Pieter Muysken herdacht door Hilda de Windt Ayoubi

71005955_10157620384481880_2284897819510702080_n Foto: André Homan
Op 6 april overleed linguïst Pieter Muysken op 70-jarige leeftijd. Hij was geen auteur van In de Knipscheer, maar was wel een belangrijk inspirator voor de Curaçaose dichter Hilda de Windt Ayoubi, van wie in 2019 het boek ‘Geef me je taal. Dat ik je beter versta’ verscheen. Het boek is een ode aan taal en aan hen die zich daarvoor inzetten. In het bijzonder de twee linguïsten die veel betekenden voor het Papiamentu: Frank Martinus Arion en, tevens voor andere inheemse talen, Pieter Muysken. Arion die de eerste school met Papiamentu als instructietaal heeft opgericht, Muysken die vele inheemse talen van Zuid-Amerika voor de ondergang behoedde, door ze te onderzoeken en te registreren. Hilda de Windt Ayoubi droeg het boek aan hen op en overhandigde aan Pieter Muysken het eerste exemplaar op 9 september 2019 bij de presentatie in Podium Mozaïek in Amsterdam. Op 25 augustus 2019 schreef Hilda de Windt Ayoubi het gedicht ‘Lenga 2, un oda na Lenga’ met Pieter Muysken in gedachten. Het gedicht – nog in een eerste versie – kon toen niet meer in de bundel worden opgenomen, omdat de samenstelling al was afgerond.

[…]

Maar Taal,
Voor mij ben jij
Die wijze

Zeg mij
Wat ik moet doen
Dat mijn leven zonder jou
Weer een bestemming krijgt
Dat er voor mij weer een wereld is

Voor jou heb ik
Een taalkleed geweven

Zeg mij welk
Woord je mist
Ik zal niet boos zijn
Ik zal het kunnen begrijpen

Zeg mij welk woord
Jij overbodig vindt,
Ik zal niet geïrriteerd raken
ik zal het kunnen plaatsen

[…]
Lees hier het hele gedicht, oorspronkelijk in het Papiaments
Lees hier het hele gedicht door de auteur vertaald in het Nederlands
Meer over ‘Geef me je taal. Dat ik je beter versta’

«Een dagelijkse inspiratie zijn voor elke taalliefhebber.» – Jenneke van der Wal

Opmaak 1Over ‘Geef me je taal. Dat ik je beter versta’ van Hilda de Windt Ayoubi op Stemmen van Afrika in Cariben, 3 februari 2020:
Taaldocente Hilda de Windt Ayoubi heeft een bijzondere interesse voor ‘minderheidstalen’. Ze zet zich onder andere in voor het Papiamentu en bepleitte het gebruik van die taal als instructietaal voor het basisonderwijs op de benedenwindse eilanden. In haar moedertaal Papiamentu schreef ze talrijke gedichten met de taal als onderwerp. Die gedichten zijn nu uitgebracht in een bundel. (…) In het deel ‘Taal staat nooit stil’ staan (…) gedichten over taal die iedere linguïst zullen aanspreken. (…) Het deel ‘Wond en balsem’ bevat gedichten die te maken hebben met het leven van nog een voorvechter van het Papiamentu: Frank Martinus Arion. Andere verzen in dit deel gaan over Pieter Muysken die veel werk verrichte om in Zuid-Amerika minderheidstalen vast te leggen. (…) In het laatste deel van de bundel, ‘Papiamentu voor altijd’, zijn de oorspronkelijke gedichten gezet naast een Nederlandse versie. (…) In veel van de gedichten spreekt een diepgewortelde liefde voor de moedertaal. (…) ‘Geef me je taal’ kan een dagelijkse inspiratie zijn voor elke taalliefhebber. (…) Ik las het boek met regelmatig een grote glimlach om de lippen.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Geef me je taal’

Presentatie ‘Geef me je taal. Dat ik je beter versta’.

Opmaak 1Over presentatie ‘Geef me je taal. Dat ik je beter versta’ van Hilda de Windt Ayoubi in Amigoe, 25 januari 2020:
(…) Bij de presentatie (in Nationale bibliotheek Curaçao) waren er lezingen van verschillende experts op het gebied van taal. Daarnaast werd de avond opgeluisterd door verschillende optredens en een interview [door Diana Lebacs en Laura Quast] met de schrijfster. Tijdens dit interview legde De Windt Ayoubi uit dat zij met dit boek de waarde van elke moedertaal voor de linguïstische erfenis van de hele wereld wilde belichten. Ook wilde ze aantonen dat een moedertaal in de eerste jaren van het onderwijs geen gevaar oplevert voor de ontwikkeling van het kind, maar juist een goede basis vormt voor de taalontwikkeling. (…)
Lees hier verder
Meer over ‘Geef me je taal’

«Een loflied op de taal van de Antillen.» – Hans Franse

Opmaak 1Over ‘Geef me je taal. Dat ik je beter versta’ van Hilda de Windt Ayoubi op MeanderMagazine, 29 januari 2020:
De lijvige bundel van Hilda de Windt Ayoubi (1951), die als kind van Libanese ouders opgroeide op Curaçao, is veel meer dan een gedichtenbundel: het is een essay, maar ook een pamflet. Het is een eerbetoon aan Curaçaos schrijver Frank Martinus Arion. (…) en een waardige bijna indrukwekkende ode aan Pieter Muysken die zoveel deed voor de conservering en de beschrijving van Indiaanse minderheidstalen. (…) Zij ontdekte de kracht, de emotionele en pedagogische waarde van de moedertaal/minderheidstaal als lerares én in haar gezin. (…) De Windt Ayoubi raakte via haar liefde voor taal in het algemeen steeds meer in de ban van de minderheidstalen, ze zag hoe belangrijk de waarde ervan was voor de persoonlijke ontwikkeling van de sprekers. In feite zingt ze in een deel van de poëzie een loflied op de taal van de Antillen, die haar in haar jeugd werd afgeraden als middel voor intellectuele en economische ontwikkeling. (…) Hier schrijft iemand die iets ontdekt wat voor haar fundamenteel wordt: ze ontdekt het voertuig van de emoties, de taal van de bevolking op haar eiland en vindt dat belangrijker dan dat je er economisch wat aan zou hebben. Ze schrijft dat voor het grootste deel neer in een taal die niet de hare is. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Geef me je taal’

Hilda de Windt Ayoubi op Laurens Jz. Coster

Opmaak 1Uit ‘Geef me je taal dat ik je beter versta’ van Hilda de Windt Ayoubi op Laurens Jz. Coster, 3 december 2019:
Laurens Jz. Coster plaatst sinds jaar en dag onder redactie van Raymond Noë iedere werkdag een gedicht op het gelijknamige blog. Het gedicht wordt ook geplaatst op Neerlandistiek.nl. Op 3 december 2019 is het gekozen gedicht ‘Moedertaal’ van Hilda de Windt Ayoubi uit haar dit najaar verschenen bundel ‘Geef me je taal dat ik je beter versta’. Behalve Nederlandse originelen bevat de bundel ook enkele Papiamentse gedichten die ook vertaald zijn in het Nederlands. ‘Moedertaal’, de Nederlandse vertaling van ‘Lenga di mama’, is van Pieter Muysken.

Moedertaal

Meer dan 6000 talen
zijn er in de wereld |
– de meeste van een minderheid,
maar jou, Papiamentu,
draag ik het dichtst
bij mijn hart

In jou juist
kan ik terecht voor
de aller-fijnste details
die klinken als muziek,
toon en melodie die misschien
in de andere talen niet bestaan

Meer dan 6000 talen
zijn er in de wereld
maar mijn moedertaal
die liefdevol mijn vader en moeder
me met de paplepel hebben ingegeven
die houd ik meest in mijn hart vast

Meer dan 6000 talen
zijn er in de wereld
maar in het Papiamentu
schrijven we literatuur,
in het Papiamentu vertalen we
de wereldliteratuur,
om onze moedertaal
ginder hoger op te tillen

Zoals een boer op het land
niet alleen maïs plant
maar ook zoete aardappels
papaja, zuurzak en kalebas
om morgen verscheidenheid te oogsten,
zo moeten wij elke taal
koesteren en beschermen
die in de wereld bestaat,
al is het van de piepkleinste
minderheid, de taal!

Meer over ‘Geef me je taal’
Lees hier het Papiamentstalige origineel

«Hilda de Windt Ayoubi pakt flink uit.» – Ko van Geemert

Opmaak 1Over ‘Geef me je taal – Dat ik je beter versta’ van Hilda de Windt Ayoubi voor NBD / Biblion, 3 december 2019:
Hilda de Windt Ayoubi, in 1951 uit Libanese ouders op Curaçao geboren, oud-lerares Spaans, heeft in deze bundel flink uitgepakt. Naast bijna 100 gedichten, verdeeld over drie afdelingen en voor een deel tweetalig (Papiaments en Nederlands), vinden we er [o.m.] een opdracht in (voor Frank Martinus Arion en Pieter Muysken), Notities bij de vertalingen, Bibliografie, een selectie van artikelen/interviews en een viertal schilderijen van de schrijfster. (…) Voorbeeldig door In de Knipscheer uitgegeven bundel.
Meer over ‘Geef me je taal’

«Hartstochtelijk en dichterlijk pleidooi om onze moedertaal te omarmen.» – Brede Kristensen

Opmaak 1Over ‘Geef me je taal. Dat ik je beter versta’ van Hilda de Windt Ayoubi in Ñapa (Amigoe), 9 november 2019:
(…) Hilda de Windt Ayoubi wil over dingen schrijven waar mensen wat aan hebben. Over taal en talen en hoe die gevormd worden en ons vormen. (…) ‘Taal en Stenen’ is kort. Krachtig, minimaal, rechttoe rechtaan. De steen als metafoor is origineel uitgewerkt en het eindigt verrassend met de eeuwige uitwisseling tussen mens en natuur. Dit gedicht lezend, dat ik bij mezelf: om nooit te vergeten. (…) Poëzie wil iets tevoorschijn brengen, een tipje van de sluier van de mysterieuze werkelijkheid oplichten, een verborgen waarheid zichtbaar maken, oproepen. Welnu. Deze bundel van Ayoubi is daarvan een fraai voorbeeld. (…) Er zijn filosofen die schitterend dichterlijk schrijven. Er zijn dichters die ons met hun denken aan het denken zetten. Dat vooral doet Ayoubi. (…) De bundel gaat overduidelijk over het belang van taal. Van moedertaal in het bijzonder. (…) Ayoubis’s even hartstochtelijke als dichterlijke pleidooi om onze moedertaal te omarmen is hartverwarmend. (…)
Nieuwsgierig naar de hele recensie? Belangstellenden uit Nederland kunnen de oorspronkelijke versie aanvragen bij indeknipscheer@planet.nl
Meer over ‘Geef me je taal’

«Deze prachtige gedichten doen de lezer teruggrijpen naar ‘Dubbelspel’ van Frank Martinus Arion.» – André Oyen

Opmaak 1Over ‘Geef me je taal. Dat ik je beter versta’ van Hilda de Windt Ayoubi op Lezers tippen lezers, 13 oktober 2019:
Hilda de Windt Ayoubi. Curaçao, 1951), kind van Libanese ouders, groeide op in Curaçao. (…) De bundel ‘Geef me je taal. Dat ik je beter versta’ bestaat uit drie onderdelen: ‘Taal staat nooit stil’, waar in gedichten het belang van taal en het behoud van met name de kleine talen wordt behandeld; ‘Wond en balsem’, het deel dat ingaat op Frank Martinus Arions leven, zijn poëzie en zijn roman ‘Dubbelspel’, Pieter Muyskens conserveren van o.a. Creoolse talen van Suriname en zijn bijdrage aan het Papiamentu, en ‘Papiamentu voor altijd’, het haast vanzelfsprekende sluitstuk van deze bundel in tweetalige gedichten. (…) Het boek bevat ook een bibliografie en een omvangrijk deel met notities. ‘Een taal is niet dood, een taal leeft, groeit, neemt over van andere talen, leent aan andere talen. Hoewel elke taal regels heeft, kan niets dit natuurlijk proces stoppen’, leerde Hilda de Windt Ayoubi van Arion en Muysken. Dat ze hun wijze woorden ten harte heeft genomen blijkt uit deze imposante dichtbundel. (…) Deze prachtige gedichten doen de lezer met Antilliaanse passie teruggrijpen naar ‘Dubbelspel’ van Frank Martinus Arion.
Lees hier het signalement
Meer over ‘Geef me je taal’

Hilda de Windt Ayoubi – Geef me je taal. Dat ik je beter versta. Gedichten

Opmaak 1Hilda de Windt Ayoubi
Geef me je taal. Dat ik je beter versta
Duna mi bo idioma. Pa mi por komprondé bo mihó

gedichten
Curaçao
gebrocheerd in omslag met flappen, 238 blz.,
€ 22,00
eerste uitgave 2019
ISBN 978-90-6265-781 0

Taal is alles voor Hilda de Windt Ayoubi. Als kind van Libanese ouders groeide ze op te Curaçao. Desalniettemin noemt ze zichzelf ‘analfabeet in het Libanees’. Met name ‘minderheidstalen’ zoals het Papiamentu draagt ze een warm hart toe. Haar interesse voor tweetaligheid, meertaligheid, codewisseling, taalcontact, mediataal, en de sociale en emotionele implicaties van het behoud of verlies van moedertalen, vormde de basis voor deze indrukwekkende, deels tweetalige dichtbundel. Geef me je taal. Dat ik je beter versta is een ode aan taal en aan hen die zich daarvoor inzetten. In het bijzonder de twee linguïsten die veel betekenden voor het Papiamentu: Frank Martinus Arion en, tevens voor andere inheemse talen, Pieter Muysken. Arion die de eerste school met Papiamentu als instructietaal heeft opgericht, Muysken die vele inheemse talen van Zuid-Amerika voor de ondergang behoedde, door ze te onderzoeken en te registreren.

De bundel bestaat uit drie onderdelen: ‘Taal staat nooit stil’, waar in gedichten het belang van taal en het behoud van met name de kleine talen wordt behandeld; ‘Wond en balsem’, het deel dat ingaat op Arions leven, zijn poëzie en zijn roman Dubbelspel, Muyskens conserveren van talloze Indiaanse, Zuid-Afrikaanse en Creoolse talen van Suriname en zijn bijdrage aan het Papiamentu van de Benedenwindse Eilanden, en ‘Papiamentu voor altijd’, het haast vanzelfsprekende sluitstuk van deze bundel in tweetalige gedichten: Duna mi bo idioma. Pa mi por komprondé bo mihó.

Het boek bevat ook een bibliografie en een omvangrijk deel met notities. ‘Een taal is niet dood, een taal leeft, groeit, neemt over van andere talen, leent aan andere talen. Hoewel elke taal regels heeft, kan niets dit natuurlijk proces stoppen’, leerde Hilda de Windt Ayoubi van Arion en Muysken. Dat ze hun wijze woorden ten harte heeft genomen blijkt uit deze imposante dichtbundel: Degene die de taal en cultuur der minderheden helpt conserveren helpt tevens bij de herleving van de wereldvrede.

Hilda de Windt Ayoubi (Curaçao, 1951) hield zich haar hele leven bezig met Taal. Ze was 30 jaar lang leraar Spaanse Taal aan de middelbare school en acht jaar docent Communicatie en Pedagogiek op de Universiteit van Curaçao. Op Curaçao is zij bekend om haar jarenlange publicaties van gedichten in vier talen in de krant Amigoe en om haar vertaling E Profeta in het Papiamentu van het wereldbekende boek The Prophet van de Libanees-Amerikaanse schrijver Kahlil Gibran. Ze kreeg er in 2015 de Award van de George and Lisa Zakhem Kahlil Gibran-leerstoel aan de Universiteit van Maryland voor: ‘The most outstanding achievement of the last ten years.’ In 2018 verscheen haar eerste dichtbundel Gedicht, een selectie van haar Nederlandse gedichten, geïllustreerd met eigen schilderijen. Ook publiceerde ze korte verhalen. Als beeldend kunstenaar nam ze met haar schilderijen deel aan vier groepsexposities. In 2019, het internationale Jaar van de Inheemse Talen, ontving Hilda de Windt Ayoubi als erkenning voor haar inzet voor de Papiamentse taal op 21 februari (Internationale Moedertaaldag ) de Unesco Certificate of Merits.
Meer over Hilda de Windt Ayoubi