«Een epos dat van generatie tot generatie verteld moet gaan worden.» – Ezra de Haan

VoorplatParelmoer-72Over ‘Parelmoerpoeder’ van Clyde R. Lo A Njoe op Literatuurplein, 24 mei 2016:
‘Parelmoerpoeder’ […] is een epos dat ogenschijnlijk eenvoudig begint met de ontmoeting van de twee belangrijkste karakters in de roman. Dird, een armlastige kunstenaar, en Esther Anders, een jonge joodse vrouw. (…) Er ontstaat een romance. Als een ware Shéhérazade weet Esther Anders Dird niet alleen met haar schoonheid maar ook door middel van het vertellen van verhalen aan zich te binden. Zo leert hij niet alleen haar levensverhaal kennen maar ook dat van haar ouders. Steeds stopt ze echter halverwege het ongelooflijke verhaal, zodat de kunstenaar wel terug moet komen. Het verhaal dat in delen tot Dird komt, behelst het verhaal van Esthers ouders, twee Duitse joden. Haar vader past zich steeds als een kameleon aan, zelfs wanneer Nederland bezet is en hij te maken krijgt met de Jodenvervolging. (…) Soms viel er niet aan te ontkomen tegen collaboratie aan te schurken, als datgene wat het opleverde belangrijker was. Ook viel verraad onder de mogelijkheden die overwogen werden om tegenstanders of mogelijke verraders te elimineren. ‘Parelmoerpoeder’ schenkt vooral aandacht aan al die anoniem gebleven verzetshelden, de mensen die deden wat er gedaan moest worden, ondanks dat ze daarmee hun leven in gevaar brachten. (…) De lezer [blijft] tegelijkertijd nieuwsgierig naar het verloop van de liefde tussen Esther en Dird. Gaat er gebeuren wat ze hem keer op keer belooft, maar ‘waar ze nog niet aan toe is’? Of houdt ze de kunstenaar aan het lijntje, zoals ze dat ook met haar nooit eindigende verhaal lijkt te doen? […] Pas wanneer al die schakeringen van alle verhalen en vooral alle verbanden die ze met elkaar hebben duidelijk worden, komt het ware idee van ‘Parelmoerpoeder’ tot je. De auteur toont op een volstrekt authentieke wijze aan dat ons denken over het verleden, en zeker over de Tweede Wereldoorlog, veel te simpel is. In die dagen kon de kleinste fout enorme gevolgen hebben. Lo A Njoe laat tevens zien dat die oorlog doorklinkt tot op de dag van vandaag. (…) Je bent geneigd te spreken over een noodlot wanneer een gebeurtenis zo ver in het verleden en een ontmoeting in het heden samenkomen en het tot noodlottige gevolgen leidt. In een roman als van Clyde Lo A Njoe heb je het over een duizelingwekkend Perzisch tapijt waarop je, hoe langer je kijkt, steeds meer taferelen ontwaart. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Parelmoerpoeder’
Meer over Clyde Lo A Njoe op deze site

«Uitstekend geschreven roman, gebaseerd op sterk empirisch materiaal.» – Cor Gout

VoorplatMonkhorst-72Over ‘De blijmoedige leugenaar’ van Theo Monkhorst op Extaze.nl, 23 mei 2016:
(…) Een echte sleutelroman is ‘De blijmoedige leugenaar’ niet. Er zijn sleutels te vinden, maar die vallen niet altijd even gemakkelijk in het slot. Bovendien biedt het verhaal naast ‘versleutelde’ personages ook plaats aan personen die met hun werkelijke namen worden aangeduid. (…) Als je een sleutelroman (of een satire, wat een sleutelroman meestal is… ook dit boek) half-fictie kan noemen, dan bestaat het boek uit fictie, half-fictie en journalistiek. (…) De fictie verbreidt zich met name rond Tiddo, die de openheid van zijn Gronings landschap is kwijtgeraakt en, sinds de stad hem in zijn greep heeft gekregen, een politieke manipulator en leugenaar is geworden. (…) Ook de uitbeelding van de perikelen rond de ‘Culture Dome’ kent fictieve momenten, maar toch vooral journalistieke. De wijze waarop dit ultieme voorbeeld van Haagse hoogmoed via goedkope verkooptechnieken aan de man (het volk) is gebracht, heeft Monkhorst met verve en naar waarheid opgetekend. (…) Hoe Tiddo met machiavellistische technieken het gevaar te lijf gaat is te komisch beschreven om de passage hier te resumeren. Welk een genot om weer eens een boek te lezen over dingen die er toe doen, doortrokken van historisch besef en gekruid met kritiek, waarbij ook kleinere onderwerpen de aandacht krijgen. (…) ‘De blijmoedige leugenaar’ is een uitstekend geschreven roman, gebaseerd op sterk empirisch materiaal. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘De blijmoedige leugenaar’

«Sporadisch duiken er toch nieuwe namen op in het Surinaamse schrijverslandschap.» – Pieter van Maele

VoorplatGeenwegterug75 VoorplatLachmisingOver o.a. Karin Lachmising en Iraida van Dijk-Ooft in Trouw, 18 mei 2016:
Terwijl Astrid H. Roemer morgen de prestigieuze P.C. Hooftprijs voor letterkunde in ontvangst neemt, verkeert de literaire wereld in haar geboorteland Suriname in crisis. Er zijn amper schrijvers, amper lezers, en er is amper literair vuur. (…) Karin Lachmising: ‘Ik heb veel respect voor de auteurs uit de jaren zestig en zeventig, maar op zich was dat vanuit literair oogpunt een makkelijke tijd. Er was één duidelijke vijand, de witte man. Hoe geweldig is het niet om als schrijver een kolonisator te hebben, te kunnen schrijven over de zucht naar vrijheid en zo grote massa’s ter been te brengen? Nu die staatkundige onafhankelijkheid is verwezenlijkt, moeten we nog van zoveel andere dingen vrijkomen. We moeten vooral leren vrijkomen van onszelf, we moeten durven met elkaar het conflict aan te gaan en de gevestigde orde te veranderen. Als ik een alomvattend thema moet noemen waar de Surinaamse literatuur mee aan de slag moet gaan, dan is dat het wel.’ (…) Iraida van Dijk-Ooft: ‘Het klinkt ontzettend idealistisch, maar zelfs in zulke tijden van grote twijfel heeft de literatuur een taak te vervullen. Het zal mij niet lukken het systeem te veranderen. Dat is ook niet mijn bedoeling. Ik wil door te schrijven wat veranderen bij de mens, al is het maar bij één lezer. Ik wil Surinamers doen inzien dat we in deze multi-etnische samenleving veel te veel langs elkaar heen leven, we leven erop los, zonder na te denken over het waarom. Wat zijn de oorzaken van onze angsten, ons verdriet, ons gebrek aan zelfvertrouwen? Daar wil ik het over hebben. Mij maakt het niet uit dat ik niet aan de wieg zal staan van een massabeweging. Als er bij iemand maar een vonkje is.’
Lees hier het artikel/interview
Meer over Karin Lachmising
Meer over Iraida van Dijk-Ooft
Meer over Astrid H. Roemer

De Helderse presentatie van ‘De Barones’

VoorplatBarones72Woensdagmiddag 1 juni 2016 presenteert Janny de Heer haar nieuwste boek ‘De Barones’ in School 7 (de Centrale Bibliotheek van Den Helder).
‘De Barones’ is een fascinerend verhaal van een vrouwenleven dat zich afspeelt tegen het decor van de wederopbouw in het naoorlogse Nederland. Een tijd die zoveel mogelijkheden tot ontwikkeling bood, maar niet aan het kind uit een NSB-gezin. Janny de Heer debuteerde in 1999 met ‘Landskinderen van Curaçao’, drie historische verhalen in 2015 opnieuw uitgebracht onder de titel ‘Yu di tera / Landskinderen’. In 2008 verscheen ‘Hey buddy de andere voet is voor jezelf’, een biografie over Huib Wijnants, die als marineman in de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië meemaakte. In Suriname verrichtte zij historisch onderzoek voor het schrijven van ‘Gentleman in slavernij’, een roman over een Duitse immigrant in het 19de eeuwse Suriname. U bent van harte uitgenodigd bij deze boekpresentatie aanwezig te zijn. De inloop is vanaf 15.30 uur in het Leescafé op de 1e verdieping, de presentatie begint om 16.00 uur in Zaal 7. Het adres van de Centrale Bibliotheek Den Helder is School 7 aan de Keizersgracht 94 in Den Helder (telefoon 0223 – 623434). Reserveren is gewenst via: a.ruder@kopgroepbibliotheken.nl . Het boek ‘De Barones’ is deze middag ook te koop. Desgewenst kunt u een exemplaar aanschaffen en laten signeren door de auteur.
Meer over ‘De Barones’
Meer over Janny de Heer bij Uitgeverij In de Knipscheer

«De beelden worden omcirkeld, omsloten, vastgehouden.» – Cor Gout

Opmaak 1Over ‘Door het vanggat’ van Aly Freije op Extaze.nl, 20 mei 2016:
In 2009 publiceerde Aly Freije de Groningstalige bundel ‘Wondpoeier’. Ik heb haar enkele van die gedichten horen voordragen. Niet alle woorden begreep ik, maar de gang van de gedichten, een stugge wind over het in vlakken verdeelde land van Noordoost-Groningen, de beweging in de voordracht ingehouden, begreep ik wel. Ook in haar nieuwe Nederlandstalige bundel hoor ik in de verte die wind. (…) Steeds meer bekruipt mij het gevoel dat de dichter de beweging van de beelden wil stilleggen in een verleden en wil oppoetsen als herinnering.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Door het vanggat’
Meer over Aly Freije op deze site

29 mei de Hillegomse presentatie van ‘Haarlem Nocturne’.

Microsoft Word - Flyer  DjordiDjordje Matic presenteert ‘Haarlem nocturne’ in Het Raam:
Dichten is voor veel mensen al moeilijk en als het dan ook nog niet in je moedertaal is, lijkt dat vrijwel onmogelijk te zijn. Maar de in Kroatië geboren dichter Djordje Matic is dat wel gelukt. Hij woont sinds 1993 in Hillegom en debuteert met zijn dichtbundel ‘Haarlem Nocturne’. Speciaal voor de inwoners leest Matic op zondagmiddag 29 mei vanaf 15:00 uur voor uit eigen werk. Hij doet dit in Het Raam (Prinses Irenelaan 16). Matic neemt de toehoorders dan mee op een dichterlijke reis van ballingschap, eenzaamheid, herkenning en erkenning. Ook gaan zijn gedichten over jazzmusici als Miles Davis en Billie Holiday die Matic bewondert. Bijzonder is, dat een aantal van de voorgelezen gedichten begeleid worden door muziek. Na afloop kunnen de mensen uit het publiek een aangeschafte dichtbundel laten ondertekenen door de auteur. De toegang is gratis en de zaal is een half uur voor aanvang open. Aan het programma werken o.a. mee Peter de Rijk (literatuurjournalist en radioprogrammamaker) en Franc Knipscheer (uitgever).
Meer over ‘Haarlem nocturne’

‘Een machine als huisdier’ (1)

VoorplatSeguraEerste verhaalfragment uit ‘De mooie mond van Bobby Cespedes‘ van Ulises Segura:
De eerste maal dat ik verdween, vond plaats toen ik thuis aan tafel zat. Het duurde maar heel even. Ik hield een kop warme melk vast. Voor ik het aan mijn lippen had gezet, was ik er al niet meer. Terstond tuimelde de kop naar de vloer. Ik was net te laat om hem op te vangen. Ik joeg mijn kat Yousef zaliger uit de keuken, zodat hij niet met zijn poten in de scherven zou lopen. Met de schrik in mijn lijf ruimde ik haastig de verspilde melk op en probeerde te vergeten wat ik zonet had ervaren.
Dat is nu ongeveer een jaar geleden.
Sindsdien heb ik mezelf herhaaldelijk onzichtbaar kunnen maken, zij het steeds voor korte ogenblikken. Maar hoe meer ik oefende, hoe langer ik de momenten kon rekken.
Lees hier verder
Meer over ‘De mooie mond van Bobby Cespedes’

«Het hele boek is een puzzel.» – Marjo van Turnhout

SlachtvlindersOmslag2_Opmaak 1.qxdOver ‘Slachtvlinders’ van Peter De Voecht op Leestafel, 13 mei 2016:
Het boek bestaat uit drie delen. Eh, of niet? Is deel drie wel echt een derde deel? (…) Het hele boek is een puzzel. Je komt er wel uit, maar dat vergt enige inspanning, en zorgvuldig lezen. Want wat is de relatie tussen de twee hoofdpersonen? Of moet ik zeggen: wat is de verhouding tussen de hoofdstukken die over die twee mannen gaan? De ene persoon is de schrijver Döppeler. Hij heeft een vrouw van wie hij veel houdt, maar heeft desondanks ook een maîtresse. Hij is een succesvol schrijver maar zit nu met een writer’s block. De andere man is E. die na het bericht dat zijn zus gedoemd is te sterven zichzelf volledig kwijt is. Hij bezoekt haar dagelijks in het ziekenhuis. Met een vriend, Dennis, gaat hij daarna op stap, en sluit aan bij een groepje dat amok zaait in de haven. Daar komt veel geweld bij te pas. Tenminste, zo lijken de twee verhaallijnen die elkaar om en om opvolgen – met duidelijk verschillende aanhef – in elkaar te zitten. Maar het vertelperspectief wisselt, als ook de stijl van vertellen. Wie is er eigenlijk aan het woord? En dan de herhalingen: steeds gebeuren er dezelfde dingen. En wat is de rol van dat papiertje dat in beide verhalen voorkomt? De omslag is dan ook betekenisvol: het is een vlinder die verborgen lijkt in een Rorschachtest. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Slachtvlinders’

«Niets meer of minder dan een getuigenis.» – Karel Wasch

Opmaak 1Over ‘Haarlem Nocture’ van Djordje Matić op Leestafel, mei 2016:
De gevolgen van ballingschap, het noodgedwongen verkeren in een vreemd land, niet het vaderland, zijn van alle tijden. In de Tweede Wereldoorlog raakten miljoenen ontheemd, nu zijn er de vluchtelingen die het Europese contingent noodgedwongen overspoelen, verdreven van huis en haard. Dat geeft een vreemde dissonantie, een hapering, een stilstaande tijd, een bevroren beweging. (…) En dat dit bijna geruisloos gelinkt kan worden aan jazz als muziekvorm is bijna logisch. (…) Het tweede gedeelte van de bundel heet Blauw, waarschijnlijk naar de compositie Blue (en Another Kind of Blue) van Miles Davis. (…) In het eerste deel van de bundel dat is getiteld Een ander geluid, staan gedichten zonder jazz, maar van eenzelfde ontheemdheid. (…) Deze bundel is niets meer of minder dan een getuigenis. Een getuigenis van de ontheemding, van de wanhoop en gelukkig ook van de hoop, waarbij de jazz mooi als trooster optreedt. (…) Sinds 1993 woont Djordje Matic in Nederland. Deze bundel is zijn poëziedebuut. Dat belooft veel goeds!
Lees hier de recensie
Meer over ‘Haarlem nocturne’

‘Zij vervoegt de klei’ van Aly Freije ‘gedicht van de dag’

Opmaak 1Abonnees van Laurens Jz. Coster ontvangen iedere dag een gedicht per mail. Het blog Laurens Jz. Coster koos op 11 mei 2016 als ‘Gedicht van de dag’ het gedicht ‘Zij vervoegt de klei’ van Aly Freije (1944) uit haar bundel ‘Door het vanggat’ (2016).

Zij vervoegt de klei*

Scheuren trekt ze in de klei, demonteert haar meisjesjaren
onderzoekt gedachtekieren, kneedt woorden, bergt
geheimen op, kan er zomaar tussen vallen

– diep zijn de sporen die de vader met rechte hand
haar jeugd in ploegt, hij wijst haar het eerste groen
van wintertarwe, bij God, over de dijk komen alle lijnen samen

hij legt haar languit in de voren, van dichtbij ziet ze
barsten, lieveheersbeestjes ontvouwen vleugeltjes
van glas, zij wil op blote voeten over stoppelvelden rennen –

bij schemer is zij soms te zien met wilde eenden, ze glijden
samen door de klei, glippen sloten in, zoeken bodems af in kopstand

waar de boer onafgebroken zijn lijnen trekt, waggelt
ze achter hem aan, vindt koppig zijn grote hand terug
kneedt de klei in nieuwe vormen.

* Bij boerderij in de Hoekse Waard, voor G.B.

Lees hier het gedicht op Laurens Jz. Coster
Meer over ‘Door het vanggat’
Meer over Aly Freije op deze site