«Multatuli ook in Indonesië belangrijkste schrijver uit de Nederlandse koloniale geschiedenis.» – Artien Utrecht

Parelduiker 4-22Artien Utrecht over ‘Postkoloniale kritiek is bittere noodzaak’ in De Parelduiker, jaargang 27, nummer 4:
(…) Ziehier het grote belang van postkoloniale studies voor het heden: indien we verandering ten goede nastreven, moeten ook de oorsprong en de gedaanten van het diep verankerde koloniale denken tegen het licht worden gehouden, niet alleen in Nederland maar ook in het Indonesië van nu. (…) Postkoloniale kritiek is bittere noodzaak omdat het de op racisme en ongelijkheid gebaseerde koloniale verhoudingen en het koloniale denken ter discussie stelt. (…) Multatuli wordt ook in Indonesië gezien als de belangrijkste schrijver uit de Nederlandse koloniale geschiedenis. (…)
Artien Utrecht (1950) is opgegroeid in Indonesië en kwam op haar twintigste naar Nederland. Ze was betrokken bij de organisatie van het International People’s Tribunal 1965 (Indonesië) in 2015. Dit jaar verscheen haar essaybundel ‘Razende stiltes’.
Lees hier haar bijdrage aan ‘De Parelduiker’
Meer over ‘Razende stiltes’

«Essays on Dutch colonial classics, some well known, others hidden gems — I discovered Frans Lopulalan’s ‘Onder de sneeuw een Indisch graf ‘.» – Rosemarijn Hoefte

VoorplatSneeuw-75Over ‘Onder de sneeuw een Indisch graf’ van Frans Lopulalan in New West Indian Guide [nr.96], april 2022:
(…) ‘De nieuwe koloniale leeslijst’, edited by Rasit Elibol (Amsterdam: Das Mag, 2021, paper €21.99), consists of 22 essays by established authors, poets, and critics on how to (re)read, (re)discover, and rethink Dutch colonial classics. Some are well known, such as ‘Max Havelaar’ by Multatuli, others may be hidden gems—I discovered Frans Lopulalan’s ‘Onder de sneeuw een Indisch graf ‘ (1986) on Moluccan experiences in the Netherlands. Ten chapters cover nine novels and one volume of poetry on the Caribbean published between 1931 and 2018: ‘De Stille plantage’ by Albert Helman (Xandra Schutte), ‘Mijn zuster de n[egerin]’ by Cola Debrot (Stephan Sanders), ‘Sarnami, hai’ by Bea Vianen (Warda El-Kaddouri), ‘Dubbelspel’ by Frank Martinus Arion (Kees ’t Hart), ‘Kollektieve schuld’ by Edgar Cairo (Rasit Elibol), ‘Over de gekte van een vrouw’ by Astrid [H] Roemer (Basje Boer), ‘Schilden van leem’ by Boeli van Leeuwen (Yra van Dijk), ‘De morgen loeit weer aan’ by Tip Marugg (Michiel van Kempen), ‘Badal’ by Anil Ramdas (Manon Uphoff), and ‘Habitus ‘by Radna Fabias (Alfred Schaffer). Despite the (deliberately?) awkward title, this is a rewarding read.
Bron
Meer over ‘Onder de sneeuw een Indisch graf’
Meer over ‘De nieuwe koloniale leeslijst’ op deze site
Meer over Albert Helman bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Bea Vianen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Edgar Cairo bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Boeli van Leeuwen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Zijn grootste literaire ontdekking is Edgar Cairo.» – Sander Becker

Over ‘Kollektieve schuld’ van Edgar Cairo in interview met Rasit Elibol in Trouw, 25 maart 2021:
(…) Rasit Elibol, redacteur bij ‘De Groene Amsterdammer’, stelde vanuit deze vragen ‘De nieuwe koloniale leeslijst’ samen. De bundel bevat 22 essays waarin schrijvers en letterkundigen beroemde boeken uit de koloniale tijd tegen het licht houden. Ze plaatsen er onbekender werk tegenover om een completer beeld te krijgen van de geschiedenis. (…) De Turks-Nederlandse Elibol kwam zelf met de koloniale geschiedenis in aanraking via zijn vriendin, die een Surinaamse achtergrond heeft. Dankzij haar ging hij veel over Suriname lezen. Keuze genoeg. Denk aan het werk van Anil Ramdas, Astrid Roemer of Albert Helman. Maar zijn grootste literaire ontdekking is Edgar Cairo. Deze zwarte, biseksuele schrijver emigreerde uit Suriname naar de Bijlmer. In 1976 publiceerde hij ‘Kollektieve schuld’, een levendig boek waarmee je volgens Elibol ‘direct op een achtererf in Paramaribo belandt’. De roman is een speelse familieschets waarin een grote familie bijeenkomt voor een reeks wintirituelen. Ze willen een collectieve schuld wegwassen. Oom Rudi arriveert vanuit Nederland, samen met zijn witte echtgenote. “Er zitten veel grappige dialogen in.” (…) Bijzonder is dat Cairo een heel eigen proza gebruikt: een mix van Surinaams-Nederlands met Sranantongo en eigen woorden. De vertalingen onder aan elke pagina zijn volgens Elibol geenszins overbodig. Opmerkelijk is verder dat Cairo zich eind jaren zeventig al uitsprak tegen Zwarte Piet en dat hij niet schroomde om witte recensenten van racisme te betichten. (…) “De tragiek is dat hij uiteindelijk echt gek werd. Hij werd psychotisch en heeft daarna niets coherents meer geschreven.”
Lees hier het interview in Trouw
Meer over Edgar Cairo bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over de koloniale leeslijst op deze site

«Een onderschat boek.» – Rasit Elibol

VoorplatSneeuw-75Over ‘Onder de sneeuw een Indisch graf’ van Frans Lopulalan in Trouw, 25 maart 2021:
Standbeelden sneuvelen, VOC-straatnamen worden met bloedrode verf beklad en de Gouden Koets is naar een museum verbannen. In dit postkoloniale geweld blijft de literatuur tot dusver aardig buiten schot. Maar hoe houdbaar zijn de klassiekers van weleer? En biedt de hedendaagse leeslijst genoeg alternatieve perspectieven? Rasit Elibol, redacteur bij ‘De Groene Amsterdammer’, stelde vanuit deze vragen De nieuwe koloniale leeslijst samen. (…) De samensteller hoopt dat mensen de besproken boeken gaan lezen en erover gaan discussiëren. Vooral de jongere generatie zal er volgens hem verbaasd over staan dat actuele thema’s als racisme, discriminatie en de gevolgen van de slavernij al veel eerder uitgebreid in de literatuur aan bod zijn gekomen. (…) Rasit Elibol in een interview met Sander Becker in ‘Trouw’: “Lees ‘Onder de sneeuw een Indisch graf’ (1985) van Frans Lopulalan, een van de weinige literaire werken over de Molukse geschiedenis in Nederland. Een onderschat boek. Ik had nooit eerder een roman gelezen waarin zo mooi is beschreven hoe de Molukkers met valse beloften hierheen werden gehaald. Ze zijn altijd met één been in Nederland en met één been in het land van herkomst blijven staan.” De artikelen in ‘De nieuwe koloniale leeslijst’ werden deels eerder gepubliceerd in ‘De Groene Amsterdammer’ en zijn nu verzameld uitgebracht door Das Mag Uitgevers.
Lees hier het interview in Trouw
Meer over Frans Lopulalan bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over de koloniale leeslijst op deze site