Ségou – Uitgeverij In de Knipscheer

«Jeugdherinneringen heel gevoelig en openhartig aan het papier prijsgegeven.» – André Oyen

Over Maryse Condé op Ansiel, 19 juni 2024:

Op 2 april 2024 overleed Maryse Condé een van de pioniers van de zwarte literatuur van de Franse Antillen. (…) ‘Guadeloupe. Waargebeurde verhalen uit mijn jeugd’, is het ideale boek om een beetje het werk van deze schrijfster die in 2018, de alternatieve Nobelprijs, won, te kunnen doorgronden. In deze verhalen volgen we het leven van Maryse Condé vanaf haar ‘verwekking’ tot zowat in haar late tienertijd. Ze werd geboren in het Frans overzees departement Guadeloupe in het Caribisch gebied, dat samen met Martinique de Franse Antillen vormt. Ze mag dan wel de Franse nationaliteit hebben, toch voelt ze zich vooral ‘zwart’ en dat laat ze ook met alle fierheid die in haar huist blijken in haar werk. De auteur heeft haar jeugdherinneringen heel gevoelig en openhartig aan het papier prijsgegeven. Was ze later niet de beroemde Maryse Condé geworden dan zouden deze verhaaltjes van weinig of geen tel geweest zijn. Het is juist omdat ze later wél Maryse Condé geworden is dat deze jeugdherinneringen een andere klank en een andere betekenis krijgen en ook anders gelezen worden. Voor eenieder die een beetje met haar werk vertrouwd is zullen deze vertederende jeugdherinneringen van een koppige tiener duidelijk gelieerd zijn met de zelfbewuste vrouw die een gespierd meesterwerk als ‘Ségou’ schreef.

Bron 3 april 2024
Meer over ‘Guadeloupe’

«Deze Nobelprijs is haar welverdiende kroon.» – Mineke Schipper

VoorplatSegouI-75MetSticker Over de alternatieve Nobelprijs voor het oeuvre van Maryse Condé in Trouw, 15 december 2018:
(…)In een interview dat ik met haar over ‘Ségou’ had, zei ze dat Afrika ooit de geboortegrond van Antillianen was geweest, “maar de ergste vergissing die een Antilliaan kan maken is te denken dat zijn wortels uitsluitend in Afrika liggen en dat hij daar zijn identiteit moet gaan zoeken. Dat heb ik zo’n jaar of twintig zelf ook gedaan, maar de charme van de Antillen is juist die verscheidenheid aan expressie in een culturele gemeenschap.” (…) Het werk van Condé nestelt zich met zijn zwarte personages in de verwaarloosde ruimtes van de geschiedenis. Dat doet ze met de gratie van een begenadigd verteller. Haar scherpe blik, wars van sentimentaliteit, haar ruimhartige perspectief en haar grote eruditie hebben haar in staat gesteld gangbare clichés op een heldere manier ter discussie te stellen. Met suspense en humor, fascinerende observaties en trefzekere beelden. Deze Nobelprijs is haar welverdiende kroon.
Mineke Schipper is schrijver en emeritus hoogleraar Interculturele Literatuurwetenschap, Universiteit Leiden
Lees hier of hier het essay ‘Een andere winnaar’
Meer over Alternatieve Nobelprijs voor Literatuur 2018
Meer over het oeuvre van Maryse Condé op deze site

«Maryse Condé vervreemdt haar lezers van het vertrouwde en maakt ze vertrouwd met het vreemde.» – Aart G. Broek

MaryseConde Over Maryse Condé op Literair Nederland, 30 oktober 2018:
Dit jaar werd de Nobelprijs voor Literatuur niet uitgereikt. Als alternatief werd een respectabele prijs in het leven geroepen: ‘the New Academy Prize for Literature’ (Alternatieve Nobelprijs voor Literatuur). Deze prijs werd toegekend aan de Afro-Caribische Maryse Condé, geboren op Guadeloupe in 1937. Condé is een weldaad voor de Cariben én de rest van de wereld. Zij beantwoordt als geen ander uit de archipel aan de eisen die aan hedendaagse auteurs gesteld kunnen worden: ze schept personages met wie lezers zich wereldwijd kunnen identificeren om hun menselijk handelen, denken en voelen. Die personages zijn grillig, ontembaar en overschrijden steevast etnische grenzen. Condé rukt zich in haar literatuur los van voorgebakken groepsidentiteit. Zij weet overtuigend de veelzijdigheid van ervaringen en van nieuwe identificatiemogelijkheden onder woorden te brengen. Het gelauwerde werk van Maryse Condé vormt zodoende een scherpe kritiek op voormalige en hedendaagse zwarte-identiteitsbewegingen. (…) In ‘Tituba, de zwarte heks van Salem’ worden aspecten van de westerse, in het bijzonder joodse beschaving, in een alleszins gunstig licht geplaatst en tegenover gerechtvaardigde kritiek op weer andere aspecten. Enerzijds worden mensenrechten door dik en dun verdedigd, anderzijds is er intolerantie en discriminatie. Condé’s bestseller, de dubbeldikke roman ‘Ségou’, onderspoelt het door literaire en wetenschappelijke stereotyperingen dichtgegroeide beeld van de slavernij. Zij realiseert dit door in detail de invloed van het Arabische expansionisme en van de Afrikaanse collaboratie bij de slavenhandel – plundering, verkrachting, verkoop, terreur, opstanden en wat dies meer zij – te beschrijven. Zodoende vervreemdt Condé haar lezers van het vertrouwde en maakt ze vertrouwd met het vreemde. (…)
Lees hier het essay
Meer over Maryse Condé op deze site