«Dat muzikale is terug te zien in elke zin, in ieder woord dat Geelen neerpent.» – Maxine Van Veelen

VoorplatOvidius-75Over ‘Metamorphoses / Ovidius’ van Harrie Geelen in Poëziekrant, juli/augustus 2023:
(…) Wie vertaalt, verandert, geeft het origineel een eigen draai – sterker nog: schept een geheel nieuw werk. (…) Vertalen redt levens: teksten die gedoemd zijn tot de vergetelheid, behouden zo hun bestaansrecht. (…) In plaats van ‘My lust t’ontvouwen hoe de vormen aller dingen / In nieuwe lichaemen verkeerde’ (de vertaling die Joost van den Vondel in 1671 maakte): leest de hedendaagse lezer de beginzinnen van recentere vertalingen. Uit die van Geelen, bijvoorbeeld, of van Schrijvers, beide verschenen in 2022. ‘Over hoe lichamen zomaar ineens in iets nieuws zijn veranderd / wil ik het hebben’, schrijft Geelen. ‘Gedaanten in nieuwe vormen veranderd verwoord ik geestdriftig / tot lijvige bundels’, oppert Schrijvers daarentegen. De toon is gezet. Wie voor de eerste bewerking kiest, krijgt luchtige, zangerige spreektaal voorgeschoteld. Schrijvers’ taal is plechtiger, stijver, lijkt meer gericht op het behoud van de oorspronkelijke inhoud en constructies dan op een overzetting in dynamisch Nederlands. (…)
Meer over ‘Metamorphoses’
Meer over Harrie Geelen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Geelens ‘Metamorphoses’ is fijne poëtische lectuur.» – Sjoerd van Hoorn

VoorplatOvidius-75Over ‘Metamorphoses / Ovidius’ van Harrie Geelen op Nexus Instituut, 9 mei 2023:
Publius Ovidius Naso (43 v.Chr. – 17 n.Chr.) is in de mode. Op mijn bureau liggen drie vertalingen van zijn ‘Metamorfosen’, één van Marietje d’Hane Scheltema, oorspronkelijk uit 1993 maar nog steeds in druk, een nieuwe van Harrie Geelen en een nieuwe van Piet Schrijvers. De populariteit van Ovidius staat ongetwijfeld niet los van het feit dat zijn werk onderwerp is van het eindexamen Latijn, maar er is meer dat hem lezers brengt: Ovidius is een inspiratiebron voor vele dichters en schilders na hem. (…) In zijn vertaling kiest Harrie Geelen niet voor een schets van Ovidius, maar voor een beknopte poëtica. Hij kiest ervoor Ovidius zo muzikaal mogelijk te vertalen, ‘als een liedschrijver’. (…) Voor Geelen spreekt de spattende, vlammende en speelse taal. Zijn Ovidius is een nieuwe dichter die je met plezier kunt lezen. Hij vertelt en zingt als de liedschrijver die Harrie Geelen zelf is. (…)
Lees hier het artikel
Meer over ‘Metamorphoses’
Meer over Harrie Geelen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Soepele taal en toegankelijke tekst.» – Pauline Kruithof

VoorplatOvidius-75Over ‘Metamorphoses / Ovidius’ van Harrie Geelen in Friesch Dagblad, 21 januari 2023:
Wat is de grens tussen proza en poëzie? Beiden kunnen een verhaal vertellen, de muzikale kant van taal uitlichten en diepgang creëren met vergelijkingen. Zelfs de vorm lijkt soms verwarrend veel op elkaar. In de klassieke oudheid vielen vertellingen en dichtkunst veelal samen. Geschiedenissen, legenden en mythen – zoals de Odyssee of Aeneis – werden opgetekend in een verheven stijl met een vast metrum en gelijkmatige regellengte. Expressieve verzen over liefde of treurnis – bijvoorbeeld die van Palladas of Catullus – bevatten samenhangende bevindingen in gewone taal. Eeuwen later boeien deze werken nog steeds. Zo verscheen onlangs een nieuwe Nederlandse versie van Ovidius’ (43 v. Chr-17 na Chr) omvangrijke epos Metamorphoses (In de Knipscheer, € 39,50), waarin diverse personages een gedaanteverwisseling ondergaan. Vertaler Harrie Geelen (1939) heeft vakkundig de oorspronkelijke hexameter behouden terwijl hij soepele taal opdient en de tekst toegankelijker maakt door het invoegen van witregels. Het boek geeft een pakkend inkijkje in de klassieke cultuur. (…)
Bron
Meer over ‘Metamorphoses’
Meer over Harrie Geelen bij Uitgeverij In de Knipscheer

Openingsverzen van ‘Metamorphoses’ als ‘Gedicht van de Dag’ op Laurens Jz Coster

VoorplatOvidius-75Uit ‘Metamorphoses’ van Ovidius in de vertaling van Harrie Geelen op Laurens Jz. Coster, 10 november 2022:
Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 10de november 2022 Harrie Geelen (1939) van wie op 21 oktober zijn vertaling van ‘Metamorphoses’ van Ovidius (43 vC-17 nC) verscheen bij Uitgeverij In de Knipscheer. Noë koos voor de vijf openingsverzen van het dichtwerk, die vandaag ook Neerlandistiek.nl geplaatst zijn.

Voordat er zee was en grond met daarboven de stolp van de hemel
was al met al dat hele heelal één brok natuur; en die brok
noemen we ‘Chaos’. ‘De zooi’. Afzichtelijk: loodzware massa,
nergens leven, een dode opeenhoping, ordeloos ogend,
zinloze klontering zonder een zweem van verband of verbinding.

Want geen titanenzoon zorgde toen nog voor licht op de wereld.
Phoebe kreeg in de groei echt niet aldoor maar andere horens,
Aarde ze dobberde nog niet gewichtloos rond in een dampkring
die haar omringde. Geen Amphitríte spreidde haar lange
armen wijd uit en omhelsde omstandig de kusten van landen.

Zee, lucht en land hadden geen eigen plek. Eén pot nat was het. Daardoor
schommelde aarde, viel in de zee niet te zwemmen en had je
lucht maar geen licht. En niets hield een eigen, vaste gedaante.

Alles botste met alles, daardoor ging in één lichaam
alles elkaar te lijf: koud vocht met warm, en vocht bevocht dorheid,
hard vocht met teder, alles wat zwaarte had vocht met wat niets woog.
Strijd die een god — een natuur van veel beter allooi — kloek beslechtte:

Hij blies de Lucht weg bij Aarde, suste de kusten en golven,
rukte de ijlte onder de dichtheid vandaan. Hij ontwarde
Duister, maakte van alles veel kleinere stapeltjes en gaf
toen alle zaken nauwkeurig een plek. De plek waar ze hoorden.
Meer over ‘Metamorphoses’
Meer gedichten van In de Knipscheer-auteurs op Laurens Jz Coster

Harrie Geelen – Ovidius: Metamorphoses. Dichtwerk

VoorplatOvidius-75Harrie Geelen
Ovidius: Metamorphoses

dichtwerk
voorwoord Cor Gout
omslagillustratie Harrie Geelen
vormgeving Els Kort
gebrocheerd met stofomslag en leeslint
groot formaat , 17,5 cm x 24,5 cm staand
454 blz., € 34,50
ISBN 978-94-93214-74-3 NUR 306
verschijning september 2022
presentatie oktober 2022

Ovidius behoort tot de grote Latijnse dichters van zijn tijd (het tijdperk van Augustus, van 65 v.Chr. tot 14 n.Chr.). Zijn bekendste werk is zijn mythologisch epos de Metamorphoses. Qua structuur zijn deze verhalen in niets met de literatuur uit de klassieke oudheid te vergelijken.

We hebben te maken met een reeks verhalen van wisselende lengte die uit elkaar volgen, aaneen – geregen door een tamelijk losse band, met steeds wisselende hoofdpersonen en vertelperspectieven. Een centrale held is er niet, wel een centrale draad: de gedaanteverwisseling, uitgewerkt op kosmische schaal. De voornaamste bindende factor is de kunst van de dichter, die de verhalen met het motief van gedaanteverandering leven geeft. Innovatief is niet zozeer het metrum van zijn verzen, de dactylische hexameter, een dichtregel met zes versvoeten. Maar in deze vertaling van Harrie Geelen vinden we die innovatie wél.

Harrie Geelen: ‘De vorm bepaalt altijd mee wat er staat. In de Metamorphoses gaat het niet op de eerste plaats om de keuze voor de hexameter maar om Ovidius’ verdeling van al die zesvoetige regels over strofen: blokjes van twee, drie vier, vijf of zes hele regels, met een retorische bouw typisch voor liedteksten. Strofen zouden door een liedschrijver onmiddellijk gescheiden zijn door witregels. En dat heb ik gedaan.’

Harrie Geelen (Heerlen, 1939) is behalve schrijver en beeldend kunstenaar ook regisseur, tekenfilmer en componist/tekstdichter. De lijst van prijzen voor zijn omvangrijke werk is indrukwekkend. Voor Frank Groothof voorzag hij jarenlang operarepertoire van Nederlandse tekst. Van zijn hand verschenen de roman Het nijlpaard Ellende, de verhalenbundel Ooms en tantes, tantes en ooms en de trilogie, gebundeld in twee delen, De weg naar Voorgoed en Voorgoed weg, gebaseerd op zijn tv-serie Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, meneer? Hij maakte eigen prentenboeken maar daar – naast ook de illustraties voor heel veel boeken van zijn vrouw Imme Dros.
Bij Uitgeverij In de Knipscheer maakte Harrie Geelen als illustrator samen met schrijver Cor Gout het drieluik 19 x waarin beiden hun kinder- en jeugdjaren in de jaren vijftig van de vorige eeuw op onnavolgbare wijze tot leven laten komen: een ontroerende reis langs memory lane.

Meer over ‘Metamorphoses’
Meer over Harrie Geelen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Cor Gout bij Uitgeverij In de Knipscheer

Cor Gout – 19 x een avontuur van Eendje en Beest

VoorplatEendenbeest-75Cor Gout / Harrie Geelen
19 x een avontuur van Eendje en Beest

Verhalen Cor Gout
Tekeningen Harrie Geelen
Nederland
vormgeving Els Kort
genaaid gebonden in halflinnen band, met foliedruk op rug en kapitaaltje
in 4 kleuren geïllustreerd, 185 x 215 mm, 64 blz., € 24,50
ISBN 978 94 93214 50 7 NUR 301, 646
presentatie 3 september 2022

19 x een avontuur van Eendje en Beest vertelt 19 avonturen van Eendje en Beest. Eendje en Beest leven een leven waarin hun kinderlijkheid niet is verdwenen en ook niet zal verdwijnen. Een zacht fluitend saucijsje, een wit wiefje en Witwas de IJsbeer maken deel uit van hun bestaan. Om zelf geen vreemdeling te zijn in die wereld hebben ze elkaar Eendje en Beest genoemd. Waarom Eendje? Omdat Eendje houdt van dobberen in bad, dobberen in bed (ze bedoelt krioelen en draaien) en omdat ze Katrien Duck leuk vindt. Beest omdat hij geen beest wist te verzinnen, maar wel vindt dat hij iets beestelijks heeft. Bijvoorbeeld wanneer er gieren van het lachen rondvliegen wanneer hij idiote frasen in oude, slechte liefdesboeken aantreft. Het bestaan van de twee is grillig, erotisch en soms ook humeurig. In alle drie die gevallen spatten de vonken in het rond. Eendje houdt van Beest omdat hij malle verhalen kan vertellen. Beest houdt van Eendje omdat ze mooi kan dansen op grijze slofjes. Hij houdt van haar tot in zijn kleine eeuwigheid. 19 x een avontuur van Eendje en Beest is een boek over geluk. Het is na 19 x Bella en de 20e is zoek en 19 x Dans, smalle man, dans de derde ‘19 x’ van Cor Gout (schrijver), Harrie Geelen (illustrator), Els Kort (vormgever) en In de Knipscheer (uitgeverij).

Harrie Geelen is gek op Eendje en Beest. En hoe kan dat ook anders? Ook Harrie’s kinderlijkheid staat nog in volle bloei. Hij, echtgenoot van Imme Dros, is illustrator, schrijver, animator en componist. Hij schreef jeugdseries, regisseerde eigen films en verzorgde nasynchronisaties. Als prozaschrijver publiceerde hij recentelijk de in twee banden verschenen trilogie ‘De weg naar Voorgoed’ (2018) en ‘Voorgoed weg’ (2019), waarin hij de ultieme andere wereld tot leven heeft gebracht uit ‘zijn’ tv-serie ‘Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, meneer?’ (1972–1976). Uitgeverij In de Knipscheer heeft van hem in voorbereiding de uitgave van zijn vertaling van ‘Metamorphoses’ van Ovidius.

Cor Gout debuteerde in 2021 als romanschrijver met ‘Bik’. Hij is neerlandicus, filosoof, schrijver en muzikant. Naast zijn literaire werk schreef hij songteksten en libretto’s voor muziektheaterstukken. Tien jaar lang (2010–2019) stond hij aan het hoofd van het literair-filosofisch tijdschrift Extaze. Voorafgaand aan de ‘19 x’-bundels bracht Uitgeverij In de Knipscheer drie geïllustreerde verhalenbundels van hem uit: ‘Noirette’ (2003), ‘De stilte die volgt op het woord’ (2008) en ‘Korenblauw’ (2015), de poëziebundel ‘De muziek van het huis’ (2012) en samen met anderen: ‘Tien muziekmomenten die mijn leven hebben veranderd’ (2018)..
Meer over ‘19 x Dans, smalle man, dans
Meer over ‘19 x Bella en de 20e is zoek’
Meer over ‘Bik’

«Ik ken geen enkele andere hedendaagse auteur die een dergelijk ritmisch, muzikaal en veelzijdig Nederlands schrijft.» – Laurent De Maertelaer

VoorplatIkwordt-75Over ‘Ik wordt’ van Harry Vaandrager in De Leeswolf en MappaLibra, 2018, 2020:
De prijs voor de opvallendste titel van het literair jaar gaat nu al naar ‘Ik wordt’, de nieuwste roman van Harry Vaandrager (1955). De in het oog springende spelfout vestigt niet alleen de aandacht op waar het in dit boek om draait — het ‘ik’ in een narcistisch tijdperk —, maar is meteen ook een voorbode van het onvergelijkelijk taalfestijn dat losbarst eenmaal je het boek nietsvermoedend openslaat. (…) In het eerste deel (‘Kiki en het gemis’), ongeveer tweederde van het boek, komt het woord ‘ik’ slechts twee keer voor. Alle zinnen zijn in een ‘lijdende’ of ‘passieve’ vorm. (…) In het tweede deel (‘Zielsverhuizingen en puddingsmakkers’) daarentegen, komt ‘ik’ veelvuldig, zelfs overvloedig voor. Daar is een evidente reden voor, zo leert de lezer al snel, want de ik-figuur biecht op uit tientallen ‘ikken’ te bestaan en, sterker nog, jaarlijkse reïncarnaties te beleven, niet geheel ontoevallig telkens op Allerzielen. (…) In het derde deel (‘Slotpleidooi en wat niet is’) roept de verteller op zijn woorden te negeren en vraagt hij zijn opsluiting: ‘Al mijn tijd is nodig om mijn doden te woord te staan. Dat kan het beste in een cel.’ (…) Een van de grootste troeven van ‘Ik wordt’ is ongetwijfeld de volstrekt unieke taal. Vaandrager gaat helemaal loos en trekt waarlijk alle registers van ons moerstaal wagenwijd open. (…) Zijn proza beukt, zingt en dendert. Aarzel niet wanneer u ooit de kans krijgt Vaandrager te horen voorlezen: in levende lijve klinkt hij nóg beter, nóg woester, nóg pakkender. (…) ‘Ik wordt’ — een tekstuele splinterbom van nog geen zestig pagina’s — is Vaandrager op z’n best. De zinnelijke rijkdom is overweldigend, de woordenvloed onstuitbaar. (…)
Lees hier verder
Meer over ‘Ik wordt’
Meer over Harry Vaandrager bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Weergaloos goede stijl.» – Hans Puper

Opmaak 1 Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op MeanderMagazine, 11 januari 2017:
(…) Taal speelt een essentiële rol: de verhouding met het onzegbare bijvoorbeeld. Ada, een ander personage, schrijft daarover in haar brief die aan de vertelling vooraf gaat: ‘Er schijnen lieden te zijn, die daar levenslang over neuzelen. Anderen verhangen zich erom. Dichters krijgen er woorddiarree van. Overloop. Hoe miezerig, hoe kleinzielig. Is er een erfzonde, dan is dat de taal.’ Van dat geneuzel is ook dit boek gelukkig niet vrij; het had anders ongeschreven kunnen blijven. Zo zegt Ben – zie hieronder – bijna aan het slot: ‘Bob, ik kan niet anders dan verstillen. Stilte, het is het onvermogen om het onzegbare te benaderen. Ik heb een leven van zwijgen in te halen.’ Hij is de enige niet. (…) Een groots boek. De thematiek is van alle tijden, maar lijkt nieuw door de bijzondere vorm. De grote kracht van Vaandrager ligt echter in zijn weergaloos goede stijl.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site