Uitgeverij In de Knipscheer en haar Top-10 voor Keti Koti 2023 over slavernij

VoorplatHaarlemmers en de slavernij-75Door de jaren heen is Uitgeverij In de Knipscheer actief geweest met boekenstands op Keti Koti-herdenkingen, of het nu bij de viering was in Het Amsterdamse Oosterpark bij (de onthulling van) het slavernijmonument of op het Surinameplein, ook in Amsterdam. Dit jaar heeft In de Knipscheer een boekentafel in het Frans Hals Museum in Haarlem gedurende het Keti Koti Event van 15.00 uur ’s middags tot 20.00 uur ’s avonds. Het kan eigenlijk niet anders omdat recentelijk het spraakmakende boek ‘Haarlemmers en de slavernij’ verscheen met op de voorkant van het omslag een Afrikaans jongetje geschilderd door Frans Hals. Voor deze gelegenheid is uit het fonds aanvullend een negental, nog recente boektitels geselecteerd die alle slavernij tot thema hebben.

1. Ineke Mok, Dineke Stam Haarlemmers en de slavernij (koloniale geschiedenis) Suriname / Antillen, genaaid in omslag met flappen, royaal formaat, 360 blz., met honderden illustraties, geheel in vierkleuren incl. wandel- en fietskaart € 19,50 ISBN 978-90-6265-923-4

2. Fred de Haas Servus Macht, slavernij, uitsluiting en verzet (koloniale) geschiedenis gebrocheerd in omslag met flappen, 216 blz. geïllustreerd, € 19,50 ISBN 978-94-93214-16-3

3. Aart G. Broek Medardo de Marchena Staatsgevaarlijk in koloniaal Curaçao (pamflet – essay) Curaçao, gebrocheerd, 140 blz., € 18,50 geïll. met een ets van Bert Kienjet ISBN 978-94-93214-51-4

4. Els Langenfeld Porto Marie. 1738 – 1795 – 1888 (novellen) Curaçao, genaaid gebrocheerd, 296 blz., € 19,50 ISBN 978-90-6265-816-9

5. Carel de Haseth Slaaf en Meester / Katibu di Shon (novelle Curaçao, tweetalig Nederlands-Papiaments) genaaid gebonden in stofomslag, 144 blz., € 18,50 ISBN 978-90-6265-835-0

6. Joseph Hart De Wooncirkel (roman) Curaçao, gebrocheerd met flappen, 328 blz. € 19,50 Eerste uitgave in het Nederlands 2017 ISBN 978-90-6265-971-5

7. Henna Goudzand Nahar De geur van bruine bonen (roman) Nederland / Suriname, gebrocheerd in omslag met flappen, 372 blz., € 23,50 ISBN 978-94-93214-17-0

8. Janny de Heer Gentleman in slavernij (roman) Nederland / Suriname, gebrocheerd, 336 blz., € 19,50 ISBN 978-90-6265-832-9

9. Lucia Nankoe en Jean Jacques Vrij Trouwportretten Surinaamse voorouders in beeld 1846-1950 genaaid gebonden, oblong, 156 blz., € 24,50 ISBN 978-90-6265-677-6

10. Barney Agerbeek Njai Inem Kroniek van een steen (roman) Indië / Indonesië, genaaid gebrocheerd met flappen, 176 blz. € 19,50 ISBN 978-90-6265-864-0

Meer over slavernij op deze site

«Je staat verwonderd hoe men dit vroeger zo heeft kunnen laten passeren.» – Fred de Haas


Presentatie over ‘Servus’ van Fred de Haas in Pletterij, 5 maart 2023:
Een van de gezichten van uitbuiting en vernedering is het verschijnsel slavernij, dat een mondiaal verschijnsel is. Slavernij begon niet drie, vierhonderd jaar geleden in Amerika of het Caraïbisch gebied. Eeuwenlang was slavernij de normaalste zaak in Europa en iedereen kon in handen komen van slavenhandelaren. Hier werd de basis gelegd voor de Trans-Atlantische slavenhandel. Fred de Haas laat de historische en religieuze processen zien, die verklaren waarom juist zwarte mensen het slachtoffer werden van de slavenhandel: eerst in Europa – met name Portugal, Spanje en islamitische landen – en later in het Caraïbisch Gebied. Servus is een compacte geschiedenis van macht en onderdrukking, het beangstigende verhaal van koloniale en postkoloniale overheersing.
Kijk hier naar de presentatie
Meer over Servus
Meer over Fred de Haas bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer presentaties van Uitgeverij in de Knipscheer in Pletterij
Kijk ook naar De Epiloog-livestreams en podcasts Uitgeverij In de Knipscheer in de Pletterij

Literair café: Over slavernij en verzet

30 OKT Knipscheer FACEBOOK 1920x1080

Zondagmiddag 5 maart 2023 Literair café in Pletterij om 15.00 uur:
Op 19 december 2022 bood premier Mark Rutte namens de Nederlandse regering excuses aan voor het slavernijverleden van Nederland. Op initiatief van Bureau Discriminatiezaken Kennemerland vinden in 2022 en 2023 tal van activiteiten plaats onder de noemer ‘De erfenis van ons Koloniaal Verleden in Haarlem’. Een van de initiatieven is dit ‘literair café’ in de Pletterij. Daarin zijn op 5 maart 2023 twee schrijvers te gast met toelichtingen op hun meest recente titels: Fred de Haas over de geschiedenis van de slavernij en Aart Broek over Merdardo de Marchena. Suriname heeft Anton de Kom, maar Curaçao blijkt in Medardo de Marchena zijn evenknie te hebben.

Eeuwenlang was slavernij de normaalste zaak in Europa en iedereen kon in handen komen van slavenhandelaren. Hier werd de basis gelegd voor de Trans-Atlantische slavenhandel. Ook de rol van het christendom en de islam – die de slavernij faciliteerden – komt sterk naar boven. Fred de Haas legt de historische en religieuze processen uit, die verklaren waarom juist zwarte mensen het slachtoffer werden van de slavenhandel: eerst in Europa – met name Portugal, Spanje en islamitische landen – en later in het Caribisch Gebied.

Op 1 juli 1863 maakte een proclamatie van koning Willem III formeel een einde aan slavernij op de Nederlands-Caribische eilanden. De slaven verloren de status van bezit en zouden gaandeweg volwaardige burgers worden. Ruim 65 jaar later schreef Medardo de Marchena in 1929 (vijf jaar vóórdat Wij slaven van Suriname van Anton de Kom verscheen) in het Papiaments een schotschrift, waarin hij onomwonden stelde dat van de beoogde emancipatie niets terecht was gekomen. Het kwam De Marchena duur te staan. Gebrandmerkt als ‘staatsgevaarlijk’ bracht hij de oorlogsjaren door in een interneringskamp op Bonaire. Dat pamflet is onlangs herontdekt en nu eindelijk vertaald in het Nederlands door Aart G. Broek.

Presentatie Franc Knipscheer. De presentatie vindt plaats in de Pletterij, Lange Herenvest 122, 2011 BX Haarlem. De toegang is gratis, inlopen mag/kan maar een plaats reserveren via de website wordt op prijs gesteld. En vol=vol. Het programma wordt ook live gestreamd. U kunt de livestream volgen op de homepage van debat- en cultuurpodium Pletterij, op hun Facebook-pagina of op hun YouTube-kanaal. Op het moment van de uitzending openen zich op deze drie platforms vensters met de livebeelden. Een inlogcode is niet nodig. Op het YouTube-kanaal van de Pletterij kunt u de uitzending later ook terugzien.

Klik hier voor de aankondiging op website Pletterij
Meer over ‘Servus. Macht, slavernij, uitbuiting en verzet’
Meer over ‘Medardo de Marchena. Staatsgevaarlijk in koloniaal Curaçao’

«Het is belangrijk dat mensen van alle generaties dit boek lezen. Het is helder en feitelijk geschreven.» – Estefania Pampin Zuidmeer

VoorplatServus-75Over ‘Servus. Macht slavernij uitbuiting en verzet’ van Fred de Haas op La Chispa, 14 december 2021:
Het onderwerp slavernij is een ingewikkeld onderwerp. In Nederland hebben we er te lang over gezwegen, tot de afstammelingen van tot slaaf gemaakten kritische vragen gingen stellen over die stilte. Geen onterechte vragen, gezien het gedeelde slavernijverleden. (…) Wanneer is een gebeurtenis in de geschiedenis dermate relevant en traumatisch, dat het op een deel van de bevolking drukt? En dat erkenning, herdenking en excuses nodig zijn om verlichting te bieden? De Haas weet dit op heldere wijze uit te leggen. (…) Eeuwenlang was slavernij de normaalste zaak in Europa en iedereen kon in handen komen van slavenhandelaren. Hier werd de basis gelegd voor de Trans-Atlantische slavenhandel. Ook de rol van het christendom en de islam – die de slavernij faciliteerden – komt sterk naar boven. De Haas legt de historische en religieuze processen uit, die verklaren waarom juist zwarte mensen het slachtoffer werden van de slavenhandel: eerst in Europa – met name Portugal, Spanje en islamitische landen – en later in het Caribisch Gebied. (…) Het boek eindigt in het heden, waar het reflecteert op verschillende vormen van hedendaagse slavernij. Het boek laat zien dat onderdrukking en slavernij van alle tijden is. Het ligt in de menselijke aard, en alles moet gedaan worden om het te bestrijden. (…) Het boek is helder en feitelijk geschreven, waardoor jongeren kennis kunnen maken met het onderwerp zonder de meest gruwelijke details te krijgen. De feiten spreken hierin voor zichzelf. Maar het is belangrijk dat mensen van alle generaties dit boek lezen. Want de stilte komt vaak voort uit onwil maar ook gebrek aan kennis van de geschiedenis. En dit boek biedt de handvatten die nodig zijn om deze ingewikkelde maar noodzakelijke discussie op weg te helpen. Tegelijkertijd zal de lezer beseffen dat de geschiedenis ons allemaal aan slavernij verbindt op de meest onverwachte manieren.
La Chispa is een journalistiek platform over Latijns Amerika.
Lees hier de recensie
Meer over ’Servus’
Meer over Fred de Haas bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over slavernij op deze site

«Overzicht van de geschiedenis van de slavernij vanaf de middeleeuwen.» – Dr. J. Kroes

VoorplatServus-75Over ‘Servus. Macht slavernij uitbuiting en verzet’ van Fred de Haas voor NBD/Biblion, 15 juli 2021:
In de vloed van uitgaven over de slavernij geeft dit boek een overzicht van de geschiedenis in Europa, Afrika en Midden-Amerika. De auteur (1938), voormalige leraar Frans en Spaans op Curaçao, verdiepte zich onder meer in de slavernij van Europeanen in Noord-Afrika vanaf de middeleeuwen, de slavenhandel door Spanje en Portugal van Afrikanen naar het Caraïbisch gebied, de slavernij en de vrijheidsstrijd op de Antillen en ten slotte de beeldvorming en de moderne slavernij in de gehele wereld. De nadruk valt op de Franse en Nederlandse onderdrukking van zwarten op de Antillen en de vrijheidsstrijd op eilanden als Saint-Domingue (Haïti), Guadeloupe en Curaçao. De rol van Frankrijk wordt er speciaal uitgelicht. Kleine zwart-witafbeeldingen wisselen de tekst af, die eindigt met noten, literatuur en een gedicht van Luis Daal.
Meer over ’Servus’
Meer over Fred de Haas bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over slavernij op deze site

«De gevolgen van de slavernij zijn nog steeds waarneembaar.»

VoorplatServus-75Over ‘Servus. Macht slavernij uitbuiting en verzet’ van Fred de Haas in Nieuwsbrief Genootschap Nederland-Aruba, 5 mei 2021:
‘Zolang er mensen zullen zijn, zolang zal ook vernedering bestaan. Uitingen hiervan zijn pijnlijk, soms vernietigend. Een van de gezichten van uitbuiting en vernedering is het verschijnsel slavernij. Sinds onheuglijke tijden zijn er mensen geroofd van huis en haard, verkocht, gedeporteerd naar landen om daar tot het einde van hun dagen onder dwang te werken’. Aldus Fred de Haas in zijn boek ‘Servus’, een verhaal over macht, onderdrukking, slavernij, uitbuiting en verzet. Een geschiedenis van knechting in Europa, het Caraïbisch gebied en de rest van de wereld. (…) Het boek is op 21 maart jl. besproken door Eric de Brabander (Antilliaans Dagblad). De gevolgen van de slavernij zijn nog steeds waarneembaar, schrijft hij. (…) De recensent vindt dat De Haas met zijn boek een geslaagde poging heeft gedaan het fenomeen slavernij in een juiste, niet door emoties verwrongen, historische context te plaatsen. In het boek neemt de geschiedenis van de trans-Atlantische slavenhandel een bescheiden plaats in. Hij beschrijft o.m. de uitgebreide handel in slaven bij de Romeinen en de slavernij in relatie tot de islam. (…)
Lees hier het signalement
Meer over ‘Servus’
Meer over Fred de Haas bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over slavernij op deze site

«Zeer doordacht boek, dat na zeer veel research werd geschreven.» – André Oyen

VoorplatServus-75Over ‘Servus. Macht slavernij uitbuiting en verzet’ van Fred de Haas op Ansiel, 14 april 2021:
(…) Vormen van slavernij komen nog steeds op verscheidene plekken in de wereld voor. Volgens de Global Slavery Index van de Walk Free Foundation bedroeg het aantal mensen dat gebukt ging onder moderne slavernij in 2016 meer dan 40 miljoen. Het is met deze wetenschap dat Fred de Haas aan zijn boek ‘Servus’ begon. (…) De auteur hoopt dat er leraren zijn die, misschien naar aanleiding van deze vertelling, de kinderen te leren dat ze kritisch moeten zijn wanneer ze geconfronteerd worden met zogenaamde helden die eigenlijk misdadigers waren. (…) ‘Servus’, is een zeer doordacht boek, dat na zeer veel research werd geschreven, om de mens anno 2021 met de neus op de gruwelijke feiten uit de geschiedenis te drukken.
Lees hier het signalement
Meer over ’Servus’
Meer over Fred de Haas bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over slavernij op deze site

«Geslaagde poging het fenomeen slavernij in een juiste historische context te zetten.» – Eric de Brabander

VoorplatServus-75Over ‘Servus. Macht slavernij uitbuiting en verzet’ van Fred de Haas in Antilliaans Dagblad, 10 april 2021:
(…) Met het boek heeft Fred de Haas een geslaagde poging gedaan het fenomeen slavernij in een juiste, niet door emoties verwrongen historische context de zetten. (…) Hij heeft met dit boek een blauwdruk geschreven voor hoe in de toekomst onderwijs gegeven dient te worden over dit pijnlijke stukje vaderlandse geschiedenis. Want dat het droevig gesteld is met de kennis over dit onderwerp is duidelijk. Het boek hoort in Nederland in elke schooltas thuis. En bij ons op Curaçao ook. (…) ‘Servus’ lijkt mij niet bedoeld als aanklacht, maar wel als een waarschuwing hoe het denken over andere volkeren en gemeenschappen maar al te gemakkelijk, uit economische motieven of valse zelfbescherming van de eigen ‘hoogstaande’ moraliteit, een akelig randje kan krijgen. ‘Servus’ laat ook zien hoe Nederlandse volkshelden in de ogen van anderen misdadigers kunnen zijn. (…)
Lees hier of hier het artikel
Meer over ’Servus’
Meer over Fred de Haas bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over slavernij op deze site

Fred de Haas * Servus. Macht, slavernij, uitsluiting en verzet.

VoorplatServus-75Fred de Haas
Servus
Macht, slavernij, uitsluiting en verzet

(koloniale) geschiedenis
gebrocheerd in omslag met flappen,
216 blz. geïllustreerd, € 19,50
ISBN 978-94-93214-16-3 NUR 680, 695
eerste uitgave maart 2021

Servus vertelt in vogelvlucht een verhaal van macht en onderdrukking. Zonder te zoeken naar sensatie en met een focus op Europa en het Caribische gebied. Een vertelling die, getrouw, de werkelijkheid weerspiegelt. Zolang er mensen zullen zijn, zolang zal ook vernedering bestaan. Uitingen hiervan zijn pijnlijk, soms vernietigend. Een van de gezichten van uitbuiting en vernedering is het verschijnsel slavernij. Sinds onheuglijke tijden zijn er mensen geroofd van huis en haard, verkocht, gedeporteerd naar landen om daar tot het einde van hun dagen onder dwang te werken. Door Servus zal de lezer een glimp ontwaren van een geschiedenis van knechting en vrijheid die zich tot nu toe in het ‘beschaafde’ Europa, het Caribisch gebied en de rest van de wereld nog steeds aan het voltrekken is. Het is een vertelling uit een lang, beangstigend verhaal van koloniale en postkoloniale overheersing.

Servus is een aanklacht, een oproep tot niet aflatende waakzaamheid. De auteur hoopt dat er veel scholen zullen zijn die, mede naar aanleiding van deze vertelling, hun leerlingen willen laten zien hoe betwistbaar mensen in bepaalde omstandigheden kunnen denken en handelen. En dat bejubelde helden en/of aanvaarde rolmodellen niet alleen maar ‘helden’ zijn, maar soms ook misdadigers.

Fred de Haas (Utrecht, 1938) studeerde cum laude af aan de Rijksuniversiteit te Utrecht in de Franse, Spaanse en Portugese taal- en letterkunde. Hij werkte als leraar Frans en Spaans in het middelbaar onderwijs en gaf o.a. les aan het Radulphus College in Willemstad-Curaçao. Als literair vertaler vertaalde hij uit het Papiaments werk van Antilliaanse dichters als Luis Daal, Pierre Lauffer, Elis Juliana, Henry Habibe, Frida Domacassé, Lucille Berry-Haseth, Olga Orman, Quito Nicolaas en Joseph Sickman Corsen. Uit het Frans vertaalde hij werk van een twintigtal Caraïbische dichters en schrijvers, alsmede, uit het Spaans, werk van Zuid-Amerikaanse dichters als Jorge Luis Borges en Pablo Neruda. Ook vertaalt hij uit het Russisch. Met grote regelmaat schrijft hij artikelen over taal en cultuur van de Antillen. Daarnaast was hij leider, zanger en gitarist bij het Latijns-Amerikaans ensemble Alma Latina.

Meer over Fred de Haas bij Uitgeverij in de Knipscheer
Meer over slavernij in het fonds van Uitgeverij In de Knipscheer