Tag: Oorlog aan de Overkant

Lezing Sanne Biesheuvel over Indiëveteraan.

Over ‘Oorlog aan de Overkant’ van Sanne Biesheuvel in Literair Café Aalsmeer op woensdagavond 11 september 2024:

Sanne is de dochter van de Aalsmeerse Indiëveteraan Dirk Biesheuvel. Na zijn dood stuit ze op zijn dagboekverhalen uit Indië. Zij maakte een reconstructie van dat verleden, van zijn ‘Oorlog aan de Overkant’. Dirk werd als dienstplichtig soldaat in 1946 voor drie jaar naar Nederlands-Indië gestuurd waar hij ten tijde van de onafhankelijkheidsstrijd als hospik te werk ging. Vorig jaar reisde Sanne zelf naar Indonesië om daar de hospitalen en kampongs te bezoeken waar Dirk over schreef. Op zoek naar nabestaanden van vrienden die Dirk er zo’n tachtig jaar geleden had. Wat en wie heeft ze gevonden? De lezing mede onder auspiciën van Stichting Kunst en Cultuur Aalsmeer begint om 20.00 uur in Het Oude Raadhuis, Dorpsstraat 9, 1341 CA, Aalsmeer. Toegang  € 10,00 / € 7,50 voor biebleden, incl. koffie/thee/drankje.  Kaartverkoop aan de kassa en in de KCA Ticketshop

Meer over ‘Oorlog aan de overkant’
Meer over Sanne Biesheuvel

«Heimwee wanneer je gaat en heimwee wanneer je verlaat.» – Janny de Heer

Opmaak 1Over ‘Oorlog aan de overkant’ van Sanne Biesheuvel op Boeken vinden hun lezers, 14 september 2022:
Je zou ieder kind van een Indiëveteraan de kostbare schat toewensen die Sanne’s vader voor haar achterliet op zolder. Dagboeken, drie nog wel en persoonlijke herinneringen. (…) Met de dagboeken is een rijke schat aangeboord om de jongeman uit een tuindersfamilie die als dienstplichtig soldaat naar de Insulinde werd gestuurd weer tot leven te wekken. En dat doet ze! Het is heel knap om als dochter, vrouw, je als schrijfster te verplaatsen in je vader en beschrijven hoe hij als jongeman emotioneel in het leven stond. (…) Dirk Biesheuvel geeft tijdens de keuring aan dat hij helemaal geen zin heeft om naar Indië te gaan omdat hij geen mensen wil doden. Deze opmerking was de aanzet tot zijn opleiding tot hospik, ziekenverpleger. (…) Hij was erop voorbereid mensen te verzorgen en helpen beter te maken maar als hospik kreeg hij de meest vreselijke wonden en verminkingen onder ogen. Talloze militairen werden levenloos de kazerne binnengedragen, allemaal slachtoffers van mijnen en hinderlagen. Tragisch duidelijk is beschreven hoe onmogelijk de situatie van de kampongbewoners was. (…) Ondanks de gewelddadige omstandigheden ontstonden vriendschappen tussen de bevolking en de Nederlandse soldaten. (…) Voor al die kinderen van Indiëveteranen die nooit spraken over hun belevenissen aan de Gordel van Smaragd is dit boek een must have. Het boek beschrijft het dagelijks leven in den vreemde, de omgang met elkaar en dat in oorlogstijd. De spanning, het geweld, maar ook liefde en vriendschap, de mores van het land, eten en drinken, de ontberingen, verlangen naar vrede, heimwee. Heimwee wanneer je gaat en heimwee wanneer je verlaat. Verwarde gevoelens neem je mee terug, gevoelens die je bij thuiskomst niet kwijt kunt en daarom doe je er het zwijgen maar toe. Velen namen hun ervaringen mee in het graf, zo niet de vader van Sanne die haar een doos met verhalen naliet. Vanaf zijn wolkje zal hij ze met trots herbeleven.
Lees hier of hier de hele recensie
Meer over ‘Oorlog aan de overkant’
Meer over Sanne Biesheuvel

«Gesneuveld voor een regering die niet in wilde zien dat het koloniale tijdperk voorgoed voorbij was.» – Maureen Welscher

Opmaak 1Interview met Sanne Biesheuvel over ‘Oorlog aan de overkant’ op Meer dan babipangang, 14 januari 2021:
De vader van schrijfster Sanne Biesheuvel – bekend van het boek ‘Oorlog aan de Overkant’ – werkte als hospik tijdens de politionele acties. Gedesillusioneerd kwam hij terug maar de liefde voor Indonesië is altijd gebleven. Die liefde bracht hij over op zijn dochter. Na de capitulatie van Japan in 1945 riepen Soekarno en Hatta op 17 augustus 1945 de onafhankelijkheid uit: de Republiek Indonesië. Er volgde een gewelddadige periode waarin Indonesische groeperingen, gevoed door nationalistische gevoelens, duizenden Nederlanders, Chinezen en Indische Nederlanders doodden. Ondertussen beschouwde Nederland zich, ook na het uitroepen van de onafhankelijkheid, nog steeds als soeverein. Vanuit Nederland vertrokken tussen 1945 en 1949 200.000 militairen naar Indonesië. Eén van hen was de vader van Sanne Biesheuvel.
Lees hier het interview
Meer over ‘Oorlog aan de overkant’
Meer over Sanne Biesheuvel

«Zwarte bladzijde in de Nederlandse geschiedenis in een bredere context geplaatst.» Maureen Welscher

Opmaak 1Over ‘Oorlog aan de overkant’ van Sanne Biesheuvel in Pindah, april 2020:
‘Weet je of je vader tijdens de oorlog in Nederlands-Indië een liefje had?’, wordt Sanne Biesheuvel gevraagd. Een vraag waarbij ze nooit stil heeft gestaan. Sanne gaat zoeken in de verhuisdoos waar de spullen van haar vader na diens dood zijn opgeborgen. Ze vindt drie dagboeken die hij heeft bijgehouden in Nederlands-Indië. Dirk wordt als dienstplichtige soldaat in 1946 naar Nederlands-Indië gestuurd waar hij als hospik gaat werken omdat hij geen wapens wil dragen. Hij wil geen mensen doodschieten. De oorlog beleeft hij daardoor vanaf de achterkant: hij verzorgt de gewonden en kist de gesneuvelden. Tijdens de twee politionele acties is hij ongewild getuige van agressie, martelingen en massamoorden. Ook wordt hij voor het eerst echt verliefd. Op de Indische Tati en de twee krijgen een gepassioneerde relatie. Ze kunnen niet bij elkaar blijven. Tati gaat naar haar moeder die haar hulp nodig heeft en Dirk wordt onverwacht eerder naar Nederland gestuurd. De Nederlandse regering beseft dat de strijd een verloren zaak is en de onafhankelijkheid van Indonesië onafwendbaar. Dirk voelt zich verraden omdat hij nu gezien wordt als de wrede bezetter, de onderdrukker. Dirk: ‘Dat voelde zo oneerlijk, zo gemeen.’ Dirk en Tati zien elkaar nooit meer terug. Het boek sluit naadloos aan bij het grootschalig onderzoek van Nederland naar de politionele acties 1946-1949 en het geweld in (voormalig) Nederlands-Indië. Over het eerste heeft koning Willem Alexander in maart 2020 tijdens het staatsbezoek aan Indonesië de excuses aangeboden voor het excessieve geweld van Nederland in die periode. De groep soldaten die dit uit de eerste hand kan vertellen, sterft uit. Met het verhaal van Dirk wordt deze zwarte bladzijde in de Nederlandse geschiedenis in een bredere context geplaatst.
Meer over ‘Oorlog aan de overkant’
Meer over Sanne Biesheuvel

«Readable report is a worthy addition.» – Harry A. Poeze

Opmaak 1Over ‘Oorlog aan de Overkant; De belevenissen van een hospik in Indië/Indonesië’ van Sanne Biesheuvel in Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde [176; 187–201] , 13 april 2020:

Dirk Biesheuvel (1926–1991) was a medical orderly, conscripted in 1946, to serve in the Decolonization War of Indonesia. He notes his experiences in a diary. Later in life, he never seriously discussed his Indonesia years, nor the diary he kept. Long after he died, his daughter Sanne read his diary, reworked it and published it as a ‘novel based on the diary of an Indies veteran’. (…) Biesheuvel was part of the Korps Geneeskundige Troepen (…) and during his Indonesia years (January 1947- January 1950) stationed on Java. (…) In general, he worked in the local military hospital, and was directly confronted with the war: many wounded and dead were brought in. It was Biesheuvel’s task to lay out the corpses, whose number grew after the Second Dutch military action. Occasionally he took part in patrols, witnessing torture and execution in Kroya on the Dutch part. He describes daily life, having a serious relationship with a Javanese woman ,a teacher’s daughter. Dirk Biesheuvel returned to Indonesia only once, in 1976. His search for his love, as he reports in a sequel to his diary, was in vain, and resulted in a real cliffhanger. There are a number of accounts on the medical part of the war. Biesheuvel’s readable report is a worthy addition.
Source: KITLV/Royal Netherlands Institute of Southeast Asian and Caribbean Studies – Recent Dutch-Language Publications. Brill.com
Lees hier de bijdrage
Meer over ‘Oorlog aan de overkant’
Meer over Sanne Biesheuvel

Sanne Biesheuvel signeert bij Bruna

Opmaak 1Sanne Biesheuvel signeert haar boek Oorlog aan de Overkant bij Bruna Voorburg op 7 december 2019:
«Sanne Biesheuvel weet dat haar vader tijdens de politionele acties van 1946 tot 1950 in Nederlands-Indië werkte als Rode Kruis-soldaat. En dan plots vraagt een bekende: ‘Had jouw vader daar een liefje?’ Ze heeft er nooit over nagedacht. ‘En had hij er misschien ook een kind zoals veel Nederlandse soldaten?’ De dochter is compleet van slag. Vader is overleden, ze kan hem niets meer vragen. Maar ze weet dat er op zolder van het ouderlijk huis in een doos een stapel dagboeken ligt. De toen 20-jarige Dirk vertelt daarin over zijn Indische tijd. Sanne diept de dagboeken op, besluit ze te gaan lezen. Soldaat no. 26041 3046 komt tot leven. Dit is haar debuutroman. Een debuut van grote klasse. Ze schrijft hiermee zowel een roman als een ‘autobiografie’. Die term is normaliter voorbehouden aan een boek dat de hoofdpersoon van zo’n boek over zichzelf schrijft. Sanne heeft zich echter via de dagboeken van Dirk dusdanig verplaatst in de hoofdpersoon dat zij dit boek over de ervaringen van de hospik die haar vader is, als het ware vertaalde en in de ik-vorm kon schrijven. Een knappe, heel nieuwe aanpak!’» (Marianne Janssen op Leeskost) Sanne Biesheuvel prijst haar boek aan signeert het voor liefhebbers bij Bruna Voorburg, Koningin Julianalaan 24, van 12 tot 15 uur.
Meer over ‘Oorlog aan de overkant’
Meer over Sanne Biesheuvel

«Een debuut van grote klasse.» – Marianne Janssen

Opmaak 1Over ‘Oorlog aan de overkant’ van Sanne Biesheuvel op LeesKost, 12 november 2019:
Sanne Biesheuvel weet dat haar vader tijdens de politionele acties van 1946 tot 1950 in Nederlands-Indië werkte als Rode Kruis-soldaat. (…) En dan plots vraagt een bekende: ‘Had jouw vader daar een liefje?’ Ze heeft er nooit over nagedacht. ‘En had hij er misschien ook een kind zoals veel Nederlandse soldaten?’ De dochter is compleet van slag. Vader is overleden, ze kan hem niets meer vragen. Maar ze weet dat er op zolder van het ouderlijk huis in een doos een stapel dagboeken ligt. De toen 20-jarige Dirk vertelt daarin over zijn Indische tijd. Sanne diept de dagboeken op, besluit ze te gaan lezen. Soldaat no. 26041 3046 komt tot leven. (…) Dit is haar debuutroman. Ze schrijft hiermee zowel een roman als een ‘autobiografie’. Die term is normaliter voorbehouden aan een boek dat de hoofdpersoon van zo’n boek over zichzelf schrijft. Sanne heeft zich echter via de dagboeken van Dirk dusdanig verplaatst in de hoofdpersoon dat zij dit boek over de ervaringen van de hospik die haar vader is, als het ware vertaalde en in de ik-vorm kon schrijven. Een knappe, heel nieuwe aanpak! (…) Dit boek is buitengewoon boeiend. Er wordt niet teruggekeken op het verleden, het verleden spreekt onbevangen door de mond van ‘het heden van toen’. (…) Een bijna schizofreen verhaal. Maar vooral voor de lezers van nu. Een debuut van grote klasse.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Oorlog aan de overkant’
Meer over Sanne Biesheuvel

«Vlot geschreven.»

Opmaak 1Over ‘Oorlog aan de overkant’ van Sanne Biesheuvel in Moesson (nr. 5), november 2019:
Het is een nieuw genre: (klein)kinderen van Indië-veteranen die het verhaal van hun vader of opa vertellen. Ook ‘Oorlog aan de Overkant’ van Sanne Biesheuvel is zo’n boek. Haar vader Dirk was tijdens de dekolonisatieoorlog hospik en ze gebruikt zijn dagboekfragmenten als basis. Over het algemeen beleefde hij de oorlog vanaf de achterkant: hij verzorgde de gewonden en kistte de verminkte lijken. Vaak nog jonger dan hijzelf. Toch moest hij als ziekendrager op een gegeven moment mee met zuiveringsacties. Dan blijkt dat ook Dirk niet onschuldig kan blijven. ‘Oorlog aan de Overkant’ is vlot geschreven. (…)
Meer over ‘Oorlog aan de overkant’
Meer over Sanne Biesheuvel

«Een boeiende roman die zowel zijn afschuw, verdriet als genegenheid uitdrukt.» – André Oyen

Opmaak 1Over ‘Oorlog aan de overkant’ van Sanne Biesheuvel op Lezers tippen lezers, 23 oktober 2019:
Sanne Biesheuvel schreef twee korte verhalen voor de verhalenbundel ‘Geschreven en gedeeld om te lezen’ van het schrijverscollectief Plazilla (2015), maar ‘Oorlog aan de Overkant’ is haar debuutroman. (…) Haar vader verklaarde in 1946, tijdens zijn militaire keuring, direct duidelijk geen wapens te willen dragen om mensen te doden. Wanneer hem het Rode Kruis werd voorgesteld, stemde hij in want daar moest je mensen verzorgen. Een half jaar later kon hij vertrekken naar Nederlands-Indië waar hij totaal ongewenst en onwetend in de hitte van de onafhankelijkheidsoorlog terecht komt. (…) Alles is nieuw van de kampongs, de inlanders, het gekruide eten tot de Maleisische taal. (…) Ook aan de tweede politionele actie ontkomt de jongeman niet. Het is een uitzichtloze toestand die hem depressief maakt. Geen wonder wanneer je gedwongen wordt deel uit te maken van een ‘zuiveringsactie’. (…) Sanne heeft de dagboeken van haar vader bewerkt tot een boeiende roman die zowel zijn afschuw, verdriet als genegenheid uitdrukt.
Lees hier het signalement
Meer over ‘Oorlog aan de overkant’
Meer over Sanne Biesheuvel

«De belevenissen van een hospik in Indië / Indonesië.» – Robert Hallatu

Opmaak 1Over ‘Oorlog aan de overkant’ van Sanne Biesheuvel in Marinjo (nr. 5), oktober/november 2019:
Sanne is de dochter van Indiëveteraan Dirk en stuit na zijn dood op zijn dagboekverhalen uit Indië. Zij maakt een reconstructie van dat verleden. (…) Tijdens de twee politionele acties moest hij mee als ziekendrager en was zo ongewild getuige van agressie, martelingen en massamoorden. Door zijn oprechte interesse en vredelievende houding was hij echter graag gezien bij de inlandse bevolking en omdat hij vaak langere tijd op één plek verbleef mondden deze contacten meer dan eens uit in echte vriendschappen. (…)
Lees hier het signalement in ‘Marinjo, tweemaandelijks onafhankelijk Moluks magazine’
Meer over ‘Oorlog aan de overkant’
Meer over Sanne Biesheuvel