«De schijnbaar simpele verzen hebben een diepgang waarin je heerlijk kan verdrinken.» – Frank Decerf

VoorplatPoolseliefde75Over ‘Een Poolse Saga/Een Poolse Liefde’ van Barney Agerbeek in De Auteur, 30 september 2021:
Zoals de titel doet vermoeden is dit een bundel in twee delen. We beginnen met de historische herbeleving door de inzichten, interpretaties en conclusies van de schrijver.’ Een Poolse Saga’ biedt ons rauwe beschrijvingen van wat is gebeurd en plaatst ze in een historische context. Het is een vorm van poëzie die meer aan dagboekfragmenten of aan journalistieke reflexen doet denken. (…) Barney Agerbeek brengt de geschiedkundige gebeurtenissen in herinnering in een poging ons niets te laten vergeten. Het is onze plicht. Hij levert informatie voor lezers die hun geschiedenisboeken allang hebben verbrand. (…) De taal van Agerbeek is sober, filmisch, duidelijk. De tragiek van de (vele) fouten uit het verleden wordt geaccentueerd. (…) Hij bekijkt de hedendaagse evolutie in Polen met een bang hart en staat verweesd stil bij de houding van de kerk. Hij ziet dat de geschiedenis zich herhaalt. Dreigementen worden reële feiten. (…) ‘Een Poolse Liefde’ staat dichter bij hoe het echte leven hem beroert en beroerde. De bundel sluit aan met wat pure liefdespoëzie. (…) De schijnbaar simpele verzen hebben een diepgang waarin je heerlijk kan verdrinken. Daarnaast komen thema’s als vrouwenemancipatie en andere progressieve inzichten om de hoek kijken. Dit boek is een interessante aanvulling aan het nu al indrukwekkend oeuvre van deze schrijver. Zijn debuutroman (2014) ‘Njai Inem’ liet zich ook al opvallen. De kracht van Agerbeek ligt hem in de kunst van het correct analyseren. Zijn liefde voor geschiedenis helpt hem daarbij.
‘De Auteur’ is een driemaandelijks tijdschrift van de Vereniging van Vlaamse letterkundigen.
Lees hier de recensie op het blog van de Vereniging: ‘De Boekhouding’
Meer over Een Poolse Saga/Een Poolse Liefde
Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Schoonheid in ogenschijnlijke vluchtigheid van koortsachtig relaas.» – Maurice Broere

VoorplatPoolseliefde75Over ‘Een Poolse saga – Een Poolse liefde’ van Barney Agerbeek in MeanderMagazine, 18 augustus 2021:
(…) Het eerste deel van de bundel ‘Een Poolse Saga’ gaat over Polen, dat jarenlang speelbal is geweest tussen het oosten en het westen met als resultaat dat het land aan het eind van de Tweede Wereldoorlog verdween achter het IJzeren Gordijn. (…) Het gedicht ‘Op alle fronten’ spreekt boekdelen, door zijn compactheid komen de boodschap en de tragiek keihard binnen. Geen woord te veel en elk woord op zijn plaats. (…) Het deel ‘Een Poolse Liefde’ gaat meer over persoonlijke ervaringen. De dichter heeft de liefde gevonden bij een Poolse en dat levert liefdeslyriek op en onder andere het bovenstaande vers over het schrijven. Uit het niets haalt de dichter zijn strofen, door hardop te lezen, proeft hij het ritme. De seizoenen veroorzaken een bepaalde stemming die je mag waarnemen. Bezig zijn met taal, de grenzen opzoeken en zien wat er dan komen gaat. Poëzie verheft regels, maakt gewone taal, taal die ontroert en betekenis geeft aan het leven. (…) In het eerste deel het bijna koortsachtige relaas van de geschiedenis van Polen, het lijkt haastig geschreven, omdat het gezegd moest worden nu het nog kan. Dan de rust die in het tweede deel neerdaalt. Agerbeek produceert verzen van een ogenschijnlijke vluchtigheid, maar een oplettende lezer weet daar wel doorheen te kijken en de schoonheid te smaken.
Lees hier de recensie ‘Poëzie verheft regels’
Meer over ‘Een Poolse Saga / Een Poolse Liefde’
Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Onopgesmukte taal.» – Erick Kila

VoorplatOostenwind-72Over ‘Een warme oostenwind’ van Barney Agerbeek in De Auteur (De Boekhouding), 27 maart 2018:
(…) In ‘Een warme oostenwind’ brengt Barney Agerbeek zaken samen die geschiedenis zijn, maar die tegelijk een actuele waarde hebben. Uiteindelijk verandert er toch niet veel wezenlijks aan de belevingsmogelijkheden van de mens. Agerbeek tipt deze sluimerende waarheid in onopgesmukte taal aan. De wind die Agerbeeks herinneringen met zich mee voert, komt uit het oosten. Het oosten staat in het leven van de dichter in dubbele zin centraal: echo’s van de geschiedenis van Indonesië krijgen een plek in een poëtisch verband waarin we ook herinneringsbeelden van Polen aantreffen. (…) De werkelijke kracht van deze bundel is niet zo zeer de evocatie van het oosten (Europees dan wel Aziatisch), maar vooral het gevoel dat met deze evocatie verbonden is. Het gaat om het, uit alle ervaringen geboren, besef dat de ziel zich niet laat onteigenen, dat dromen, liefde en vriendschap de waarde van het bestaan uitmaken. Dit alles wordt verpakt in gewone taal, met hier en daar wat humor. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Een warme oostenwind’
Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Dit alles zit ingenieus in elkaar.» – Albert Hagenaars

VoorplatOostenwind-72Over ‘Een warme oostenwind’ van Barney Agerbeek op De Verborgen Hoek, 17 oktober 2017:
Het heeft er alle schijn van dat Barney Agerbeek (1948, Surabaya) als late debutant aan een inhaalslag bezig is. Hij debuteerde in 2013 met ‘Schaduw van schijn’ en sindsdien is er vrijwel elk jaar een titel verschenen, verdeeld over verhalen, een roman en poëzie. Wie zijn werk kent, al is het maar één boek, weet dat de auteur gefascineerd is door verschillende culturen, preciezer gezegd, door in elkaar verglijdende maar ook grijpende en bijtende waardensystemen. (…) Als geboren verteller weet Agerbeek zijn zinnen een aansprekende melodie te geven. Complete fragmenten zijn soms kleine verhaaltjes. De overdracht van de boodschap is voor hem belangrijker dan het taalspel op zich. Technische foefjes, en die zijn er volop (zie onder), hebben een dienend karakter, staan niet op zich. Dat zou te vrijblijvend zijn. (…) Agerbeek wil zich dan niet laten voorstaan op het principe van kunst omwille van de kunst, het is mede door zijn literaire techniek dat deze strofen [van het gedicht Zwarte Madonna] het meest poëtische moment van de bundel vormen. (…) Ook al is de zegging bedrieglijk eenvoudig, dit alles zit ingenieus in elkaar. De vakmatige, vooruit artistieke aanpak valt niet op maar vervult wel juist hierdoor versterkt z’n taak. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Een warme oostenwind’
Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Kopen en lezen dus!» – Karel Wasch

VoorplatOostenwind-72Over ‘Een warme oostenwind’ van Barney Agerbeek op Leestafel, 7 augustus 2017:
Barney Agerbeek (…) werd geboren in Indonesië, trouwde met een Poolse vrouw, waardoor hij het land goed kent en hij woont in Nederland. In 2015 debuteerde hij bij Knipscheer met zijn gedichtenbundel ‘rood en wit met blauw’, die jubelend werd ontvangen. Daarnaast (…) schreef hij verhalen en de roman ‘Njai Inem’, over een seksslavin in het oude Indië. (…) De prachtige cyclus ‘Momenten’ bestrijkt maar liefst veertien bladzijden. De Poolse geschiedenis wordt samengevat in gevoelige beelden, van de opbouw van Polen na de oorlog via ‘Solidarność’, de opstand naar de geheime dienst, waar Agerbeek zelf zo’n last van had, toen hij zijn Poolse bruid wilde meenemen, maar bovenal waar het gehele Poolse volk onder gebukt ging. (…) Indonesië ademt diep uit in het gedicht ‘Poleng’ opgedragen aan Jan Radersma. (…) Of Agerbeek nu een gedicht voor zijn hond Sammy schrijft of een voor de overleden dichter Rogi Wieg, hij blijft een meester in de heldere transparante versregels. Wat een genot om te lezen en de bundel is subtiel voorzien van fraaie illustraties en mooi vormgegeven door Jan van Waarden. Op bladzijde 15 nog een verhaaltje met een gevoelige impact. Kopen en lezen dus!
Lees hier de recensie
Meer over ‘Een warme oostenwind’
Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij In de Knipscheer

Barney Agerbeek – Een warme oostenwind

VoorplatOostenwind-72Barney Agerbeek
Een warme oostenwind

Gedichten
Nederland, Indonesië, Polen
gebrocheerd met flappen,
72 blz., € 17,50 juli 2017
Presentatie september 2017
ISBN 978-90-6265-957-9

Drie landen staan centraal in het leven van Barney Agerbeek: Indonesië, waar hij is geboren, Nederland, waar hij woont, en Polen, waar hij zijn vrouw heeft leren kennen. Hij verbaast zich over de soms verrassende overeenkomsten tussen deze landen, en wordt getroffen door het andere en hoe dat verandert. Wat hij ontdekt en bepalend vindt, vormt – naast de passie voor kunst en literatuur – de inspiratie voor zijn geëngageerde gedichten in uiteenlopende genres. Belevenissen uit Oost-Europa en het Verre Oosten waaien tijdloos en grenzeloos aan, elk met een eigen karakter, warmte en beweging.

Barney Agerbeek (Surabaya, 1948) schreef monografieën over Floris Meydam en Nelson Carrilho. Hij leverde bijdragen aan verschillende literaire tijdschriften en verzamelbundels als Avier, Als een zwerfkei, Ode aan Oote en In een kring van menselijke warmte. In 2013 debuteerde hij bij Uitgeverij In de Knipscheer met de verhalenbundel Schaduw van Schijn, in 2014 gevolgd door de roman Njai Inem en in 2015 de dichtbundel rood en wit met blauw.

Over ‘Rood en wit met blauw’ schreef Duco van Weerlee: ‘Ik heb nog niet eerder met zoveel compassie over erotische verhoudingen in tijden van slavernij gelezen. In al zijn publicaties tref ik dezelfde intelligente verdraagzaamheid aan, zijn specialiteit.’ En Albert Hagenaars op De Schaal van Digther: ‘Een voorbeeld bij uitstek van wat culturele vermenging én verrijking vermag.”

Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij In de Knipscheer

Ryszard Kapuscinski * De Keizer

RYSZARD KAPUSCINSKI
De Keizer. Macht en ondergang van Ras Tafari
Polen, Ethiopië, reportage
Paperback 230 blz., € 16,90
ISBN 90-6265-178-8
6de editie, 2007

Briljant portret van de laatste dagen
van Haile Selassie
en zijn waanzinnig middeleeuws hof.

Haile Selassie loodste met grote vaardigheid een archaïsche samenleving bijna 50 jaar lang door de twintigste eeuw. Hij regeerde zijn volk zonder wetten en begrotingen en wist door zijn feilloos instinct aan de macht te blijven tot aan de revolutie midden jaren zeventig. In De Keizer vertellen de mensen van zijn hofhouding, die na de revolutie onderdoken of zich vermomden, over de intriges, de vele ongeschreven wetten en over het fascinerende proces van ineenstorting van een der oudste rijken op aarde.

«Kapuscinski’s boek, steeds scherp observerend, weet diepgaande inzichten uit de kleinste details te halen. Het overstijgt verslaggeving en beschrijft de nachtmerrie van de macht – macht als ontkenning van de geschiedenis. Een onvergetelijk boek, dat een sterke humor en uiteindelijk een diep medeleven laat doorklinken.» – Salman Rushdie

«Een reportage die meer beschrijft dan de feiten, het is een meesterwerk.» – De Volkskrant

Ryszard Kapuscinski, geboren 1932 te Pinsk in het toen Poolse deel van Witrusland, heeft geschiedenis aan de universiteit van Warschau gestudeerd en werkte sinds 1955 als journalist en freelance publicist. Het grootste deel van zijn carrière heeft hij door de derde wereld gereisd. Zijn onconventionele verslaggeving en zijn belangstelling voor de diepere achtergrond van de historische gebeurtenissen die hij beschreef, brachten hem grote faam in oost en west. Kapuscinski overleed in 2007.

Jerzy Andrzejewski – Duisternis bedekt de aarde

JERZY ANDRZEJEWSKI
Duisternis bedekt de aarde

Pools Roman
Vertaling: Lisetta Stembor
Gebonden, 176 blz. € 17,90
90-6265-513-0
Eerste druk 2002

De Poolse schrijver Jerzy Andrzejewski (overleden in 1983) toonde zich van het begin af een zoeker naar duurzame waarden. In zijn eerste naoorlogse roman As en diamant (in 1958 verfilmd door Andrzej Wajda) komt duidelijk het dilemma tot uitdrukking: mag men in oorlogstijd andere maatstaven aanleggen dan in vredestijd?

De auteur maakte in eigen land twee totalitaire regiems mee, de nazi-terreur die werd opgevolgd door de stalinistische. In Duisternis bedekt de aarde (dat in 1957 ten tijde van de dooi verscheen) staat de vijftiende-eeuwse Spaanse Inquisitie model voor de totalitaire systemen in onze tijd: de onverbiddelijke intolerantie, de pressie om anderen te verraden, de wrede martelingen waarmee onzinnige bekentenissen werden afgedwongen, de persoonsverheerlijking, de geregisseerde toejuichingen en bovenal de angst.

In Duisternis bedekt de aarde is het dilemma van een der hoofdpersonen nog dramatischer. Een jonge monnik, die openlijk zijn afschuw van de inquisitiemethoden heeft laten blijken, wordt niettemin tot secretaris van de Grootinquisiteur benoemd. Hij wordt heen en weer geslingerd tussen geloof en twijfel. Wanneer hij ertoe komt zijn beste vriend te verraden, betekent dit zijn ultieme onderwerping aan het systeem. En wanneer de Grootinquisiteur op zijn sterfbed tot inkeer komt en de inquisitie wil opheffen, snoert zijn opvolger hem de mond. Het systeem is de winnaar.

Van Duisternis bedekt de aarde werd in 1988 een indrukwekkende televisiefilm van bijna tweeënhalf uur gemaakt door Stanislav Barabas.

De pers over Duisternis bedekt de aarde
“Een desolate historische roman uit 1957 over de ketterjacht in Spanje als metafoor voor het stalinisme, nu voor het eerst in het Nederlands verschenen en hoogst actueel: een goed boek kan een tweede leven aan.” Vrij Nederland

Duisternis bedekt de aarde bewijst dat de logica van de angst machtiger is dan de menselijke hoop.” Leeuwarder Courant

“De roman is geschreven in een gedragen stijl, bevat prachtige dialogen en leest als een thriller.” Nederlands Dagblad

Ryszard Kapuscinski – De keizer. Macht en ondergang van Ras Tafari Haile Selassie I

Ryszard Kapuscinski
De keizer. Macht en ondergang van Ras Tafari Haile Selassie I

vertaling: Pszisko Jacobs
Globepocket 220 blz, € 7,50
ISBN 90-6265-746-X

Briljant portret van de laatste dagen van Haile Selassie en zijn waanzinnig middeleeuws hof.

Haile Selassie loodste met grote vaardigheid een archaïsche samenleving bijna 50 jaar door de twintigste eeuw. Hij regeerde zijn volk zonder wetten en begrotingen enwist door zijn feilloos instinct aan de macht te blijven tot aan de revolutie midden jaren zeventig. In de Keizer vertellen de mensen van zijn hofhouding , die na de revolutie onderdoken of zich vermomden, over de intriges, de vele ongeschrevn wetten en over het fascinerende proces van ineenstorting van een der oudste rijken op aarde.

«Kapuscinski’s boek, steeds scherp observerend, weet diepgaande inzichten uit de kleinste details te halen. Het overstijgt verslaggeving en beschrijft de nachtmerrie van de macht – macht als ontkenning van de geschiedenis. Een onvergetelijk boek, dat een sterke humor en uiteindelijk een diep medeleven laat doorklinken.» – Salman Rushdie
«Een reportage die meer beschrijft dan de feiten, het is een meesterwerk.» – De Volkskrant

Janina Bauman – Winter in de morgen. Een jeugd in Warschau: 1939-1945

Janina Bauman
Winter in de morgen. Een jeugd in Warschau: 1939-1945
Oorspronkelijke titel Winter in the morning
Vertaling Susan Janssen
Paperback 336 blz.,
ISBN 978-90-6265-729-2
Eerste uitgave maart 1995

‘Op een dag in mei 1945, toen ik door de ruïnes van mijn verwoeste stad ronddoolde, bevond ik me opeens voor het huis, half verwoest (…) En daar lagen ze, al mijn schriften en de losse vellen papier, veilig verborgen onder een paar bakstenen in een gat in de vloer.’

Zo eindigt Janina Bauman’s ooggetuigenverslag (‘Het heeft bijna veertig jaar geduurd voordat ik voelde dat ik er aan toe was dit boek te schrijven’) over de verschrikkingen van het joodse getto in Warschau, gebaseerd op de miraculeus bewaarde dagboeken, waarmee ze als amper 13-jarig meisje op 31 augustus 1939 begon, de dag van Hitlers oorlogsverklaring aan Polen, en dat ze bijhield tot drie weken voor de afloop van de oorlog op 19 januari 1945.

«Dat de schrijfster heeft overleefd, neemt hierbij iets van de beklemming weg, die j bij het lezen van dergeljike herinneringen onherroepelijk bekruipt.» – Jessica Durlacher
Meer over Janina Bauman