Tag: nederlandse antillen

Ineke Mok en Dineke Stam – Haarlemmers en de slavernij. Koloniale geschiedenis

VoorplatHaarlemmers en de slavernij-75Ineke Mok, Dineke Stam
Haarlemmers en de slavernij
koloniale geschiedenis
genaaid in omslag met flappen,
royaal formaat, 189 x 238 mm staand
360 blz., met honderden illustraties, geheel in vierkleuren
incl. wandel- en fietskaart
€ 19,50
eerste druk mei 2023
ISBN 978-90-6265-923-4 NUR 692, 693

Wie was de Surinaamse Petronella de Moor uit de Jansstraat? Hoe raakte Adriana Burlamacchi vanuit Bengalen verzeild in Haarlem? Welke rol speelden de Haarlemse broers Balthasar en Joseph Coymans in de slavenhandel? En hoe komt een Afrikaanse jongen op een werk van Frans Hals? De huizen en straten van Haarlem dragen de sporen van koloniale slavernij. Ruim honderd plekken in en rond de stad komen in beeld, met verhalen van slaafgemaakten en hun handelaren, rijke kooplieden, wegkijkende bestuurders, vrije mensen van kleur en uitgebuite zeelui. Voor dit onderzoek hebben de auteurs talloze archieven en museumcollecties tot in detail doorgespit. Ook spraken zij met Haarlemmers van wie voorouders in slavernij waren gehouden. Dit boek voegt met al deze persoonlijke verhalen van toen en nu een nieuwe laag toe aan de geschiedenis van Haarlem.
«Niemand hoeft mij meer te vertellen dat ik hier niet hoor, want mijn geschiedenis ligt ook in Haarlem.» – Bevon Niles, Haarlemmer geboren op St Maarten.
« Susanna Dumion woonde vlak bij mij. Door haar voel ik mij niet meer zo alleen.» – Jomecia Oosterwolde, geboren in Rotterdam, woont in Haarlem.
«Zoveel herinneringen aan mijn jeugd komen op door de vele namen van straten en plantages in Suriname.» – Shirley Khoeblal, geboren in Suriname.

Ineke Mok (1959) specialiseerde zich tijdens haar studie Nederlands in de relatie tussen macht en taal, waarna ze promoveerde op een onderzoek naar racisme en ‘ras’ in Nederlandse schoolboeken van 1876-1992. Bij de Anne Frank Stichting richtte zij zich op intercultureel onderwijs en Holocaust-educatie. Sinds 2008 werkt ze onder de naam Cultuursporen (www.cultuursporen.nl) als zelfstandig onderzoeker en ontwikkelt ze onderwijsprojecten. Op basis van eigen onderzoek schreef ze het educatieve stripboek Quaco, mijn leven in slavernij, waarvan in Nederland de derde druk is verschenen en dat ook in het Engels en Frans is vertaald. Op haar blog schrijft zij onder meer over de tot slaaf gemaakte Johanna en haar relatie met John Gabriel Stedman, de achttiende-eeuwse kroniekschrijver van de Surinaamse samenleving.

Dineke Stam (1958) is historica, afgestudeerd aan de Universiteit van Amsterdam. Zij werkte als tentoonstellingsmaker in het Anne Frank Huis. Van 2001 tot 2005 was ze projectleider Interculturele Programma’s Erfgoedbreed bij de Nederlandse Museumvereniging. Sinds 2005 realiseerde ze als zelfstandige met haar bedrijf IMHP (Intercultural Museum and Heritage Projects, www.imhp.eu) tal van projecten rond gender & vrouwengeschiedenis, de Tweede Wereldoorlog & de sjoa en slavernij & koloniale geschiedenis. Daarnaast is zij vanuit het project Mapping Slavery co-auteur van de tweetalige gidsen over het slavernijverleden van Amsterdam (2014), New York (2017) en Nederland (2019).

Het onderzoek en deze publicatie zijn mede mogelijk gemaakt dankzij de financiële steun van de J.C. Ruigrok Stichting, het Jurriaanse Fonds, het Prins Bernard Cultuurfonds, het Mondriaanfonds, de Gemeente Haarlem, de Stichting Katholieke Openbare Bibliotheek, het NOT-fonds en dankzij een aanmoedigingsbijdrage van de Gemeente Heemstede.
Meer over ‘Haarlemmers en slavernij’
Meer over slavernij op deze site

«Stevige thematiek wordt niet geschuwd in bijzondere gedichtenbundel.» – Jos Damen

VoorplatLiefde-75Over ‘In naam der liefde’ van Ini Statia voor NBD/Biblion, 21 december 2022:
‘In naam der liefde’ is in drie opzichten een bijzondere gedichtenbundel. (1) Het is de debuutbundel van Ini Statia (van Bonaire, Groningen en Aruba), die hiermee op bijna 70-jarige leeftijd een carrière als redacteur en taalplanner een nieuwe richting geeft. (2) Het is een drietalige bundel, in het Nederlands, Papiaments en Engels – alle drie van de hand van de auteur zelf. (3) De thematiek is het persoonlijk leven. De stijl is gevoelig, soms neigend naar sentiment. Zoals Statia in het nawoord zegt, zijn het gedichten voor “kracht, heling en hoop”. ‘In naam der liefde’ is een goed leesbare bundel, met dertig (x drie) gedichten, zonder rijm. Stevige thematiek wordt niet geschuwd, zoals in het gedicht ‘De stilte voorbij’, waarin een wijnglas de herinnering oproept aan een avond met een “schending” door een “welbespraakt wit roofdier”. Statia staat heel duidelijk met voet en geest aan beide kanten van het koninkrijk. Ook letterlijk: de lijn loopt van het gedicht ‘In memoriam Tip Marugg’ tot een gedicht dat werd geïnspireerd door Rutger Kopland. Bijzondere gedichtenbundel. Debuut van Ini Statia (70). Drietalig (Nederlands, Engels en Papiaments) en zeer persoonlijk. Geworteld in de Nederlandse Antillen, met Groningse links.
Meer over ‘In naam der liefde’
Meer over Ini Statia op deze site

«Alles waar een groots boek om vraagt: een postkoloniaal trauma, de suspense van een verhaal rond geheime diensten, groots natuurgeweld, actuele politieke onderwerpen, een ontwikkelingsverhaal van een vrouw en een goeie schrijvershand.» – Michiel van Kempen

Opmaak 1Over ‘Irma. Een mikado van boze goden’ van Kees Broere op Caraïbisch Uitzicht, 28 juli 2022:
(…) Irma en Paul zijn samen opgegroeid op Curaçao, en hebben een wat schimmige relatie (pas in een laat stadium wordt de suggestie dat Paul gay is ook ingelost). We volgen deze twee mensen gedurende ongeveer 40 jaar van hun leven, zij het dat het perspectief voornamelijk bij Irma ligt. De twee zijn dromers, in hun jeugdjaren ontwikkelt zich bij hen een sterk gevoel tekortgedaan te zijn: door hun eilandelijke afkomst, door de arrogantie van Nederland, door hun huidskleur. (…). Ze worden succesvol, maar er blijft iets smeulen van een postkoloniale wroeging. (…) Kees Broere bewijst dat hij vlot en goed kan vertellen. Hij schrikt niet terug van zinnen ter lengte van een halve pagina, en het boek telt zelfs een zin van twee pagina’s lang. Ik mag dat wel, die lef om Thomas Mann naar de kroon te steken. (…) ‘Irma – een mikado van boze goden’ heeft eigenlijk alles waar een groots boek om vraagt: een postkoloniaal trauma, de suspense van een verhaal rond geheime diensten, groots natuurgeweld, actuele politieke onderwerpen, een ontwikkelingsverhaal van een vrouw en een goeie schrijvershand. En wat mij persoonlijk ook bekoort: soepel ingevlochten memoires uit de eigen studententijd. Alles in die tijd van 40, 50 jaar geleden werd bijeengehouden door de ijzeren greep van het marxistische engagement. (…)
Lees hier de recensie Een verhaal als de stokjes van mikado’
Meer over ‘Irma. Een mikado van boze goden’
Meer over Kees Broere bij Uitgeverij In de Knipscheer

Diana Lebacs * Dame van de avond en het berouw van Benaro. Roman

VoorplatDameAvond-75Diana Lebacs
Dame van de avond en het berouw van Benaro
roman
Curaçao, Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen, 176 blz.
€ 18,50
ISBN 978-94-93214-24-8
eerste uitgave 2022

Dame van de avond en het berouw van Benaro ademt de geest van de ontwikkeling van een volk dat sociaal-emotioneel diep getekend is door haar koloniaal verleden én door haar eigen mensen die dit verleden bewust of onbewust handhaven als een ijverige leerling die zijn meester overtreft; een volk dat een enorm helingsproces door moet maken dat vanwege de enorme uitdagingen uiterst traag en moeizaam verloopt.

Benaro werkt al bijna dertig jaar bij de overheid van Curaçao, tegenwoordig bij het ministerie van Sociale Zaken. Zijn meerdere, Xerxio, is een eerzuchtig man en volgens velen zelfs gevaarlijk. Het verhaal doet de ronde dat telkens wanneer er een nieuwe minister-president aantreedt en hij Xerxio ontmoet, die al heel snel een merkwaardige en sterke invloed op hem uitoefent. Meermaals is Benaro al met Xerxio in aanvaring gekomen, en liefst blijft hij op afstand van hem. Ook Xerxio’s broer, Roger, heeft grote macht. Diens bedrijf heeft een monopoliepositie: het produceert een chemisch middel dat de verouderde waterleidingen in het hele land zuivert, en Benaro vermoedt dat Roger een door hem geschreven rapport in de la heeft doen verdwijnen. Daarin had hij aangedrongen op modernisering van het stelsel roestige pijpleidingen.

Dan wordt Benaro door zijn meerdere naar het eiland Turtuga gestuurd, in de regio maar ver van het regeringscentrum. Daar moet hij een congres bijwonen over het zuiveren van drinkwater met diamant én over het klonen van mensen. Beide klinken nog als sciencefiction, of in ieder geval toekomstmuziek. En zal het welluidende muziek zijn, of donkere, onheilspellende muziek? Op het congres spreekt Dr. Merlin. Hij heeft een ‘demo’ van een nieuwe mens ontworpen, een mens waarbij alle van nature negatieve en agressieve driften zijn uitgeschakeld. Wat heeft Xerxio met deze experimentele wetenschap te maken? En zal zij ten goede of ten kwade worden aangewend?

Aan de ene kant is Dame van de avond en het berouw van Benaro een dystopische of futuristische literaire thriller, gesitueerd op het eiland Curaçao. Het intrigerende en spannende verhaal ademt in alles de sfeer van het eiland. Aan de andere kant is dit verhaal verweven met een amoureuze geschiedenis, de ontluikende en zinnelijke liefde tussen Benaro en Osaira.

Diana Lebacs (Curaçao, 1947) heeft een Curaçaos-Indonesische vader en een Surinaams-Creoolse moeder. Zij is geruime tijd lerares op Curaçao en doceert jeugdliteratuur aan de Universiteit van de Nederlandse Antillen. Lebacs speelt een belangrijke rol bij de groei van de Nederlands-Antilliaanse jeugdliteratuur en wordt voor Nancho van Bonaire, een van haar dozijn jeugdromans, bekroond met de Zilveren Griffel. In 2011 behoort zij tot de eerste lichting studenten die aan de UNA slaagt voor Master Education Papiamentu. Bij Uitgeverij In de Knipscheer verschenen eerder van haar hand De langste maand (haar eerste roman voor volwassenen), Belumbe/De waterlijn (haar poëziedebuut) en de roman Duizend leugens bruidstaart.

«Fraaie, literaire stijl in sympathieke en interessante Caraïbische roman.» – Piet Windhorst

Opmaak 1Over ‘Irma, een mikado van boze goden’ van Kees Broere op LeesKost, 30 mei 2022:
Irma Weever en Paul Fadel hebben hun middelbare school op Curaçao afgerond. Bij een strandfeestje overlijdt een vriendin van Irma, ze is waarschijnlijk vergiftigd. In de gehele roman speelt de wraak voor deze vergiftiging een rol. Met Paul en een paar vriendinnen gaat Irma naar Nederland om daar te gaan studeren, Irma rechten in Amsterdam en Paul chemie in Nijmegen. Beiden hebben als ideaal vrije mensen te worden. Na hun studie begint voor beiden een afwisselend leven. Ze vervolgen hun studie in New York en daarna scheiden zich hun wegen. Irma krijgt een baan bij de veiligheidsdienst op Curaçao. Daarna gaat ze naar Den Haag waar ze een belangrijke functie krijgt bij Europol en tenslotte begint ze een advocatenpraktijk in Curaçao. (…) Het boek is geschreven in een fraaie, literaire stijl met veel beeldspraak. Het thema van het slavernijverleden past goed in deze tijd. Het is een sympathieke en interessante Caraïbische roman.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Irma. Een mikado van boze goden’
Meer over Kees Broere bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Helder taalgebruik in een verrassend beeldende literaire stijl.» – Wim Rutgers

Opmaak 1Over ‘Irma, een mikado van boze goden’ van Kees Broere in Antilliaans Dagblad, 14 mei 2022:
(…) Irma is op weg naar wraak wegens een feit uit het verleden, jaren en jaren terug. Het brengt haar van Curaçao naar Sint Maarten, waar ze – begin september 2017 – in de hevige orkaan Irma terechtkomt. Zoals het mikado uit de ondertitel van de roman een behendigheidsspel is om uit de chaos van willekeurig neergeworpen stokjes steeds één stokje te pakken zonder de andere aan te raken, zo weet ook Irma dat elke fout fataal kan zijn. Irma Weever is kind op Curaçao van uit Suriname afkomstige ouders. Ze ontmoet op haar middelbare school, het MIL, de van Bonaire afkomstige Paul Fadel. Het leidt tot een hechte vriendschap, met een donker randje. (…) De rode daad van wraak, gebaseerd op veronderstelde gevoelens van achterstelling, zelfs vernedering, bij zowel Irma als Paul, krijgt zijn context in tal van over tijd en ruimte verspreide bijzonderheden. (…) Aanwijzingen die aanvankelijk raadselachtig zijn, maar gaandeweg contouren krijgen, wijzen vooruit naar wat later in het verhaal zal gebeuren. De alwetende verteller houdt de verhaallijntjes strak in de hand en voorziet die met tal van details die de vlot lezende taalvorm van de ervaren journalist demonstreren met helder taalgebruik in een verrassend beeldende literaire stijl die uitnodigt tot citeren: “De tambú sloop op blote voeten langs de stilte.” (…)
Lees hier of hier de recensie
Meer over ‘Irma. Een mikado van boze goden’
Meer over Kees Broere bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een groot deel van de thematiek raakt aan het onderscheid tussen huidskleur en afkomst. Indrukwekkend.» – Marjo van Turnhout

Opmaak 1Over ‘Irma, een mikado van boze goden’ van Kees Broere op Leestafel, 17 december 2021:
Irma Weever is een rationele, slimme vrouw. Ze is van Surinaams-Curaçaose afkomst. Toen ze drie jaar was verhuisden haar ouders naar Curaçao. Haar vader was werkzaam bij de Shell, haar moeder beheerde een eigen restaurantje, dat goed draaide. Zij wilden graag dat hun dochter het Lyceum zou doen op het eiland, om dan in Nederland te gaan studeren. (…) Als Paul, een Bonairiaan met Libanese wortels, haar maatje, vertelt ook naar Nederland te gaan, besluiten ze samen te gaan. (…) Als Paul haar zijn plannen uiteenzet (waarvan de lezers nog lang niet weten wat die inhouden) belooft ze hem haar hulp. Zij gaat rechten studeren in Amsterdam, hij doet biochemie in Nijmegen. (…) Zij wordt via verschillende omwegen een advocaat strijdend voor het onrecht dat mensen aangedaan wordt, hij een wetenschapper in de biochemie.
Zij weet dat het in de wereld niet zozeer gaat om de echte waarheid, maar om wie zijn argumenten het beste kan brengen. Hij beweert dat je de wereld niet aan anderen moet overlaten als je het ook zelf in de hand kan nemen. (…) Maar er is meer. Veel meer. (…) Een groot deel van de thematiek raakt aan het onderscheid tussen huidskleur en afkomst, maar er zijn ook ‘normalere’ zaken, die meer met de tijdsgeest te maken hebben: drugs, over de uitbuiting door Shell, over het leven op kamers in Amsterdam. En over de zelfstandigheid die Curaçao en Sint Maarten kregen binnen het Koninkrijk der Nederlanden. (…) Je zou dit boek vaker moeten lezen om alles te kunnen doorgronden, want ook al valt op het einde veel op zijn plaats, vragen blijven er. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Irma. Een mikado van boze goden’
Meer over Kees Broere bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Onthutsende climax op Sint-Maarten in soepele stijl met veel variëteiten.» – Kees de Kievid

Opmaak 1Over ‘Irma, een mikado van boze goden’ van Kees Broere op Boekenbijlage, 15 december 2021:
(…) Elk hoofdstuk begint met een fragment uit september van het jaar 2017. Deze fragmenten beslaan een periode van ongeveer zesendertig uur. Het eerste fragment roept direct de spanning op als de auteur schrijft: “Ze heeft ongeveer anderhalve dag de tijd”. Waarvoor, dat wordt (nog) niet duidelijk, maar dat het veel impact zal hebben is onomstotelijk! Na elk fragment in het ‘heden’ volgt telkens een beschrijving van Irma’s ontwikkeling, alles naar voren gebracht door een alwetende verteller. (…) Irma sluit vriendschap met Paul Fadel, een jongen van Bonaire, die van gemengde Libanese afkomst is. (…) Na haar middelbare school op Curaçao gaat ze Rechten studeren in Amsterdam met aansluitend een vervolgstudie in New York, waar ook Paul ‘studeert’. Al vroeger hadden ze samen een plan (Operatie Worst) dat de bedoeling had hen ‘vrij’ te maken. Paul raakt aan de drugs en zij verliest het contact met hem. Wel had ze iemand ontmoet die zich in Paul interesseerde, Joe Marino, onthoudt hem! Irma keert terug naar haar geboorte-eiland. Ze treedt in dienst van de Veiligheidsdienst voor de Nederlandse Antillen (VNA). (…) Dan komen heden en verleden bij elkaar in een onthutsende climax op Sint-Maarten tijdens het razen van orkaan Irma. (…) Er druipt engagement uit deze roman. (…) Broere ontpopt zich als een ware filosoof op het gebied van identiteit. (…) De stijl van de auteur is geolied, zo soepel en met veel variëteiten. (…) Herkenbaar in deze zeer geslaagde roman die naar meer smaakt.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Irma. Een mikado van boze goden’
Meer over Kees Broere bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een ijzersterke roman. En thriller.»

Opmaak 1Over ‘Irma, een mikado van boze goden’ van Kees Broere in De Volkskrant Boeken, 11 december 2021:
De jonge Surinaams-Curaçaose Irma weet iets over haar Bonairiaanse vriend Paul. De lezer weet niet wat, maar terwijl de orkaan Irma huishoudt op Sint-Maarten, komt hij in ieder hoofdstuk steeds dichter bij de waarheid. Een ijzersterke roman. En thriller.
Klik hier voor het signalement
Meer over ‘Irma. Een mikado van boze goden’
Meer over Kees Broere bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Spannende thriller gaat in wezen om de Antilliaanse geschiedenis.» – C.H. Gajadin

Opmaak 1Over ‘Irma. Een mikado van boze goden’ van Kees Broere voor NBD / Biblion, 22 november 2021:
De ouders van Irma Weever verlieten Suriname in de jaren zestig om bij de olieraffinaderij van Shell te gaan werken op Curaçao. Hun dochter moet en zal de beste opvoeding krijgen, studeren in Nederland en later in New York. Samen met haar jeugdvriend Paul koestert Irma idealen dat het allemaal anders zal zijn voor hun geliefde eiland. De roman begint met Irma’s aankomst op Sint Maarten, waar ze Paul zal ontmoeten. Een dag later zal orkaan Irma dit eiland volledig verwoesten. De vrouw die streefde naar gelijkwaardigheid en gerechtigheid wordt slachtoffer van een brute moord. Hoewel het boek geschreven is als een spannende thriller, gaat het in wezen om de Antilliaanse geschiedenis. Van slavernij tot moord op een linkse politicus. ‘Irma’ is de eerste Caribische roman van Kees Broere, correspondent van de Volkskrant op Curaçao.
Meer over ‘Irma. Een mikado van boze goden’
Meer over Kees Broere bij Uitgeverij In de Knipscheer