouwd als ‘een rare en veel te progressieve snuiter’. (…)  Helemaal moeilijk had de uit Suriname afkomstige Lou Lichtveld het, als schrijver bekend onder de naam Albert Helman. Michiel van Kempen beschrijft hoe deze eerste, grote romancier uit de West als diplomaat bij de Verenigde Naties geregeld zijn tong moest afbijten. Met name als het ging over Zuid-Afrika. Nederland stond lang niet vooraan bij de kritiek op het apartheidsbewind. (…) Het aangename van Elders Literair is de afwisseling. Er staan dus biografische stukken over (oudere) auteurs in, maar ook nieuw materiaal van, jawel, schrijvende diplomaten. Ze zijn er nog! (…)  Pauline Genee schrijft indringend over een onopvallend straatje in een grote stad, waar zij vaak logeerde bij haar tante. (…) Van grote klasse is het korte verhaal ‘Amy’ van Timo Bo Salomonson. (…) Zeeland is prijsgegeven aan het water; in de verte steekt alleen het Belfort van Brugge nog een stukje boven de zeespiegel uit. (…) Nog even terug naar SchneiderSpringer. Het tijdschrift bevat een voorpublicatie van de biografie waaraan Liesbeth Dolk werkt. Het stuk gaat over de kinderjaren van Carl Schneider in Indië, eerst vrij, later in de kampen. (…) Op Ceylon, schreef de 13-jarige Carel zijn eerste verhaal. (…)  Een fraaie Haagse primeur voor Elders Literair! (…)

Lees hier de recensie ‘Schrijvende diplomaten, ze zijn er nog!’
Meer over Elders 2024-4 
Meer over Elders Literair bij Uitgeverij In de Knipscheer

Elders Literair 2024-4

Elders Literair 2024-4
Hein van der Hoeven en Kees Ruys  (gastredactie)
gebrocheerd, geïllustreerd, 96 blz. waarvan 8 in kleur
formaat 180 x 245 mm
vormgeving Els Kort
tekening omslag Diederik Gerlach
tekeningen binnenwerk Karin Timbergen
ISSN 2949 8449 i.s.m. Stichting Parachute
Dit nummer 4 is mede mogelijk gemaakt door het Hendrik Muller Fonds.
verkrijgbaar in de boekhandel  € 15,00
ISBN 978-94-93368-20-0
december 2024

Bijzonder themanummer, dat volledig in het teken staat van de diplomaat-schrijver – of misschien beter: de schrijvende of literaire diplomaat, want bij de meesten onder hen lijkt de diplomatie ondergeschikt aan het literaire oeuvre. In zijn ‘Vooraf’ bij het nummer vraagt literatuurwetenschapper Jaap Goedegebuure zich af of de schrijvende gezant wel een eigen plek heeft in ons literaire landschap: ‘Bestaat hij, de diplomaat-schrijver? Beantwoordt hij aan een literair type, zoals er wel meer zijn – de gedoemde dichter bijvoorbeeld, de reisjournalist, de zondagsrijmelaar?’ Er is in elk geval wel íets wat deze literaire expats met elkaar verbindt: hun ‘elders zijn’ (geweest), in tijdelijke en vrijwillige verbanning, in combinatie met hun schrijftalent, dat al dan niet door hen wordt ingezet om hun belevenissen in den vreemde vorm te geven.  In Elders 4, dat onder gastredacteurschap van Hein van der Hoeven en Kees Ruys verschijnt, richten we de schijnwerpers op twaalf Nederlandstalige schrijvers die hun land als ambtenaar in rijksdienst over de grens hebben vertegenwoordigd, zowel in essays als in verhalend proza en poëzie. Hun werk voert ons langs de meest uiteenlopende decors, van Taipei op Taiwan tot de warmwaterbronnen van het Japanse Odawara, en van naoorlogs Warschau tot de kust bij Havana in achttiende-eeuws Cuba. Maar ook Nederlands-Indië, Brugge, Amsterdam en Praag komen aan bod.  De essays komen alle van biografen: Graa Boomsma schrijft over A. Alberts, Michiel van Kempen over Albert Helman, Liesbeth Dolk over F. Springer en Jan Paul Hinrichs over F.C. Terborgh. Naast gedichten van Caroline Wiedenhof en debutant Hanjo de Kuiper brengt Elders 4 verhalen van de (ex-)diplomaten Pauline Genee, Hein van der Hoeven, Richard Osinga, Herman Portocarero en Timon Bo Salomonson, en een inleiding van Marco Huysmans tot een filosofisch Japans reisverhaal van de sinoloog en diplomaat Robert van Gulik, die zich vanaf de jaren vijftig internationale roem verwierf met zijn detectiveverhalen over de Chinese magistraat Rechter Tie. Ten slotte introduceert Diederik Gerlach kunstenaar Karin Timbergen, die speciaal voor dit nummer vijf diplomaat-schrijvers portretteerde.

Klik hier voor het digitale platform Elders literair
Meer over de presentatie van Elders nr. 4 op 14 december 2024
Meer over Elders
Meer over Jaap Goedegebuure bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Hein van der Hoeven bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Graa Boomsma bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Albert Helman bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Kees Ruys bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Diederik Gerlach bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Wij zijn hiér omdat jullie dáár waren.» – Eric de Brabander

   Foto: Michiel van Kempen
9de Cola Debrotlezing in de OBA door Eric de Brabander, 28 september 2024:

Op zaterdag 28 september 2024 hield Eric de Brabander de negende Cola Debrotlezing in de OBA, Amsterdam. Muzikale omlijsting gaf Alexander Kraft van Ermel, typografische vormgeving was van Ernst Nijsten. De inleiding was van Rita Rahman, de moderatie na de lezing was in handen van Noraly Beyer. De lezing had als titel “Het wij-zij-denken, inclusie in ons Koninkrijk”. « (…) Nederland, het land van tulpen, molens en politieke polarisatie is langzaam maar zeker een multiculturele samenleving aan het worden. Wij zijn hiér omdat jullie dáár waren, zou de allochtoon kunnen zeggen. De nieuwe cultuur van import-Nederlanders legt haar zeden op aan de in haar voegen krakende traditionele Nederlandse cultuur, een cultuur die nog steeds gekoesterd wordt, die haar eigen ouderwetse zeden kent. Dat wordt niet overal zonder afkeer ontvangen. Mensen houden niet van verandering. (…)  Wat multiculturaliteit betreft kan Nederland een lesje leren van ons eiland in de Caribische zee dat al toen de Hollanders er in 1634 voet aan wal kregen een multiculturele samenleving was. Of van Suriname, waar de moskee en de synagoge in Paramaribo broederlijk naast elkaar staan, niet ver van de Arya Dewaker Hoofdmandir en de Kathedrale basiliek. Religieuze incidenten komen in Suriname net zo min als op de Caribische eilanden voor. Men kan spreken van grote sociale en raciale tolerantie, van respect in de tropische betekenis. Verschijnselen die niet altijd zo zijn geweest in koloniale tijden. Het kan dus! (…)»

Klik hier of hier voor de lezing
Meer over de boeken van Eric de Brabander

Middag over Edgar Cairo

Op zondag 6 oktober 2024 buigen kenners zich over de vraag: wat Edgar Cairo tijdens zijn leven te zeggen had, dat hem nu de erkenning ten deel valt die hij tijdens zijn leven amper kreeg? Natascha Adama houdt zich bezig met de studie van de dystopische postkoloniale stad. Antiquaar Carl Haarnack is een groot bewonderaar van Cairo. Recensente Toef Jaeger overlaadde Cairo met lof in NRC Handelsblad. Acteur Felix Burleson speelde in verschillende van Cairo’s theaterstukken, vertelt erover en draagt voor. Presentator is Michiel van Kempen. Locatie: Huis de Pinto, Sint Anthonie Breestraat 69, Amsterdam. Zaal open 14.30 uur. Toegang € 6,50. Reserveer kaart.
Bron
Over Edgar Cairo bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Edgar Cairo

«Een pionier stopt als pionieren niet meer nodig is.» – Elodie Heloise

foto: Bram Petraeus
‘Een uitgeverij die haar tijd ver vooruit was’ door Wouter Geerts in NRC, 9 augustus 2024:

Op 26 maart 2026, precies vijftig jaar na haar oprichting, houdt de Haarlemse uitgeverij In de Knipscheer op te bestaan. Dat maakte Franc Knipscheer (77), oprichter van de uitgeverij al in 2022 bekend. Nu, twee jaar later, worden de laatste boeken uitgegeven. De ‘kleurrijkste uitgever van Nederland voor avontuurlijke lezers’ pionierde met de introductie van niet-westerse literatuur in Nederland. Daarnaast gaf zij een podium aan veel debuterende Nederlandstalige schrijvers. (…) In de Knipscheer, opgericht als zelfstandige literaire uitgeverij, introduceerde de term ‘multiculturele literatuur’ in Nederland. Eind jaren tachtig verhuisde de uitgeverij van Haarlem naar Amsterdam. Nadat Jos Knipscheer zich wegens gezondheidsproblemen in 1993 terugtrok uit de uitgeverij en vier jaar later overleed, keerde Franc terug naar Haarlem om daar, samen met partner Anja en redacteur Peter de Rijk, de uitgeverij voort te zetten. Met die terugkeer liet In de Knipscheer de vertaalde literatuur los en begon zij zich steeds meer te richten op Nederlandse schrijvers afkomstig uit Suriname, Indonesië en de Antillen. (…) In de Knipscheer speelde vanaf haar oprichting een belangrijke rol in het verbinden van de literaire werelden van de Nederlandstalige gebieden. Volgens schrijfster Elodie Heloise, die in 2024 met ‘Blauwe Tomaten’ een plek verdiende op de longlist van de Libris Literatuurprijs, stonden diversiteit en inclusiviteit centraal bij de uitgeverij. (…) Ook volgens Peter Nijssen, hoofdredacteur van de Arbeiderspers, is In de Knipscheer een pionier geweest. „Je ziet dat vrijwel elke grote uitgever de afgelopen jaren in hun voetsporen is getreden”, zegt hij. Van Kempen gaat nog iets verder: „De uitgeverij heeft jarenlang de weg geplaveid voor buitenlandse schrijvers. Hun literatuur is inmiddels wijdverspreid over allerlei andere uitgeverijen.” (…) Met het verdwijnen van de uitgeverij neemt de onzekerheid voor schrijvers van niet-westerse literatuur toe, denkt Heloise. (…) Belangrijker vindt de schrijfster dat de overzeese literatuur inmiddels een gerespecteerde plek heeft gekregen in de Nederlandse literatuur. In die zin heeft ze vrede met de sluiting van In de Knipscheer: „Een pionier stopt als pionieren niet meer nodig is.”

Lees hier of hier het artikel van Wouter Geerts

Heruitgave van ‘Kopzorg’ van Edgar Cairo

De Surinaamse schrijver Edgar Cairo (1948-2000) schreef in het Sranantongo, in het Surinaams-Nederlands en enkele titels in het Nederlands (o.a. ‘Dat vuur der grote drama’s’ en ‘Kopzorg ‘. Uitgeverij Cossee hield op 3 juli 2024 de heruitgave van ‘Kopzorg’ ten doop in de OBA. De roman verscheen in 1988 bij Uitgeverij Agathon, nadat in 1979 al de Surinaams-Nederlandse (Cairojaans)  versie ‘Temekoe/Kopzorg’ was verschenen bij Uitgeverij In de Knipscheer en in 1969 in Paramaribo in het Sranantongo het oorspronkelijke ‘Temekoe’. 65 jaar na dit origineel voegde Cossee aan de heruitgave van ‘Kopzorg’ een verhelderend Nawoord toe van Thalia Ostendorf. Bij de presentatie (waaraan ook Felix Burleson, Gerda Havertong, Sarita Bajnath, Thalia Ostendorf en Dean Bowen meewerkten) hield  Michiel van Kempen een korte inleiding waarin hij ook verwijst naar de door Charl Landvreugd gehouden Van Lierlezing 2024 op 29 februari 2024 die geheel gewijd was aan dit vader-zoonverhaal (novelle, roman) in drie decennia in drie taalversies.

Lees hier de Inleiding van Michiel,van Kempen
Lees hier de Van Lierlezing 2024 van Charl Landvreugd
Meer over Edgar Cairo op de website van  Uitgeverij In de Knipscheer

Eenakter ‘Fábula Caribeña’van Ken Mangroelal opgedragen aan Michiel van Kempen.

Over ‘Fábula Caribeña’ van Ken Mangroelal op Caraïbisch Uitzicht, 4 juli 2024:

De eenakter ‘Fábula Caribeña’ van Ken Mangroelal werd opgevoerd op zondag 30 juni 2024 door een gezelschap onder regie van Felix Burleson in de Tuin van Kapitein Rommel in Castricum. De eenakter speelt zich af in de mondi van Aruba nabij San Nicolas. Het stuk is opgedragen aan Michiel van Kempen, bijzonder hoogleraar Nederlands-Caräibische letteren,  en is geschreven naar aanleiding van diens onderscheiding met de Everwinus Wassenbergh Penning. Deze jaarlijks uit te reiken penning, die ook wel de ‘Nobelprijs voor de neerlandistiek’ wordt genoemd, werd hem op 4 april 2024 uitgereikt vanwege zijn jarenlange inzet voor de Nederlands-Caraïbische literatuur en cultuur. De Dramatis Personae in de eenakter zijn: Kabrito (hybride geit), Yuana (leguaan), Shoko (uil), Lora (papegaai, interviewer), Professor Kemphaan (een kemphaan) en Makako (aap).

Lees hier verder
Meer over Ken Mangroelal op deze site
Meer over Michiel van Kempen op deze site

Amsterdamse hoogleraar uitgeroepen tot beste neerlandicus.

Over Michiel van Kempen in De Taalstaat (KRO-NCRV),  30 maart 2024:

‘De Nobelprijs voor de Neerlandistiek’, zo noemt de organisatie de Everwinus Wassenbergh Penning zelf. Juryvoorzitter Marc van Oostendorp verraste de winnaar van dit jaar live in de uitzending: Michiel van Kempen, bijzonder hoogleraar Nederlands-Caraïbische letteren aan de Universiteit van Amsterdam. Hij wordt geroemd om zijn missiewerk voor de Nederlands-Caraïbische literatuur en cultuur. In de uitzending leest hij een gedicht van de onlangs overleden dichter Jit Narain wie wil wonen op de oever uit diens bloemlezing  ‘Een mensenkind in niemandsland’, en Kortom,  een kort gedicht van hemzelf uit de bundel ‘Het eiland en andere gedichten’.

Kijk hier naar de uitzending
Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over ‘Een mensenkind in niemandsland’
Meer over ‘Het eiland en andere gedichten’

Everwinus Wassenbergh Penning 2024 voor Michiel van Kempen

De Amsterdamse hoogleraar Caraïbische Letteren Michiel van Kempen krijgt voor zijn jarenlange inzet voor de studie van de Caraïbische letteren de Everwinus Wassenbergh Penning. Dit werd zaterdag 30 maart 2024 bekendgemaakt in het radioprogramma De Taalstaat. Deze prijs – de ‘Nobelprijs van de neerlandistiek’ – wordt een keer per jaar uitgereikt aan iemand die volgens de jury gedurende vele jaren een brede bijdrage aan de neerlandistiek heeft geleverd. Van Kempen, die de komende week met emeritaat gaat, krijgt de penning op 4 april 2024 overhandigd tijdens de Neerlandistiek-dagen in Amsterdam. Michiel van Kempen (1957) staat bekend als een pleitbezorger van de literatuur van de Antillen en – vooral – van Suriname. Hij heeft zich daarin een ware pionier getoond: ook in jaren waarin belangstelling voor de letteren buiten Europa nog lang niet vanzelfsprekend was, vestigde Van Kempen onvermoeibaar de aandacht op de kwaliteiten van zijn schrijvers. Een uitstekend voorbeeld hiervan is zijn monumentale werk ‘Een geschiedenis van de Surinaamse literatuur’. Van Kempen heeft zijn grote liefde voor deze letteren zowel in zijn wetenschappelijk werk getoond, als in zijn colleges en in werk voor een breder publiek. Wetenschappelijk is hij niet alleen in zijn eigen werk altijd scherpzinnig en breed georiënteerd geweest, bijvoorbeeld door historische en contemporaine analyse aan elkaar te verbinden, maar ook iemand die anderen heeft weten te stimuleren. De eerste niet-witte promovendi in ons vak promoveerden bij Van Kempen. Zijn colleges aan de Universiteit van Amsterdam hebben ook velen geïnspireerd, niet in de laatste plaats doordat heel veel gastsprekers uit Van Kempens netwerk kwamen optreden. Maar ook in bredere kring konden mensen kennis maken met Van Kempens liefde voor en eruditie in de Caribische letteren, onder andere dankzij het weblog ‘Caraïbisch uitzicht’. Van Kempens biografie over Albert Helman ‘Rusteloos en overal’, en de deeltjes Tekst in context die hij maakte voor het middelbaar onderwijs. De Everwinus Wassenbergh Penning wordt sinds 2020 ieder jaar (met uitzondering van coronajaar 2021) uitgereikt tijdens de zogeheten Neerlandistiekdagen. De prijs ging eerder naar Hans Bennis, Frank Willaert en Marita Mathijsen. De prijs is een initiatief van het tijdschrift ‘Neerlandistiek’ en de jury bestaat uit de leden van de redactie en de redactieraad van dit tijdschrift. De prijs is vernoemd naar Everwinus Wassenbergh (1742-1826), de eerste hoogleraar Nederlands ter wereld, werkzaam aan de toenmalige Universiteit van Franeker.

Bron
Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Rusteloos en overal