«Een magische wereld van oorlog en emoties.» – drs. H.H. Puite

Over ‘Een mes in de geest’ van Craig Strete voor NBD/Biblion, 22 mei 2000:

Craig Strete (1950) is terecht bekend door het literaire werk dat hij op zijn naam heeft staan. Hij bouwt voort op zijn kennis van de Indiaanse culturen in zijn vaderland, de VS, waar hij ook zelf deel van uit maakt. Dit boek is al de twaalfde titel die door deze uitgever in het Nederlands is uitgebracht. Het verhaal speelt in wat nu het zuidwesten van de Verenigde Staten is, in een tijd waarin dit het domein was van verschillende Indiaanse stammen die nu bekend staan onder de naam Pueblo Indianen. Strete gebruikt elementen uit het geloof in magische krachten, belichaamd in Kachina’s in dit verhaal, om een magische wereld van oorlog en emoties te beschrijven, naar het voorbeeld van Shakespeare’s ‘Macbeth’. De stijl is ook een beetje Shakespeareaans: plechtstatig en dichterlijk. Op het omslag een afbeelding van een Kachinapop.
Meer over ‘Een mes in de geest’
Meer over Craig Strete bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Het is de nietsontziende oprechtheid die deze gedichten indrukwekkend maakt.» – Hettie Marzak

VoorplatWEG-75Over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’ van Eric Schneider op Meander Magazine, 10 september 2021:
(…) De gedichten laten zich op het oog al gauw onderbrengen in drie thema’s: de gedichten die handelen over karakters uit toneelstukken die al dan niet door Schneider zelf vertolkt zijn, (…) vervolgens gedichten die gaan over zijn familie en zijn verleden en de gedichten die spelen in de tegenwoordige tijd. In de gedichten die de titel dragen van een toneelpersonage geeft Schneider de invulling van die rol weer zoals hij die ziet, maar ook kan de rol of de mythologische figuur aanleiding zijn tot uitdrukking van een gevoel dat niet rechtstreeks met de mythe te maken hoeft te hebben. Eurydike I (…) heeft een ritme dat de lezer mee stuwt met de stroom, die in korte zinnen steeds sterker wordt opgezweept om te eindigen in de climax en dan uit te vloeien in langere regels, waarin rust en stilte eindelijk drijven zonder doel. Ademen, hijgen, stil worden. Het rijm dat gehanteerd wordt, is onnadrukkelijk, onvolkomen en functioneel. (…) De gedichten over de toneelkarakters komen samen in het gedicht ‘Eindspel’. Dit gedicht vormt de overgang van het toneel en de diverse rollen naar de gedichten over de biografische werkelijkheid en het verleden van de dichter. De dichter heeft zijn hart binnenstebuiten gekeerd en zichzelf daarbij niet gespaard. Het is de nietsontziende oprechtheid die deze gedichten indrukwekkend maakt. De maskers van het toneel zijn afgerukt en het naakte gezicht van de dichter kijkt ons aan.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’
Meer over Eric Schneider bij Uitgeverij In de Knipscheer

Els Launspach – Maîtresse van Oranje. Roman

voorplatmaitresseEls Launspach
Maîtresse van Oranje

Roman
Nederland
Paperback met flappen, 228 blz., € 18,50
ISBN 978-90-6265-926-5
oktober 2016

Maîtresse van Oranje is een intrigerende roman over een cruciaal moment in de geschiedenis van het Nederlandse koningshuis. Het verhaal speelt zich af in Den Haag, in één week, eind maart 1625.

Soms vraagt Margaretha van Mechelen zich af waarom ze zich, 18 jaar oud, aan prins Maurits heeft gegeven. Hij, de zoon van Willem van Oranje, protestant, succesvolle veldheer en cynische stadhouder. Zij van verarmde adel, katholiek, liefdevol en plooibaar. Ze is trots en blij als hij hun eerste zoon, de latere Willem van Nassau, naar zijn vader noemt. Ook al verwekt hij kinderen bij zijn nachtvlinders, dit kind is het bewijs van hun relatie, hun trots, hun vrucht. Ze krijgt nog twee kinderen, waarvan de jongste overlijdt. De zonen ontvangen titels, een opleiding, een positie… Was dat al niet meer dan ze kon verwachten?

Wanneer Maurits ziek wordt, vraagt hij haar ten huwelijk; bovendien wil hij een portret van haar voor het stadhouderlijk kwartier aan het Binnenhof. Hoe moet ze dit duiden, wil ze dit wel? Maar het leven is eindig en de dynastie zal moeten worden voortgezet. Margaretha kiest een eigenzinnige schilderes, die haar portretteert in haar eigen huis.

‘Houdt u nog van de stadhouder?’
De verandering van onderwerp verbijstert Margaretha. ´Denk je dat ik daar zomaar antwoord op geef?´
De schilderes grijnst.
‘Je permitteert je teveel!’
‘Dat hoor ik vaker. Neemt u mij niet kwalijk.’ Mariet zegt het met een zekere zwier.

Dat mens moest eens weten hoe hartstochtelijk de prins met zijn armen maaide toen hij vroeger het verschil uitlegde tussen huwelijk en echte liefde. ‘Een huwelijk sluit je uit politieke overwegingen, rekening houdend met de Europese machtsbalans. Het is een verdrag. En soms doe je het allemaal voor niets, want als de Turken onverwacht oprukken wordt de belofte van de keizer van Oostenrijk, om in ruil voor zijn Franse bruid militaire steun te verlenen, onmogelijk. Dan moet hij alles aan de oostgrens concentreren en vervalt de interventie die hij Frankrijk had toegezegd. Snap je, Margaretha? Of je hebt door een erfgename te trouwen aardige gebiedsuitbreiding voor elkaar, en opeens wordt er in het paleis van schoonpapa nog een jongetje geboren!’ Maurits’ haren hadden voor zijn ogen gehangen terwijl hij dat uitriep, en hij merkte het niet eens. Hij drukte een kus op haar hand. ‘Mijn liefde is puur. Van al die bijkomende redenen hebt u geen last, bij ons is er geen sprake van berekening.’

Van Els Launspach verscheen eerder de historische roman Messire over Richard III van Shakespeare, en de hedendaagse roman Jonker waarin de ‘politionele acties’ in voormalig Nederlands-Indië decennia later leiden tot een familieconflict.

Meer over Els Launspach op deze site

Els Launspach op radio met ‘Jonker’

Opmaak 1Op maandag 29 juni 2015 is auteur Els Launspach gast in het boekenuur van 16.00 tot 17.00 uur in het programma ‘Kunst & Cultuur’ van Radio AmsterdamFM.
In het live-interview met Peter de Rijk en Bert van Galen komt haar zojuist verschenen roman Jonker uitgebreid ter sprake. Jonker gaat over een verzwegen geschiedenis, een familieconflict dat te maken heeft met de zogenaamde ‘politionele acties’ in het zich bevrijdende Indonesië. De vraag naar schuld en in hoeverre die schuldeloos zou kunnen zijn speelt in haar werk een rol. In de roman kaart Els Launspach ook de morele en emotionele kortzichtigheid aan van Nederlandse politici in de jaren veertig. Els Launspach maakte aanvankelijk naam met scenario’s voor televisie en met jeugdromans. In 2008 debuteerde zij met de historische roman Messire over Richard III van Shakespeare. Jonker is haar tweede roman voor volwassenen.
Luister hier naar de uitzending
Kijk hier naar video
Meer over ‘Jonker’

Els Launspach geeft lezing over Shakespeare

Els LaunspachFoto75Schrijfster Els Launspach (van haar verscheen in mei 2015 haar tweede roman Jonker) studeerde theaterwetenschap en geeft al twintig jaar les over Shakespeare en de Griekse tragedie aan de Hogeschool voor de Kunsten in Amsterdam. Op zondagochtend 21 juni 2015 om 10.30 uur verzorgt zij in De Kapel in Bloemendaal een lezing onder de titel ‘De verborgen Shakespeare’. Wat weten we van Shakespeares overtuigingen? Welke ideeën draagt hij uit in zijn toneelstukken, en vertegenwoordigde hij daarmee de tijdgeest, of juist niet? De titel van de lezing is niet alleen een verwijzing naar het boek van Peter Liefhebber, ook een constatering. Alles wat wij over het oeuvre denken is immers een kwestie van interpretatie, iedere stroming of beweging kan er bevestiging in vinden. Een goede toneelschrijver verbergt zich trouwens letterlijk; hij stelt zich verdekt op in dialoog en in interactie tussen de personages. En toch valt over de religieuze aspecten van Shakespeare het een en ander te zeggen. Hierbij worden tevens dramaturgische en historische achtergronden belicht.
Locatie: De Kapel, Potgieterweg 4, 2061 CT Bloemendaal
Meer over Els Launspach bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een prikkelende leeservaring, op zijn minst.» – Joop Leibbrand

Over ‘Koprot’ van Harry Vaandrager op MeanderMagazine, 30 april 2013:
In innerlijke monologen vertellen de teksten zichzelf in een aanhoudende stream of consciousness; staccato, hijgerig, met veel beknopte constructies. Het is een bijna eruptieve manier van schrijven, waarbij er in de stijl – en dat is duidelijk opzettelijk zo bedoeld – voortdurend iets wringt. Steeds is er wel een woord dat binnen de context van het taalveld detoneert. (…) Het leven is één grote stroom naar het einde en nog ver daar voorbij.

Lees hier de recensie

Meer over Koprot

«Dit ogenschijnlijk kleine boek laat na lezing een verpletterende indruk achter.» – Ezra de Haan

Over ‘Slaaf en meester’ van Carel de Haseth op Literatuurplein.nl, 7 november 2008:
Dit ogenschijnlijk kleine boek laat na lezing een verpletterende indruk achter. De combinatie van een broeierige driehoeksverhouding en de gruwelijke details van de slavenopstand maken Slaaf en Meester tot een novelle die regelmatig aan het werk van Shakespeare doet denken. Juist de wetenschap dat hetgeen de slaven in de novelle overkomt op ware feiten berust, doet de haren te berge rijzen. Slaaf en Meester is daarmee literair en historisch van grote betekenis.

Lees hier de recensie

Meer over Slaaf en meester / Katibu di shon

«Een magistraal verhaal in de eigentijdse, poëtische taal van de auteur.» – Marian Cuisinier

Over ‘Een mes in de geest’ van Craig Strete voor Lakota Stichting, 15  juni 2000:
Het is altijd mooi, vind ik, als er weer een nieuw boek van de Noord-Amerikaanse indiaanse auteur Craig Strete (1950) verschijnt. Hoe verschillend zijn boeken ook zijn, ze stellen zelden teleur. ‘Een mes in de geest’, in Nederland in vertaling uitgekomen nog voor het in Amerika verschijnt, vormt op die regel geen uitzondering. Het is een prachtboek. In beeldrijke taal sleept de auteur je vanaf de eerste bladzijden mee in de tragische geschiedenis van Makona, sjamaan van Kawdor. Het verhaal speelt in de pueblo’s en het woestijnlandschap van het Zuidwesten van duizend jaar geleden en begeeft zich in de meest intrigerende en huiveringwekkende uithoeken van de menselijke geest. In het persbericht verwijst de uitgever naar parallellen met Shakespeare’s ‘Macbeth’. Ook bij Strete gaat het over innerlijke strijd, eerzucht, het verlangen naar macht, stammenstrijd, wroeging, verraad, onweerstaanbare maar valse beloften, en een onvermijdelijk tragische afloop. Strete herschept deze thema’s tot een eigen, magistraal verhaal, waarin pueblo-indiaanse, mythische en historische elementen een nieuwe, soms surrealistische vorm krijgen in de eigentijdse, poëtische taal van de auteur. Beeldende omschrijvingen rijgen zich aaneen en in dialogen klinkt regelmatig droge indiaanse humor door. Zo zegt de zoon van een opperhoofd over Makona: ‘Het is haast niet voorstelbaar dat een man op deze wereld zo groot kan zijn en toch niet uit zijn eigen vel knapt.’ Meteen in het begin treden, als wisselvallige elementen van het duister, drie kachina’s aan -Sky Thunder Kachina, Black Wind Kachina en Fire Kachina. Zoals later zal blijken, kan Makona, in strijd met zichzelf, hun bedrieglijke beloften niet weerstaan en levert hij zich daarmee gaandeweg uit aan het waar worden van zijn ergste angsten. In de pueblo’s heerst oorlog. Wantrouwen regeert, krijgers lopen over, mensen zijn niet zeker van zichzelf, laat staan van anderen, zelfs al waren dat vrienden. Een belangrijke rol is weggelegd voor de man die vóór Makona sjamaan van Kawdor was, maar wegens overlopen naar de vijand is omgebracht door een zwerm van pijlen, tot zijn afschuw en vernedering één voor één afgevuurd door vrouwen van de stam. Hij verlangt naar het graf maar vindt geen rust; als straf voor zijn lafheid is hij gedoemd als weerzinwekkende schim van zichzelf te blijven meelopen met Makona. Hij fungeert als Makona’s onvoorspelbare werktuig, voor beiden tot het bittere einde. Zeer aanbevolen.
Meer over ‘Een mes in de geest’
Meer over Craig Strete bij Uitgeverij In de Knipscheer