seksueel misbruik – Uitgeverij In de Knipscheer

«Nu, 33 jaar later, kan Paleaux er redelijk goed over praten.» – Froukje Sijtsma

Over ‘Winterwater’ van Lex Paleaux op Tresoar, 6 maart 2024:

(…) Het theaterstuk is gebaseerd op Lex Paleauxs gelijknamige debuutroman ‘Winterwater’ (2020) uitgegeven bij uitgeverij In de Knipscheer. Hierin vertelt Paleaux (pseudoniem) vanuit kinderperspectief over zijn jeugd in de jaren tachtig en negentig in Fryslân. Een jeugd waarin Lex zich vaak eenzaam en alleen voelt. Onlangs verscheen de Friese vertaling ‘Winterwetter’ bij uitgeverij Noordboek. Paleaux (1977) is scriptschrijver en filmmaker in Haarlem. Hij woont al jaren niet meer in Fryslân. Hij vluchtte. Weg van het geweld thuis en weg van zijn trauma. Maar zijn geschiedenis laat hem niet los. ‘Ik was dertien jaar toen ik seksueel werd misbruikt. Door een man die ik niet kende en die ik ook nooit weer heb gezien.’ Het zet zijn leven op de kop. ‘Ik ben toen een stukje van mezelf verloren.’ Ook de relaties thuis en op school lijden er behoorlijk onder. Nu, 33 jaar later, kan Paleaux er redelijk goed over praten. ‘Ik kon het verhaal pas opschrijven, toen het mij niet meer continu aanvloog.’ Zo zou het ook moeten in de literatuur, vindt de auteur. ‘Je kunt pas schrijven over je trauma, als je het hebt verwerkt. Anders zit je te dicht op de materie en dat doet afbreuk aan de belevenis van je lezers. Je publiek is niet je therapeut.’ (…)

‘Tresoar’ combineert de functies van bibliotheek, archief en museum. Het is de grootste erfgoedinstelling van Friesland.

Lees hier het artikel
Luister ook naar de radiocolumn van Froukje Sijtsma op Omrop Fryslân
Meer over Winterwater in het theater
Klik hier voor de speellijst
Ga direct naar bestelformulier
Meer over Winterwater – de roman

«Je gelooft direct in het ontwapenende mannetje in Winterwater, ook al is het een pop.» – Elise van Dam

Over ‘Winterwater. De theatervoorstelling’ van Lex Paleaux en Patrick Minks (scenario) in Het Parool, 22 januari 2024:

(…) Voetballen op te grote schoenen, stiekem een sigaret roken, schaatsen op een bevroren vijver; Winterwater is als een collage van momenten uit een kindertijd waaruit de contouren naar voren komen van een kind dat met zijn nieuwsgierigheid en dagdromen geregeld in de problemen komt. Dat zoekt naar de liefde van zijn oudere broers en ouders en in het niets grijpt. Want die anderen zien de wereld niet zoals Lexje hem ziet. In een vormgeving die bovenal ruimte creëert voor de verbeelding, zoals theatermaker Rieks Swarte dat kan, vertolken vier acteurs afwisselend Lex en de personages rond hem. Sigaret tussen wijs- en middelvinger en Gerold Guthman is Lex’ moeder. Kop koffie in de hand en licht hangende schouders en Alexander Brouwer is zijn vader. Maar middelpunt is de door Pluck Venema (van Studio Figur) ontworpen pop die Lex verbeeldt. Vaak door drie acteurs bediend, geloof je direct in dit ontwapenende mannetje. Des te wranger is het als die versie van Lex letterlijk en figuurlijk verdwijnt. Na een traumatische gebeurtenis trekt Lex zich steeds meer terug. (…) Het is een ontroerende keuze om de pop van Lex in dit deel te vervangen door een iets grotere versie, weggedoken onder een pet en capuchon, en vooral: zonder gezicht. Het is onmogelijk dat kleine kereltje uit het begindeel niet in je hart te sluiten en dat jochie zien verdwijnen doet pijn.

Lees hier de recensie
Meer over Winterwater in het theater
Ga direct naar bestelformulier
Meer over Winterwater – de roman

«Prachtige fijngevoeligheid in een hard en grimmig verhaal.» – Eva van der Weerd

Over ‘Winterwater. De theatervoorstelling’ van Lex Paleaux en Patrick Minks (scenario) in Theaterkrant, 21 januari 2024:

(…) Lexje is dan ook het enige personage dat uitgebeeld wordt door een pop, gemaakt door Pluck Venema. Zij speelt Lexje samen met Nick Bos, Gerold Guthman en Alexander Brouwer, soms afwisselend, soms tegelijk. Ook alle andere personages en de muzikale begeleiding (veelal liedjes van Queen, door Sebastiaan Bax in een soundscape verweven) zijn voor de rekening van deze vier acteurs. De spelers zijn sterk in hun poppenspel. Ze slagen erin Lexje vloeiend en menselijk te laten bewegen, met als hoogtepunt een schaatsscène waar hij eerst met trillende knietjes, maar daarna sierlijk over het ijs glijdt. (…) In de tweede helft van de voorstelling krijgt Lexje te maken met seksueel misbruik. Ook hier is het de interactie tussen de spelers en de pop die zorgen voor een ijzingwekkende scène. Plots trekken alle acteurs hun handen van Lexje af. De enige die hem nog bespeelt is zijn belager. In de rest van de voorstelling is Lexje alleen nog een lege huls kleding, al verstopt hij zich zo onder zijn pet en capuchon dat je niet direct ziet dat zijn hoofd ontbreekt. Het zijn deze keuzes van regisseur Noufri Bachdim en vormgever Rieks Swarte die ervoor zorgen dat ‘Winterwater’ emotioneel raakt. (…) Studio Figur maakte met ‘Winterwater’ een aangrijpende, kille variant op het verhaal van een small town boy die wil ontsnappen uit zijn omgeving. Zonder hoopvol sprookjeseinde. (…)

Lees hier de recensie
Meer over Winterwater in het theater
Ga direct naar bestelformulier
a href=”https://www.indeknipscheer.com/?s=winterwater%2Broman”>Meer over Winterwater – de roman

«Zijn kinderlijke verwondering slaat om in rebellie.» – Margriet Prinssen

Over ‘Winterwater. De theatervoorstelling’ van Lex Paleaux en Patrick Minks (scenario) in Haarlems Dagblad, 17 januari 2024:

(…) Paleaux is blij met de manier waarop Patrick Minks zijn roman heeft bewerkt. ‘Hij heeft de voor mij belangrijke elementen absoluut behouden. Rieks en Noufri zijn totaal verschillende makers en ze hebben allebei vanuit hun eigen expertise er iets heel moois van gemaakt. Het is bijzonder om je eigen verhaal terug te zien op het toneel.’ (…) ‘Winterwater’ is een coming of age verhaal, deels fictief, maar grotendeels gestoeld op waargebeurde feiten. Het gaat over een jongen, niet toevallig Lex geheten, die opgroeit met een strenggelovige Friese moeder, een Franse vader en twee oudere broers. Hij is nieuwsgierig en open maar eigenlijk wil niemand de grote vragen horen die hij stelt. Naarmate hij ouder wordt, neemt iedereen steeds meer afstand van hem. Zijn kinderlijke verwondering slaat om in rebellie, onhandelbaar gedrag en een steeds grotere existentiële wanhoop. (…) ‘Het is een prachtig boek’, zegt Rieks Swarte. ‘Het gaat in wezen over eenzaamheid, de eenzaamheid die een onbevangen kind kan voelen in een benauwende omgeving waar eigenlijk geen enkele aandacht is voor zijn gevoel van anders-zijn. Lex heeft dat heel mooi beschreven. … Er gebeuren steeds kleine dingen die bij elkaar een enorm domino-effect hebben. Uiteindelijk leidt dat tot een drama.’ (…)Noufri Bachdim: ‘Je kunt een acteur honderd keer laten opkomen en de meest extreme dingen laten doen maar hij bereikt nooit hetzelfde effect als een pop kan bereiken. Dat gevoel van verwondering is uniek, misschien wel omdat een pop niet leeft. Als toeschouwer kun je als het ware je eigen emoties projecteren op een pop en dat werkt heel sterk.’ (…)

Lees hier het artikel in Haarlems Dagblad
Meer over Winterwater in het theater
Ga direct naar bestelformulier
Meer over Winterwater – de roman

«Je leest het in een ruk uit.» – Daan van der Valk

VoorplatWinterwater-75 ‘Winterwater’ van Lex Paleaux op 2 in toptien van de Boekenraad (1) van de Volkskrant, 13 november 2020:
9 boekverkopers tippen de lezers van de Volkskrant wat zij deze week zouden moeten lezen. Daan van der Valk van De Vries Van Stockum in Haarlem zet ‘Winterwater’ van Lex Paleaux op 2. ‘De Haarlemse debutant Lex Paleaux beschrijft zijn jeugd in Friesland. Je leest het in een ruk uit. Landelijk is Paleaux niet bekend, maar hij wordt door de Haarlemse bevolking op handen gedragen. Het verkoopt hier als een tierelier, we hebben er nu al vijfhonderd van verkocht, dat is extreem veel voor een debutant.’
Klik hier voor de toptien in de Volkskrant
Meer over ‘Winterwater’
Meer over Lex Paleaux bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Autofictioneel coming-of-agedebuut met een knappe timing.» – Margreet de Haan

VoorplatWinterwater-75 Over ‘Winterwater’ van Lex Paleaux in De Volkskrant, 10 juli 2020:
In de rubriek ‘De Gids: De boekhandel tipt’ van Jet Steinz in De Volkskrant tipt boekhandelaar Margreet de Haan tien zomerboeken voor wie van heftig houdt. «Zelf lees ik graag heftige boeken met veel drama. Zoals ‘Winterwater’ van Lex Paleaux, een autofictioneel coming-of-agedebuut met een knappe timing over een Fries jongetje dat te maken krijgt met seksueel misbruik.»

Lees hier de tips van Margreet de Haan
Meer over Lex Paleaux bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Proeve van schrijfbekwaamheid met succes afgelegd.» – Ko van Geemert

Over ‘De lottowinnaar’ van Sakoentela Hoebba in Parbode, januari 2016:
Deze debuutbundel van de in Suriname (Wanica, 1958) geboren Sakoentela Hoebba bestaat uit elf verhalen, in lengte variërend van 8 tot 23 pagina’s. Het titelverhaal gaat over een vrouw die een loterij tot haar grote teleurstelling niet wint. Even groot als deze teleurstelling is de verrassing als ze leest wie die loterij dan wel gewonnen heeft. (…) De verhalen over de jongen die als gay grote moeilijkheden ondervindt uit de kast te komen (‘Anders’) of dat over een ongewenste zwangerschap die een onverwachte wending krijgt (‘Hoe te beginnen’) bekoorden me. Of het ontroerende ‘Uit liefde’, over een moeder die in het ongelukkige bezit is van maar liefst 81 bulten op haar lijf. (…) De proeve van schrijfbekwaamheid heeft Sakoentela Hoebba met deze bundel met succes afgelegd. Ze kan over alles schrijven.
Lees hier de recensie
Meer over ‘De lottowinnaar’

«Door zijn listige opbouw een literair werk, bomvol informatie.» – Ezra de Haan

Over ‘Kruispunt’ van Joseph Hart in Antilliaans Dagblad, 26 november 2015:
Kruispunt is een roman die de gevolgen van de invloed die Nederland op het eiland en zijn bewoners heeft, genadeloos beschrijft. Je zou het boek zelfs politiek geladen kunnen noemen. Vooral omdat Hart speelt met de mogelijke effecten van een gijzeling en een opstand op Curaçao. Soms moest ik aan het werk van Boeli van Leeuwen denken. Neem de beschrijving van Frensel als ‘instrument van de dood’, zeg maar als een engel des wrake en de tegenstellingen tussen goed en slecht.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Kruispunt’
Meer over Joseph Hart bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Suspense die je eerder in een thriller verwacht.» – Ezra de Haan

Over ‘Kruispunt’ van Joseph Hart op Literatuurplein, 8 november 2015:
Roman die de gevolgen van de invloed die Nederland op het eiland en zijn bewoners heeft genadeloos beschrijft. Je zou het boek zelfs politiek geladen kunnen noemen. Vooral omdat Hart speelt met de mogelijke effecten van een gijzeling en een opstand op Curaçao. Soms moest ik aan het werk van Boeli van Leeuwen denken. Neem de beschrijving van Frensel als ‘instrument van de dood’, zeg maar als een engel des wrake en de tegenstellingen tussen goed en slecht. (…) ‘Kruispunt’ is, door zijn listige opbouw een literair werk, bomvol informatie geworden, dat meer inzicht geeft in het leven van de Antilliaan dan menig doorwrochte studie.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Kruispunt’
Meer over Joseph Hart bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Jeugdcriminaliteit keihard beschreven.»

Over ‘Kruispunt’ van Joseph Hart in Antilliaans Dagblad, donderdag 29 oktober 2015:
Joseph Hart laat de problematiek daadwerkelijk ‘voelen’ en maakt de verschillende thema’s duidelijk: seksueel misbruik, lichamelijke mishandeling, discriminatie in Nederland, gevoel van onmacht, woede en inferioriteit dat zich uit in het gebruik van disproportioneel geweld. (…) Voor iedereen die niet begrijpt hoe het zo ver kan komen met de jeugdcriminaliteit is het boek van Joseph Hart een aanrader.
Lees hier het artikel in Antilliaans Dagblad
Meer over ‘Kruispunt’
Meer over Joseph Hart bij Uitgeverij In de Knipscheer