«Dichtend tegen de klippen op.» – Toef Jaeger

MichaelSlory (foto Anja Brandse)

Necrologie van Michaël Slory (1935-2018) in NRC Handelsblad, 5 januari 2019:
‘Als een bedelaar loop ik op straat mijn dichtbundels te verkopen’, zei Michaël Slory over zichzelf. Het is een treurig, maar treffend zelfportret van de op 19 december op 83-jarige leeftijd overleden Surinaamse dichter. Hij was een van de belangrijkste dichters uit het land, zeker wanneer het gaat om gedichten in het Sranantongo, de taal waarin hij tot aan de onafhankelijkheid bleef dichten. (…) In Nederland studeert Slory Spaans aan de UvA en trekt hij op met de schrijversgroep rond het tijdschrift ‘De Gids’ – het blad waarin in de jaren zestig ook gedichten van hem worden opgenomen. Het is in die jaren dat hij aansluiting vindt bij de Surinaams-nationalistische beweging. De fascinatie voor de Cubaanse revolutie, de plek van Suriname in de wereld en de onafhankelijkheidsstrijd: ze typeren het engagement dat al in Slory’s vroege werk is te vinden. (…) Officiële erkenning was er wel (hij kreeg bijvoorbeeld in 1986 de Literatuurprijs van Suriname), bewondering ook, maar niet in de vorm die Slory voor ogen stond. Zijn huis had bij gebrek aan stroom geen ijskast of tv, op scholen droeg hij poëzie voor, maar zijn bundels gaf hij in Suriname in eigen beheer uit: papiertjes met een nietje erdoor. (…) Dichtend tegen de klippen op (in de woorden van Slory zelf: ‘Grote genade, komt er dan nooit een einde aan die woordenvloed’), voordragend en strompelend, was Slory de laatste jaren erg broos. (…)
Lees hier de necrologie
Meer over Michaël Slory bij Uitgeverij In de Knipscheer

Interview met Karin Lachmising over ‘Ademhalen’

Opmaak 1Puwema Podcast (Paramaribo), 11 februari 2018:
In deze aflevering een gesprek met Karin Lachmising over haar boek ‘Ademhalen’. Haar jongste werk gaat over de kwetsbare tweederangspositie die vrouwen vaak bekleden in de samenleving.
Luister hiernaar de podcast
Meer over ‘Ademhalen’
Meer over Karin Lachmising op deze site

De Surinaamse presentatie van ‘Ademhalen’

Opmaak 1Presentatie ‘Ademhalen’ van Karin Lachmising in Paramaribo, 9 maart 2018:
Het Institute for Graduate Studies & Research organiseert in samenwerking met de masters Nederlandse Taal en Cultuur een gevarieerde presentatie met als titel: ‘ADEMHALEN, toneelschrijven om een samenleving te verbinden met haar maatschappelijke vraagstukken’. Karin Lachmising is de auteur van het toneelstuk ‘Ademhalen’, het verhaal van vrouwen over de positie van de vrouw, dat vorig jaar met groot succes is gespeeld in Nickerie en Paramaribo. Jerry Dewnarain zal haar interviewen.
Lees hier de uitnodiging
Meer over ‘Ademhalen’
Meer over Karin Lachmising op deze site

Uitgeversechtpaar Knipscheer gefêteerd door auteurs en vrienden van de uitgeverij.

40jaarKnipscheerOp zondag 3 september jl. vond onder de titel ‘The Twain Shall Meet’ in Theater Podium Mozaïek Amsterdam voor het zevende achtereenvolgende jaar de grote presentatie plaats van nieuwe titels van auteurs met banden met de voormalige Nederlandse koloniën, al vanaf het begin van de uitgeverij een specifiek deel van het uitgeverijfonds. Dit keer werd nieuw werk gepresenteerd van Boeli van Leeuwen, Joseph Hart, Margarita Molina en Aart G. Broek (Curaçao), Aya Zikken, Janny de Heer en Barney Agerbeek (Nederlands-Indië), Karin Lachmising, Annel de Noré, Diana Tjin, Etchica Voorn en Frank Ong-Alok (Suriname), muzikaal omlijst door Ronald Snijders en Frank Ong-Alok.

Een jaar eerder, in het programma ‘Caribisch Nederland 2016 in Podium Mozaïek’, liet uitgever Franc Knipscheer zich ontvallen: “Weet u het nog? Op 1 november 1976 debuteerde In de Knipscheer als uitgever met verhalenbundels van twee debuterende auteurs: Leon de Winter met Over de leegte in de wereld en Craig Strete met Als al het andere faalt kunnen we de zweep leggen over de ogen van het paard en hem laten huilen en slapen. 40 Jaar (en ruim 1000 boekuitgaven waaronder 13 Craig Strete-titels) later verschijnt bij Uitgeverij In de Knipscheer van deze Craig Strete de roman De dronken detective.”

Dat heeft een aantal toehoorders toen in hun oren geknoopt. Buiten medeweten van de uitgever werd in 2017 een comité opgericht om alsnog een feestje te organiseren vanwege dat 40-jarig bestaan en om de uitgeverij een passend cadeau aan te bieden. Immers, in 2001 had de uitgeverij groot uitgepakt met een vier uur durend programma ‘Writers Block’ in het Concertgebouw in Haarlem om het 25-jarig bestaan te vieren. Daartoe werd op zondag 3 september het presentatieprogramma vlak voor de pauze ‘gekaapt’ door woordvoerder Michiel van Kempen, die een eigen powerpoint opstartte en een humoristisch betoog hield dat uitmondde in overhandiging, ‘namens auteurs, vertalers, redacteuren, vormgevers en vrienden van In de Knipscheer’ van een geheel verzorgde reis van twee weken in voorjaar 2018 voor Franc en Anja Knipscheer naar Suriname inclusief verblijf in luxe appartement in Paramaribo en een luxe-cabin in Danpaati aan de Boven-Suriname-rivier met excursies, korjaaltocht enz. en een daglange boottocht met alle in Suriname wonende In de Knipscheer-auteurs en relaties. De perplexe uitgever, die sinds het allereerste begin van de uitgeverij een kleine 200 titels uitgaf van Surinaamse schrijvers, heeft dit land ‘waaraan hij zijn hart heeft verpand’, zelf nog nooit bezocht: ‘dat komt wel als we klaar zijn met de uitgeverij’.

«Het was opgezet als de inmiddels vertrouwde najaarspresentatie van de nieuwe uitgaven van uitgeverij In de Knipscheer, zondag 3 september 2017 in het Amsterdamse Podium Mozaïek. Maar het werd een viering van 40 jaar multicultureel uitgeven – en met een uitgever in tranen, minutenlang beloond voor 40 jaar uitgeverstrouw met een ovationeel applaus. Een fotoreportage van Michiel van Kempen.»

Klik hier voor deze foto-impressie op Caraïbisch Uitzicht
Klik hier voor de foto-impressie van André Homan
Klik hier voor het gefilmde dankwoord van Franc Knipscheer
Klik hier voor de verantwoordelijke vriendenlijst

«Mooi geschreven boek doet versteld staan van Helmans vitaliteit.» – Hans Renders

Opmaak 1Over ‘Rusteloos en overal. Het leven van Albert Helman’ van Michiel van Kempen in Historisch Nieuwsblad, jrg. 25 – nr. 11, november 2016:
Michiel van Kempen heeft decennialang aan deze biografie gewerkt. Het ongelooflijk energieke leven van Helman – dat eindigde in Buitenveldert – is verwerkt in een mooi geschreven boek dat de lezer versteld doet staan van diens vitaliteit. Dit leven is zo vol en productief dat we er alleen maar met bewondering over kunnen lezen. En afgezien van de onnodig lange citaten die Van Kempen vermeldt, geldt die bewondering ook voor de biograaf.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Rusteloos en overal’
Meer over Michiel van Kempen op deze site
Meer over Albert Helman op deze site

«Hij kreeg zelden een literaire prijs, was een rasverteller.» – John Jansen van Galen

Opmaak 1Over ‘Rusteloos en overal. Het leven van Albert Helman’ door Michiel van Kempen in Het Parool, 15 september 2016:
Hij had altijd een ‘Renaissancemens’ willen zijn, zei Albert Helman, alias Lou Lichtveld, toen ik hem in 1979 bezocht op het eiland Tobago waar hij zich, in de zeventig, had teruggetrokken. Het is hem, met zijn enorme veelzijdigheid, gelukt. Hij was journalist, romancier, componist (onder meer van filmmuziek voor Joris Ivens), taalkundige, historicus, verzetsman en speelgoedfabrikant (het laatste als dekmantel voor het eerste), parlementslid, minister, diplomaat. Als één Nederlandse schrijver kosmopoliet genoemd kan worden is hij het wel. Geboren in Suriname in 1903, geschoold in Nederland, verslaggever aan Republikeinse kant in de Spaanse burgeroorlog, uitgeweken naar Mexico, woont in Italië, op Saba, in Paramaribo, waar al niet. Hij rekende George Orwell en Pablo Casals tot zijn vrienden, ging om met Derek Walcott en Bela Bartok. (…) De heftige vitaliteit en de ongelooflijke productiviteit van Helman doen de lezer voortdurend versteld staan. Hij schreef vijftig romans, tientallen non-fictie boeken, honderden artikelen, hield talloze lezingen, componeerde, maakte theaterstukken en bekleedde eindeloos veel culturele functies. Voeg daarbij een ingewikkeld liefdes- en gezinspatroon plus een wijdvertakte vrienden- en kennissenkring en zelfs een biografie van 863 pagina’s zal niet toereikend blijken om dit leven weer te geven.
Meer over ‘Rusteloos en overal’

«Bewondering voor dit debuut.» – Els van Swol

Opmaak 1Over ‘Geen weg terug’ van Iraida van Dijk-Ooft op Literair Nederland, 20 januari 2016:-
Met het fragmentarische, en niet-chronologisch opgeschreven verhaal staat de schrijfster (…) in de recente traditie van de Surinaamse literatuur. Het is Astrid H. Roemer, winnares van de P.C. Hooftprijs 2016, die deze fragmentarische aanpak ook bezigde en daarmee brak met de traditionelere stijl van in Nederland bekende Surinaamse auteurs als Cynthia McLeod, Bea Vianen en Ellen Ombre. Waar ze niet mee breekt, is de aandacht voor de tradities van Suriname, zoals geestverering en dergelijke. Blijft de vraag naar de op het eerste gezicht grammaticale onhandigheden en een zekere stroefheid in de eerste twee hoofdstukken. (…) Dit taalgebruik, dit taaleigen – want dat is het – blijkt gaandeweg niet alleen het voertuig van het verhaal, maar ook de uitdrukking ervan; die eerste twee hoofdstukken waren alleen maar een ouverture om ons in die taal, in het drama dat volgt te trekken. Een taal, die niet alleen is geworteld in Suriname, maar ook in alle hevigheid, soms door punten tussen elk woord te zetten, uitdrukking geeft aan de heftigheid van het verhaal en de moeite die het kost om het te vertellen. Als je dit beseft, rest alleen meer bewondering voor dit debuut. En schaamte dat je als Nederlander toch nog zo ver van de Surinaamse vertelcultuur blijkt af te staan.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Geen weg terug’

«Een grootse roman.» – André Oyen

Opmaak 1Over ‘Geen weg terug’ van Iraida van Dijk-Ooft op Ansiel en op Lezerstippenlezers, 20 januari 2016:-
Met haar debuutroman ‘Geen weg terug’ wil Iraida van Dijk een heel moeilijke periode die het Suriname volk moest doorleven, aankaarten. Het boek schetst de periode van 1962 tot 2014, een belangrijke moment voor Suriname, met name voor al die bewoners van het gebied dat later een stuwmeer werd. (…) De auteur verweeft historische feiten met fictie in een grootse roman die een stuk patriarchaat blootlegt, waarmee we bijvoorbeeld ook geconfronteerd werden in het werk van Alice Walker, Toni Morrison en Astrid H. Roemer, en dat generaties lang giftige sporen nalaat. Een bijzonder goed gestileerd boek dat door zijn tijdschakeringen de lezer ook de evolutie van het landelijk Suriname laat beleven.
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Geen weg terug’

«* * * * Met passie en een enorm inlevingsvermogen.» – Rabin Gangadin

Opmaak 1Over ‘Geen weg terug’ van Iraida van Dijk-Ooft op Hebban, 16 januari 2016:
Op 4 februari 1957 sloten de Surinaamse Overheid en de Alcoa/Suralco na tien maanden van gesteggel en parlementair-gedelibereer een overeenkomst die gelabeld werd met het opschrift: ‘Letter of Intent’. Deze Letter of Intent omvatte de wil van beide partijen om te komen tot de ontwikkeling van een waterkrachtcentrale in de Suriname rivier, nabij Brokopondo. (…) Tot hier het technisch- en planologisch vernuft waarbij er volstrekt geen rekening is gehouden met de ecologische gevolgen ervan. De Surinaamse debutante Iraida van Dijk-Ooft vertelt in haar roman ‘Geen weg terug’ met passie en een enorm inlevingsvermogen hoe de Marrons uit het dorp Dembeston, dat voorgoed onder de watermassa ligt bedolven, van hun grond en uit hun huis werden verdreven. (…) De schrijfster heeft een zeer zware en ingewikkelde taak op zich genomen door over een bepaalde realiteit van Suriname te durven schrijven welke velen onopgemerkt aan zich voorbij hebben zien gaan. Diep verankerd in de Surinaamse natuur, nauw verbonden met de aarde reikt de schrijfster ons ook de sleutel aan voor een verlossing. Zij schildert met een overdaad aan wrede en rauwe bijzonderheden, met een anatomische precisie en een wellustig zwelgen in kleur, houding en kreten, een bikkelharde miskende realiteit van Suriname.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Geen weg terug’

«Een deel van de Surinaamse geschiedenis een stem gegeven.» – Ezra de Haan

Opmaak 1Over ‘Geen weg terug’ van Iraida van Dijk-Ooft op Literatuurplein.nl, 8 december 2015:
Met haar debuutroman Geen weg terug toont Iraida van Dijk-Ooft aan dat de Surinaamse literatuur zich inmiddels kan meten met de wereldliteratuur. Zelden las ik een op historische feiten gebaseerde roman die zo authentiek overkwam. Waar Cynthia McLeod het bij de ontsluiting van de Surinaamse geschiedenis voor een groot publiek hield, gaat Van Dijk-Ooft verder. Bij haar gaat het eerst om de taal, om het schrijven, pas daarna komt het ongelooflijke verhaal van de Afobakadam en het Brokopondostuwmeer, en wat dat allemaal teweeg bracht, aan bod. (…) Iraida van Dijk-Ooft heeft de roman dusdanig vernuftig in elkaar gezet dat ieder puzzelstukje pas tevoorschijn komt als het verhaal het echt nodig heeft. Juist door heen en weer in de tijd te springen, zie je hoe Suriname in de periode van 1962 tot 2012 veranderde. Daarmee heeft ze een deel van de Surinaamse geschiedenis een stem gegeven. Geen weg terug is een meesterlijke roman. Een roman die qua verhaal en schrijven alles biedt wat je mag hopen van een boek. Het is soms best ontluisterend en regelmatig keihard wat je leest, maar het is wél een boek over echte mensen.
Lees hier de recensie of op Caraïbisch Uitzicht
Meer over ‘Geen weg terug’