«Multatuli ook in Indonesië belangrijkste schrijver uit de Nederlandse koloniale geschiedenis.» – Artien Utrecht

Parelduiker 4-22Artien Utrecht over ‘Postkoloniale kritiek is bittere noodzaak’ in De Parelduiker, jaargang 27, nummer 4:
(…) Ziehier het grote belang van postkoloniale studies voor het heden: indien we verandering ten goede nastreven, moeten ook de oorsprong en de gedaanten van het diep verankerde koloniale denken tegen het licht worden gehouden, niet alleen in Nederland maar ook in het Indonesië van nu. (…) Postkoloniale kritiek is bittere noodzaak omdat het de op racisme en ongelijkheid gebaseerde koloniale verhoudingen en het koloniale denken ter discussie stelt. (…) Multatuli wordt ook in Indonesië gezien als de belangrijkste schrijver uit de Nederlandse koloniale geschiedenis. (…)
Artien Utrecht (1950) is opgegroeid in Indonesië en kwam op haar twintigste naar Nederland. Ze was betrokken bij de organisatie van het International People’s Tribunal 1965 (Indonesië) in 2015. Dit jaar verscheen haar essaybundel ‘Razende stiltes’.
Lees hier haar bijdrage aan ‘De Parelduiker’
Meer over ‘Razende stiltes’

«Het leven van Helman in bijna alle facetten op prachtige wijze beschreven.» – Kees de Kievid

VoorplatHelman2-75Over ‘Pionier en rebel. Het leven van Albert Helman’ van Michiel van Kempen op Boekenbijlage, 15 december 2022:
(…) De dertiger jaren leverden heel wat publicaties op. (…) Deze periode is ook van groot belang wegens de deelname van Helman aan de Spaanse Burgeroorlog, waarin hij streed tegen het fascistische regime van generaal Franco. Wegens zijn scherpe aanvallen op het regime moest hij vluchten en kwam uiteindelijk via Mexico in 1939 terug in Nederland. Over deze tijd handelt zijn boek ‘De sfinx van Spanje’ (1937). Tijdens de Tweede Wereldoorlog is hij, als antifascist, ondergedoken. Hij maakt deel uit van het verzet, vervalst persoonsbewijzen en schrijft gedichten e.a. in illegale bladen. (…) Suriname blijft hem na aan het hart liggen en daarom vertrekt hij in 1949 daar naartoe. Het levert hem twee ministerschappen op. (…) Hij krijgt nog andere functies maar belangrijker is de baan als Gevolmachtigd Minister aan de Nederlandse ambassade in Washington. Hij wordt lid van de delegatie van het Koninkrijk bij de Verenigde Naties, waar hij de belangen van Suriname behartigt en in welke functie hij ook de Algemene Vergadering toespreekt. (…) Van Kempen beschrijft het leven van Helman in bijna alle facetten op prachtige wijze. Zijn research is geweldig. Ook typeert hij de auteur punctueel. (…) In een vloeiende, plezierige stijl legt Van Kempen dit alles bloot. Nu deze verkorte uitgave is verschenen zou een vervolg met literaire analyses en kritieken van zijn hand een welkome aanvulling zijn om deze onterecht ‘vergeten schrijver’ – hij werd slechts eenmaal onderscheiden met de Vijverbergprijs (nu Bordewijkprijs) – opnieuw voor het voetlicht te laten treden.
Meer over ‘Pionier en rebel’
Meer over ‘Rusteloos en overal’
Meer over Albert Helman bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer op Boekenbijlage

Lijst van Caraïbische boekuitgaven sinds 2020

Opmaak 1Sinds de vorige Caraïbische boekpresentatie in Podium Mozaïek in 2019 zijn bij Uitgeverij In de Knipscheer de volgende titels uit en over Suriname en de voormalige Nederlandse Antillen verschenen. Uit deze oogst wordt het programma OOGST op 20 november 2022 in Podium Mozaïek samengesteld. U kunt de samenstelling van het programma en de optredende schrijvers volgen op deze website.

2022

Walter Palm – De vele gezichten van mijn pen. Literaire memoires
Giselle Ecury – Door jou mag ik er zijn. Gedichten
Boeli van Leeuwen – Wie denk je dat ik ben? Een biografische bloemlezing
Ini Statia – In naam der liefde. Gedichten in drie talen.
Eric de Brabander – Handen wassen. Roman
Diana Tjin – Noem me Calimero; of Carmen zo je wilt. Roman
Diana Lebacs – Dame van de avond en het berouw van Benaro. Roman
Annel de Noré – Berichten uit het verleden. Pemba doti. Roman
Marius Atmoredjo – loslaten zullen ze nooit meer. gedichten
Michiel van Kempen – Pionier en Rebel. Het leven van Albert Helman 1903-1996. Biografie
Chesley Rach – Het huis van de dans. Roman
Frank Ong-Alok – De Muziek van André Ong-Alok. Bladmuziek + CD

2021
Astrid H. Roemer – Ik ga strijden moeder. Gekozen gedichten
Papiamentu Pika. Erotisch woordenboek
Bernadette Heiligers – Van zo ver gekomen. Roman
Kees Broere – Irma. Een mikado van boze goden. Roman
Aart G. Broek – Medardo de Marchena. Staatsgevaarlijk in koloniaal Curaçao. Pamflet / Essay
Annel de Noré – Exit. Gedichten
Carla van Leeuwen – Because en andere gedichten. Gedichten
Fred de Haas. Servus. Macht, slavernij, uitsluiting en verzet. Geschiedenis
Jit Narain – Een mensenkind in niemandsland. Gedichten
Eric de Brabander – Het geluid van naderend onweer. Verhalen
Eric de Brabander – E bida infinito di Doña Lisa. Novela

2020
Henna Goudzand Nahar – De geur van bruine bonen. Roman
Michiel van Kempen – Het eiland en andere gedichten. gedichten
Sakoentela Hoebba – Een schoolvakantie. Jeugdroman
Henry Toré – De eed. Roman
Saya Yasmine Amores – Bánsuri ke gam / Het verdriet van de fluit. gedichten
Ronny Lobo – De bouwval. Roman
Clyde Lo A Njoe – Het dossier van de drakendoder. Roman
Diana Tjin – De catalograaf. Een liefdesgeschiedenis. Roman

Meer over OOGST 2022

10de Caraïbische Letterendag op 8 oktober 2022

CaribischeLetterenOp zaterdagmiddag 8 oktober vindt (van 13.00 tot 17.00 uur) de 10de Caraïbische Letterendag plaats. Deze lustrumviering vindt plaats in het HNI (voorheen NAi) in Rotterdam. Na ruim twee jaar uitstel vanwege corona viert de Werkgroep Caraïbische Letteren eindelijk een nieuwe editie, gewijd aan de grote voorlopers. Bij deze gelegenheid verschijnt de bundel ‘Dat wij zongen’ (Uitgeverij Das Mag) met essays van 21 auteurs (waaronder Ken Mangroelal, Astrid H. Roemer, Tommy Wieringa, Eric de Brabander, Ruth San A Jong) over 20 groten die hen voorgingen (onder wie Albert Helman, Pierre Lauffer, Boeli van Leeuwen, Michaël Slory, Shrinivási, Edgar Cairo, Astrid H. Roemer, Bernardo Ashetu, Bea Vianen). Het eerste exemplaar van ‘Dat wij zongen’ wordt aangeboden aan de grootste levende Nederlands-Caraïbische dichter: Jit Narain. In gespreksronden, geleid door Raoul de Jong en Julien Ignacio, komt een groot aantal schrijvers uit de bundel ‘Dat wij zongen’ aan het woord. Verder zijn er intermezzi: Charlotte Doornhein herdenkt de onlangs overleden Diana Lebacs; Raoul de Jong leest voor uit zijn succesroman ‘Jaguarman’; Michiel van Kempen vraagt aandacht voor de ten onrechte onbekende Antilliaanse antikoloniaal Medardo de Marchena van auteur Aart G. Broek en een mystery guest zet Ronald Snijders – winnaar van de Boy Edgarprijs – in de schijnwerpers. De presentatie is in handen van Sarita Bajnath, van het AT5-boekenprogramma ‘Leesoffensief’.
Meer over ‘10de Caraïbische Letterendag’
Meer over ‘Dat wij zongen’

Jit Narain ontving bloemlezing uit zijn werk.

VoorplatNarainMensenkindOp vrijdag 30 september 2022 heeft de derde Jit Narain Lezing en uitreiking Jit Narain Cultuurprijs in het Auditorium Campus Den Haag Universiteit Leiden plaats gevonden. Uit handen van Michiel van Kempen heeft Jit Narain een bloemlezing uit de tien bundels vanaf 1977 tot en met 2019 ontvangen, getiteld ‘Een mensenkind in niemandsland’. Het boek verscheen al vorig jaar, maar kon vanwege de coronaperikelen nu pas worden overhandigd aan de dichter die uit Suriname was overgekomen. Ook medesamensteller van de bloemlezing Effendi Ketwaru en inleider Geert Koefoed waren aanwezig. De eerdere boekpresentatie vond in Nederland plaats op 27 februari 2022 in het Pintohuis, in aanwezigheid van de Nationaal Coördinator Racisme & Diversiteit, Rabin Baldewsingh, jongere broer van de dichter. Klik hier voor een verslagje. ‘Een mensenkind in niemandsland’ is een uitgave van Uitgeverij In de Knipscheer. De (derde) Jit Narain Cultuurprijs 2022 werd uitgereikt aan Soender Hira.
Bron
Meer over de Jit Nairain Cultuurprijs 2022
Meer over ‘Een mensenkind in niemandsland
Meer over Jit Narain bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Met slechts twee zinnen zet hij pracht, energie en idee neer.» – Mark Weenink

Over ‘Torent een man hoog met zijn poëzie’ van Michaël Slory op La Chispa, 27 feburari 2022:
Wat is poëzie? In het geval van de Surinaamse dichter Michaël Slory (1935-2018) is dat absolute taal. Daarmee bedoel ik dat de verhouding van kunstenaar tot zijn creatie volstrekt logisch is en schoonheid heeft, ook al vat je het niet per se meteen. ‘Ik vul mezelf in’, aldus Slory in de bloemlezing ‘Torent een man hoog met zijn poëzie.’ (…) Slory verwerkt de liefde voor natuur, taal en mensen om hem heen in zijn hoofd en laat die uit zijn pen vloeien als krachtige gedichten. Het titelgedicht van de bundel staat als een huis. Met slechts twee zinnen zet hij pracht, energie en idee neer. (…) Als Slory over de natuur schrijft, voelt de lezer ook het genot van buiten zijn: “waaiers van palmen, waaiers van zinswendingen, waaiers van stiltes”. In de gedichten horen we een stem vertellen over het leven en het omringende natuurschoon. Een bloem, een honingbij, grashalm, kikkers, krekels, platanen schieten voorbij in ‘Kwakende kikkers in schemerdonker’ en ‘Waaiers in een weiland’. Je zintuigen worden geprikkeld. (…) De schoonheid van de natuur ziet Slory vaak weerspiegeld in de liefde. De aantrekkelijkheid van de vrouw en de liefde voor haar bezingen, dat doet hij met gedichten als ‘A lobi uma/De geliefde’, ‘Clarissa’, ‘Gerda Havertong’ en ‘De dichter en zijn beminde’. (…) De dunne bundel heeft een leeslint. Handig, want je moet het niet in een keer uitlezen, maar gedoseerd. Trakteer jezelf af en toe op een gedicht en laat het op je inwerken, dat is het recept.
La Chispa is een journalistiek platform over Latijns Amerika.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Torent een man hoog met zijn poëzie’
Meer over Michaël Slory bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer recensie op La Chispa over titels van Uitgeverij In de Knipscheer

Album van de Caraïbische poëzie

AlbumCaribischePoezieOp 23 april 2022 verschijnt bij Uitgeverij Rubinstein ‘Album van de Caraïbische poëzie’, samengesteld door Michiel van Kempen en Bert Paasman, met medewerking van Noraly Beyer. Op die dag vindt in de OBA een programma plaats rond het uitkomen van dit boek. De trans-Atlantische relatie tussen Suriname, de Antillen en Nederland is meer dan vier eeuwen oud en beide zijden zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden geraakt door het slavernijverleden, migratie en culturele uitwisseling. Een complexe relatie die nergens zo goed wordt weerspiegeld als in de literatuur, en dan in het bijzonder de poëzie. In twaalf hoofdstukken wordt de lezer langs de rijkdom en de veelkleurigheid van de Caraïbische poëzie geleid. De samenstellers kozen een toegankelijke selectie van gedichten, versjes en liedjes, van de vroegste matrozenliedjes tot de jongste teksten van rappers. Vanzelfsprekend komt u in deze bloemlezing tal van dichters tegen die publiceerden bij Uitgeverij In de Knipscheer, onder wie: Frank Martinus Arion, Trefossa, Michaël Slory, Aletta Beaujon, Albert Helman, Edgar Cairo, Pierre Lauffer, Tip Marugg, Bea Vianen, Jit Narain, Elis Juliana, Shrinivási, Henry Habibe, Boeli van Leeuwen, Giselle Ecury, Scott Rollins, Marius Atmoredjo, Bernardo Ashetu, Aart G. Broek, Luis Daal, R.Dobru, Nydia Ecury, Carel de Haseth, Karin Lachmising, Diana Lebacs, Jojn Leefmans, Clyde R. Lo-A-Njoe, Raj Mohan, Quito Nicolaas, Olga Orman, Walter Palm, Hugo Pos, Astrid H. Roemer, Hans Vaders, Hilda de Windt Ayoubi.
Meer over het programma
Dit programma is ook online te volgen via deze LINK en later terug te zien op YouTube.
Nog meer Caraïbische dichters die bij In de Knipscheer verschenen vindt u terug in de bloemlezingen ‘Grenzenloos’, ‘Vaar naar de vuurtoren’, ‘De navelstreng van mijn taal’ en ‘Wie ik ben / Ta ken mi ta’
In 2014 verscheen bij Uitgeverij Rubinstein ‘Album van de Indische poëzie’, samengesteld door Peter Zonneveld en Bert Paasman, met o.a. werk van Marion Bloem en Ernst Jansz.

«Essays on Dutch colonial classics, some well known, others hidden gems — I discovered Frans Lopulalan’s ‘Onder de sneeuw een Indisch graf ‘.» – Rosemarijn Hoefte

VoorplatSneeuw-75Over ‘Onder de sneeuw een Indisch graf’ van Frans Lopulalan in New West Indian Guide [nr.96], april 2022:
(…) ‘De nieuwe koloniale leeslijst’, edited by Rasit Elibol (Amsterdam: Das Mag, 2021, paper €21.99), consists of 22 essays by established authors, poets, and critics on how to (re)read, (re)discover, and rethink Dutch colonial classics. Some are well known, such as ‘Max Havelaar’ by Multatuli, others may be hidden gems—I discovered Frans Lopulalan’s ‘Onder de sneeuw een Indisch graf ‘ (1986) on Moluccan experiences in the Netherlands. Ten chapters cover nine novels and one volume of poetry on the Caribbean published between 1931 and 2018: ‘De Stille plantage’ by Albert Helman (Xandra Schutte), ‘Mijn zuster de n[egerin]’ by Cola Debrot (Stephan Sanders), ‘Sarnami, hai’ by Bea Vianen (Warda El-Kaddouri), ‘Dubbelspel’ by Frank Martinus Arion (Kees ’t Hart), ‘Kollektieve schuld’ by Edgar Cairo (Rasit Elibol), ‘Over de gekte van een vrouw’ by Astrid [H] Roemer (Basje Boer), ‘Schilden van leem’ by Boeli van Leeuwen (Yra van Dijk), ‘De morgen loeit weer aan’ by Tip Marugg (Michiel van Kempen), ‘Badal’ by Anil Ramdas (Manon Uphoff), and ‘Habitus ‘by Radna Fabias (Alfred Schaffer). Despite the (deliberately?) awkward title, this is a rewarding read.
Bron
Meer over ‘Onder de sneeuw een Indisch graf’
Meer over ‘De nieuwe koloniale leeslijst’ op deze site
Meer over Albert Helman bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Bea Vianen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Edgar Cairo bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Boeli van Leeuwen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Leesbare biografie over Albert Helman, een echte ‘homo Caribensis’.» – Wim Rutgers

VoorplatHelman2-75Over ‘Pionier en rebel : het leven van Albert Helman (1903-1996)’ van Michiel van Kempen in Antilliaans Dagblad, 9 april 2022:
(…) Laat ik allereerst opmerken dat de originele versie van de biografie – dankzij de uitvoerigheid en niet ondanks – die uitgebreide vorm zeer leesbaar was. (…) Maar ook deze sterk ingekorte versie heeft zijn leesbaarheid behouden. Voor de aanhangers van de slow reading beweging zal de originele vorm de voorkeur hebben; voor andere lezers de ingekorte vorm dank zij twee tegengestelde principes: het principe van kill your darlings én het principe van save your darlings in andere tekstfragmenten. Michiel van Kempen bewandelt hierbij evenwel een tussenweg die als select your darlings gekarakteriseerd kan worden: laat zoveel mogelijk minder essentiële citaten weg maar geeft daarmee de belangrijkste juist meer aandacht. (…) Kleine steekproeven tonen aan dat Michiel van Kempen bedachtzaam heeft ingekort. Niet met de geen bijzonderheden ontziende ‘kaasschaaf’ maar selectief met het centrale belang van de literaire biografie als vertrekpunt – en resultaat. (…) Een jaar na de Tweede Wereldoorlog reisde Helman naar Suriname, maar hij was er slechts kort en vertrok al na een maand voor een grote rondreis naar de zes Nederlands Antilliaanse eilanden. Van Kempen karakteriseert de reis als een ‘staatsbezoek’, want hij werd er met alle egards ontvangen. (…) In 1986 plaatst hij tijdens het Debrot-symposium in de vijf kwartier durende lezing Cola Debrot als homo Caribensis volgens Michiel van Kempen zichzelf en Cola Debrot in het ‘Caribische spectrum vijf eeuwen geschiedenis van het gebied en de literatuur van zowat alle landen en eilanden, met een eindeloze reeks auteursnamen’. Albert Helman besloot zijn lange lezing met de vermelding van een collega “‘romanschrijver en dichter die midden uit zijn omvangrijke literaire werkzaamheden werd geroepen om op hoge regeringsfuncties en als diplomaat zijn land gedurende vijftien jaren van dienst te zijn’, maar ‘na zijn plicht’ produceerde hij meer dan ooit. Ook dit ‘overleven’ stempelt hem evenals Debrot tot een echte ‘homo Caribensis’.” Albert Helman bedoelde daarmee uiteraard zichzelf.
Lees hier en hier de recensie ‘Een biografie herschreven’
Meer over ‘Pionier en rebel’
Meer over ‘Rusteloos en overal’
Meer over Albert Helman bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Highlights Hindostani life and culture in Suriname, but also the importance of remembering.» – Rosemarijn Hoefte

VoorplatNarainMensenkindOver ‘Een mensenkind in niemandsland’ van Jit Narain in New West Indian Guide [nr.96], april 2022
(…) Rosemarijn Hoefte has kindly provided an overview of recent Dutch-language books that may be of interest to our readers. (… ) Michiel van Kempen & Effendi Ketwaru compiled an anthology of poems by Jit Narain (Djietnarainsingh Baldewsing), ‘Een mensenkind in niemandsland’ (Haarlem, the Netherlands: In de Knipscheer, 2020, paper € 19.50). Selected from ten volumes published between 1977 and 2019, the poems in Sarnámi-Hindostani and Dutch (with translations by the poet) highlight Hindostani life and culture in Suriname, but also the importance of remembering. “Poetry can’t heal what is broken, but it can keep the memory alive and express the longing for what used to be.”
Bron
Meer over ‘Bāṉsuṟi ke gam: Het verdriet van de fluit’