«Jappenkampsyndroom, bersiapfantoom.» – Ernst Jansz


Ernst Jansz met ‘De stilte doorbroken’ t.g.v. 75 jaar einde Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië, 15 augustus 2020:
Op 15 augustus 1945, vandaag precies 75 jaar geleden, capituleerde Japan en kwam er een einde aan de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië. Na 300 jaar Nederlandse overheersing, achtte Indonesië de tijd rijp voor zelfbeschikking. Maar Nederland, zelf net bevrijd van het juk van de Duitse bezetter, gunde Indonesië diezelfde vrijheid niet. De Indonesische volkswoede richtte zich op dat moment, behalve tegen de Hollandse bezetters, ook tegen hun nakomelingen, verwekt bij Indonesische vrouwen, Indo-Europeanen genoemd, kortweg: Indo’s. In de oorlog waren Indo’s, samen met de in Indië verblijvende Nederlanders, vervolgd en geïnterneerd in concentratiekampen, de Jappenkampen. Zij, die die gruwelen ervan hadden overleefd, kwamen nu opnieuw terecht in een periode van oorlog en terreur: de bersiap. Vele duizenden Indo’s werden alsnog vermoord, vaak op gruwelijke wijze. 300.000 ontvluchtten daarop hun geboorteland. Zij kwamen berooid aan in Nederland, dat zijn eigen oorlogswonden likte en geen behoefte had aan zoveel bruine vluchtelingen met hun dubbele oorlogstrauma’s. Dus de vluchtelingen zwegen. Hun trauma’s zijn nooit verwerkt. Zij worden de zwijgende generatie genoemd. Hun kinderen leden eronder. Tekst en muziek: Ernst Jansz (geschreven op verzoek van Werkgroep Indië Herdenking Helmond). Camera en montage: Hugo Rikken.
Klik hier voor videoclip
Meer bewegend beeld van Ernst Jansz op deze site

«Bizar, avontuurlijk beeld van de Hongerwinter.» – Dr. Theo Hoogbergen

VoorplatParelmoer-72Over ‘Parelmoerpoeder’ van Clyde Lo A Njoe voor NBD Biblion, 21 juni 2016:
In dertien kloeke hoofdstukken staat de Tweede Wereldoorlog in Amsterdam centraal. Beide hoofdpersonen hebben deze periode niet bewust meegemaakt. Esther is geboren op 25-12-1944. In 1977 ontmoet zij Diederik, Dird, die haar, gehandicapt, helpt. Een eindeloze reeks figuren uit het oorlogs- en handelsverleden rijen zich aaneen, van wie velen ernstig zijn getraumatiseerd door de merkwaardige handel in parelmoerpoeder, een balsem die in het verre Oosten gretig aftrek vond. Ouders en grootouders van Esther zijn Duitse Joden, naar Amsterdam gevlucht en ondergedoken. Esther wordt obsessief beheerst door de zoektocht naar de bizarre avonturen van haar voorouders, die ten dele in documenten is vastgelegd. Deels moet Dird haar verhalen tot een boek maken. De onstuimige relatie tussen beiden, uitvoerig en intiem beschreven, mondt uit in een bizar, avontuurlijk beeld van de Hongerwinter. Een reis naar Zwitserland en een operatie moet een einde maken aan Esthers oorlogstrauma. Oorlogsroman, nogal uitvoerig en avontuurlijk verteld, over de getraumatiseerde en lichamelijk gehandicapte Esther die een obsessie heeft voor de Tweede Wereldoorlog. Debuutroman van auteur die eerder verschillende dichtbundels publiceerde.
Meer over ‘Parelmoerpoeder’
Meer over Clyde Lo A Njoe op deze site