‘De langste maand’ van Diana Lebacs vertaald in de het Engels

LebacsFoundingFictions-75This satirical novel is set in the heady atmosphere of carnival on the tropical Dutch Caribbean island of Curaçao, where the contradictions of postcolonial existence come to a boil that is furious, often bitingly funny, and sometimes almost intolerably tragic. And through it all, the story manages by way of a genuinely African derived rhythm to offer a message of hope. The heroine of the novel is Bir, a woman in her late sixties, the mama grandi with her ancient wisdom, a solid root of the community, dispensing medicinal herbs, advice, and motherly love. The flavor of the island is unmistakable: it is an authentic Curaçaoan story by noted Curaçaoan author Diana Lebacs. Not only is it Curaçaoan in its subject matter but in the way the story is told. It is serious but full of humor, from gentle irony to slapstick, with a lot of social satire in between. Founding Fictions of the Dutch Caribbean: Diana Lebacs’ The Longest Month (‘De langste maand’), originally written in Dutch, is suitable for courses on Caribbean and postcolonial literature, women’s writing, and for readers of fiction in general.

Diana Lebacs, author, artist, and educator, was born in Curaçao. She died in 2022. Most known for her children’s literature and young adult novels written in Papiamentu and Dutch, she has also written poetry and drama. Lebacs has received international recognition for her books. ‘The Longest Month’ is her first novel for adults. Olga E. Rojer, PhD, is associate professor of German and Dutch Caribbean Studies at American University in Washington DC. The Longest Month is her third translated volume in the Founding Fictions of the Dutch Caribbean series published by Peter Lang. Joseph O. Aimone, PhD, now retired from academic life, collaborated with Olga E. Rojer on the Founding Fictions of the Dutch Caribbean series, including this volume.
Eerder verschenen in deze reeks Cola Debrot’s «My Black Sister», Boeli van Leeuwen’s «A Stranger on Earth» en Carel de Haseth’s «Slave and Master (Katibu di Shon)».
Bestel hier ‘The Longest Month’
Meer over ‘De langste maand’
Meer over Diana Lebacs bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Founding Fictions of the Dutch Caribbean
Meer over Founding Fictions of the Dutch Caribbean op deze site

«Dit bracht mij innerlijk tot heling.» – Tania Kross

VoorplatSlaaf75Over ‘Katibu di Shon / Slaaf en meester’ van Carel de Haseth in De Volkskrant, 27 maart 2021:
Er is een periode voor en nadat ik het boek ‘Katibu di Shon’ (1988) heb gelezen, zo’n zestien jaar geleden. Het is een historische roman van Carel de Haseth die gaat over een slavenopstand op Curaçao, over een slaafgemaakte en de zoon van de meester op een plantage die samen opgroeien. Het wordt vanuit die twee perspectieven verteld. Ik realiseerde me toen: als ik in de opera ‘Andrea Chénier’ zing, dan kan ik alles opzoeken over de Franse Revolutie wat ik maar wil. Maar over mijn eigen achtergrond, over de Antillen, was zo weinig beschikbaar. Nu was er iets, dat heeft voor mij zoveel innerlijk tot heling gebracht. Ik wist meteen: ik moet dit delen, in dit boek zit een opera. Het heeft acht jaar geduurd om er een opera van te maken. Carel de Haseth maakte zelf het libretto. We bleken op een bizarre manier te zijn verbonden. De plantage waar het verhaal zich afspeelt, was van zijn voorouders. En mijn voorouders leefden daar als slaafgemaakte mensen. Er was één voorstelling in Amsterdam, daarna moest iemand anders het oppakken, maar dat gebeurde niet. Er is geen registratie van gemaakt. Nu ik op Curaçao ben, wil ik die opname alsnog gaan maken: een operafilm, maar wel hedendaags, als een soort lange videoclip. Er is hier geen theater meer, ik wil iets wat blijft, als ultieme liefdesverklaring aan mijn cultuur en de geschiedenis van het koninkrijk.
Lees hier het artikel
Kijk hier naar een fragment
Meer over Katibu di shon

Leeslijst Papiamentse titels (oorspronkelijk, vertaald of tweetalig) bij Uitgeverij In de Knipscheer

In het kader van de Literaire Vertaaldagen organiseerde Marije de Bie voor het Vertalershuis Amsterdam het (online) Vertaalatelier Papiaments op 15 januari 2021 met gespreksmoderator Nihayra Leona, auteur Carel de Haseth, redacteur Peter de Rijk namens uitgeverij In de Knipscheer en vertaalsters Olga Rojer en Chila Bolivar. Centraal staat de uitgave Katibu di Shon van Carel de Haseth dat behalve in het Papiaments ook in het Nederlands, Duits en Engels is vertaald.
Voor deelnemers aan de Literaire Vertaaldagen stelde Uitgeverij onderstaande lijst samen met Papiaments-gerelateerde uitgaven uit het fonds van Uitgeverij In de Knipscheer.

Carel de Haseth * Slaaf en Meester / Katibu di Shon
Carel de Haseth * Sklave und Herr/Katibu di Shon
Carel de Haseth * Zolang er kusten zijn
Carel de Haseth * Bida na kola/Kleuren van leven
Pierre Lauffer * Na final di kaminda /Op het einde van de rit
Elis Juliana * Hé Patu/Waggeleend
Aart G. Broek * The Colour of my Island
Aart G. Broek * Medardo de Marchena. Staatsgevaarlijk in koloniaal Curaçao
Hilda de Windt Ayoubi * Geef me je taal. Dat ik je beter versta / Duna mi bo idioma. Pa mi por komprondé bo mihó
Eric de Brabander * E bida infinito di Doña Lisa
Nilda Pinto * Hoe Nanzi de koning beetnam / Kon Nanzi a nèk Shon Arei
Elis Juliana * Blijf nog wat. Liefdespoëzie
Walter Palm * Met lege handen ging ik slapen, met een gedicht werd ik wakker
Quito Nicolaas * Als de aloë sluimert / Cucuisa cabisha
Olga Orman * Cas di biento / Doorwaaiwoning
Diana Lebacs * Belumbe / De waterlijn
Nydia Ecury * Een droom die ik heb /Un soño ku mi tin
Klaas de Groot * Vaar naar de vuurtoren
Munye Oduber – Winklaar * Zo reken ik nu met je af / Ta asina y awor mi ta regla cuenta cu bo
Clyde R. Lo A Njoe * Dansen/Baliamentu
Antoine J. Maduro * Bida, remordementu, konfeshon i krítika. Un relato outobiográfiko

«Heroïek en tragiek dwars door etnische scheidslijnen heen.» – Aart G. Broek

VoorplatSlaaf75Over ‘Slaaf en meester’ van Carel de Haseth in Antilliaans Dagblad, 20 augustus 2019:
Het is niet vanzelfsprekend dat op Curaçao jaarlijks op 17 augustus de revolte van slaven wordt herdacht, die in 1795 plaatsvond op het eiland onder leiding van Tula. Het nam ruim honderd jaar om het slavernijverleden serieus onder ogen te zien en het verzet tegen slavernij als ronduit heldhaftig te waarderen. Deze historische ontwikkeling is te tekenen aan de hand van gedichten, toneelteksten, columns, romans en verhalen. (…) Zo snijdt de novelle ‘Katibu di shon / ‘Slaaf en meester’ een heikel onderwerp aan: het eilandelijke plantageleven ten tijde van de slavernij, een opstand van slaven, het uitspreken en voltrekken van de doodstraf bij de opstandige slaven door blanke autoriteiten. Zonder wreedheden en vormen van uitbuiting af te dekken, tracht De Haseth nuancering aan te brengen door de complexiteit van de verhouding blanke shon en zwarte slaaf te tekenen. Dit heeft hij mede trachten te bewerkstelligen door een wisseling in perspectief aan te brengen: de geschiedenis wordt gezien door de ogen van de meester, shon Welmu, alsmede door die van de slaaf, Luis. Bij De Haseth geen duidelijke scheiding tussen ‘slachtoffers’ en ‘uitbuiters’, maar heroïek en tragiek dwars door etnische scheidslijnen heen en veelvuldig verenigd in dezelfde per¬sonages. (…)
Lees hier het artikel over de jaarlijkse Tulaherdenking op Caraïbisch Uitzicht
Meer over ‘Slaaf en Meester / Katibu di Shon’
Meer over Carel de Haseth bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Aart G. Broek bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Kleinschalige openbaring.» – Max Arian

VoorplatSlaaf75Over de opera ‘Katibu di shon / Slaaf en meester’ naar een boek van Carel de Haseth in De Groene Amsterdammer, 24 december 2013:
Maar er waren ook kleinschaliger openbaringen. Sopraan Tania Kross nam het initiatief voor de Antilliaanse slavernijopera ‘Katibu di shon / Slaaf en meester’ naar een boek van Carel de Haseth en met swingende muziek van Randal Corsen. Het project werd geadopteerd door de Nationale Reisopera en gaat nu ook naar de Antillen.

Lees hier het artikel

Meer over ‘Katibu di shon / Slaaf en meester’

Carel de Haseth medewinnaar Boeli van Leeuwen-prijs 2013

BoelivanLeeuwenprijsOp 10 oktober 2013 is de prestigieuze Boeli van Leeuwen-prijs voor de derde keer uitgereikt. De prijs is dit jaar naar drie personen gaan. Mezzosopraan Tania Kross, jazzpianist Randal Corsen en auteur Carel de Haseth kregen de prijs voor de eerste Papiamentstalige opera ‘Katibu di Shon’. Het drietal heeft samengewerkt in de opera ‘Katibu di Shon’ (Slaaf en meester) die werd afgeleid van de gelijknamige novelle van De Haseth. In de opera zingt Kross de sterren van de hemel op muziek gecomponeerd door Corsen. De uitreiking werd verricht door vicepremier Etienne van der Horst.

Katibu di Shon is een verhaal van Carel de Haseth over liefde, vriendschap, macht en frustratie. In juli ging de opera in Amsterdam in première. Jeugdvrienden Wilmu (Jeroen de Vaal) en Luis (Peter Brathwaite) zijn beiden verliefd op slavin Anita (Tania Kross). Maar slaaf Luis treurt over de voorkeur die Anita lijkt te hebben voor Wilmu, die op zijn beurt worstelt met zijn rol als slaveneigenaar. Beiden reageren hun frustraties af op Anita.
Corsen tekende voor de arrangementen van de opera. Behalve een geldprijs van 10.000 gulden, bestaat de Premio Boeli van Leeuwen
uit een oorkonde van de Curaçaose overheid en een bronzen beeld van de internationaal vermaarde Nederlandse beeldhouwer Cornelis Zitman. Het kunstwerk is 23 centimeter hoog. Het bronzen beeld toont Boeli van Leeuwen in een peinzende zithouding boven een kopje koffie en met zijn vaste hoed op. Dit jaar wordt de geldprijs door drieën gesplitst. Elk krijgt 3333,33 gulden.

De Curaçaose overheid deelt sinds 2009 om de twee jaar de Premio Willem C.J. ‘Boeli’ van Leeuwen aan een persoon of een organisatie die op cultureel, juridisch, bestuurlijk, sociaal of journalistiek gebied een intellectuele prestatie heeft geleverd van wetenschappelijke diepgang, die ook voortgekomen is uit maatschappelijke betrokkenheid. In 2011 kreeg antropologe Rose Mary Allen de prijs. In 2009 ging de prijs naar Henny Coomans en – postuum – zijn echtgenote Maritza Eustatia.

Meer over ‘Slaaf en meester’

Verzoening met het slavernijverleden


Over ‘Slaaf en meester / Katibu di Shon’ van Carel de Haseth op Nieuwsuur, 27 juni 2013:
Nieuwsuur spreekt zowel mezzosopraan Tania Kross als auteur De Haseth over de totstandkoming van dit bijzondere project. De opera gaat op 1 juli in première in Amsterdam. Het is een van de evenementen die zijn georganiseerd rond de herdenking van de afschaffing van de slavernij. Op 1 juli 1863, 150 jaar geleden, schafte Nederland de slavernij in de koloniën. Zo’n 35.000 slaven in Suriname en zo’n 12.000 op de Antillen verkregen, aangekondigd door kanonschoten vanaf Fort Zeelandia in Paramaribo, hun vrijheid. De slavenhouders ontvingen een compensatie voor elke vrijgestelde slaaf. Die moesten nog wel tien jaar op de plantages blijven werken, maar dan tegen een kleine vergoeding.

VoorplatSlaaf75

Lees hier de aankondiging van het onderwerp op de site van Nieuwsuur

Meer over Slaaf en Meester en de opera Katibu di Shon

Opera ‘Katibu di shon’ gaat op 1 juli 2013 in première

De opera ‘Katibu di Shon’ is gebaseerd op de novelle ‘Slaaf en Meester’, een ‘histoire parfumée’, van Carel de Haseth. De opera vertelt het verhaal van slaveneigenaar Wilmu en slaaf Luis, twee jongens die samen opgroeiden en hun grote liefde voor slavin Anita. Deze driehoeksverhouding mondt uit in een confrontatie tussen de twee jongens, tussen de slaaf en meester. Anita houdt van beide mannen, maar kiest uiteindelijk voor een liefdesrelatie met Luis. De mannen komen lijnrecht tegenover elkaar te staan. Anita is de katalysator in dit conflict, liefde kent geen kleur. Deze strijd van macht en onmacht; van verstoorde menselijke relaties, wordt uitvergroot in de “Grote Slavenopstand” van 17 augustus 1795 op Curaçao. Het verzet van slaaf Luis en Anita wordt parallel verteld in het aanzwellende roep om vrijheid. De opstand wordt neergeslagen. Luis wordt ter dood veroordeeld en gevangen gezet in het Fort Amsterdam. In een dramatische ontknoping komen de mannen nog tijdig tot elkaar als mens.

Mezzosopraan Tania Kross werkte al jaren aan de voorbereidingen om het verhaal ‘Slaaf en Meester’ te nemen als basis voor de eerste opera in het Papiaments. Bovendien deelt zij een opmerkelijke geschiedenis met Carel de Haseth, de schrijver en tevens librettist van ‘Katibu di Shon’. Hun beide voorouders komen van dezelfde plantage. De voorouders van Tania als slaaf en die van Carel als meester. Het werk van componist Randal Corsen wortelt diep in de Curaçaose traditie. De schoonheid van de Antilliaanse muziek in combinatie met alle facetten die aan bod komen bij een opera maakt ‘Katibu di Shon’ een indringende voorstelling van deze dramatische gebeurtenis uit onze gezamenlijke geschiedenis.

Dirigent Ed Spanjaard. Regisseur Monique Wagemakers. Set Design John Otto. Art Design Jolanta Pawlak. Light Designer Uri Rapaport. M.m.v. Tania Kross, Peter Brathwaite en Jeroen de Vaal. M.m.v het Matangi Quartet. M.m.v. Stichting Nationaal Opera en Concert Koor.

Meer over Slaaf en Meester

Meer over de opera

Hier kaarten bestellen

Memo Slavernij op 24 april in Haarlem.

Op 1 juli 2013 is het 150 jaar geleden dat de slavernij in onze vroegere koloniën Suriname en de Nederlandse Antillen werd afgeschaft. Schrijvers en filmers houden in hun werk de herinnering van het slavernijverleden levend en dragen bij aan kennis over en het bewustzijn van het slavernijverleden. Gasten zijn Janny de Heer, Fred de Haas, Ezra de Haan en Noëlle Beerepoot.
Janny de Heer debuteerde in 1999 met Landskinderen van Curaçao. Sinds 2010 werkt zij aan de historische roman Gentleman in slavernij, over een Duitse immigrant in het 19de eeuwse Suriname, die in 2013 zal verschijnen.
Fred de Haas is muzikant, vertaler en essayist. Hij houdt aan de hand van een een PowerPoint-presentatie een verhandeling over de slavernijgeschiedenis waarin Portugal en Nederland een uitgebreide rol spelen en in samenhang daarmee over onderdrukking van het Papiaments.
Ezra de Haan is schrijver en criticus. In de laatste hoedanigheid schrijft hij met grote regelmaat over de literatuur van de voormalige Nederlandse koloniën. Najaar 2010 was hij gastdocent aan de Schrijversvakschool in Paramaribo. Najaar 2013 verschijnt van zijn hand een essayboek over zijn ontmoetingen met de Surinaamse dichter Michaël Slory. In ‘Memo Slavernij’ vertelt hij over drie historische novellen van Els Langenfeld waarin het dagelijks leven (spelend in 1738, 1795 en 1888) op en rond de Curaçaose plantage Porto Marie wordt geschetst, die in september 2013 verschijnen.
Het project ‘Haarlemse herinneringen aan het slavernijverleden’ gaat 17 augustus 2013 (herdenking Tula opstand) van start met de opening van de tentoonstelling, tot begin oktober te zien in Noord-Hollands Archief en bij de ingangen van de musea Teylers en Frans Hals.
Noëlle Beerepoot van Bureau Discriminatiezaken Kennemerland vertelt over wat het project behelst en laat een voorproefje zien.
Voorts aandacht voor het zojuist verschenen Porto Marie (1738 – 1795 – 1888) van Els Langenfeld en de eerder verschenen novelle Slaaf en meester van Carel de Haseth.

Presentatie Franc Knipscheer. Letterij wordt gemaakt door Uitgeverij In de Knipscheer voor de Pletterij.

Klik hier voor Porto Marie

Klik hier voor Slaaf en meester

Klik hier voor Gentleman in slavernij

Tania Kross in DWDD over eerste Papiamentstalige opera

De eerste Papiamentstalige opera Slaaf en Meester is aanstaande. Op 13 december deed Tania Kross in De Wereld Draait Door verslag van de stand van zaken omtrent Katibu di Shon, de eerste Papiamentstalige opera gebaseerd op de novelle van Carel de Haseth, die ook het libretto schreef, en gecomponeerd door Randell Corsen.

Kijk:

«Slaaf en Meester is een noodzakelijk boek. Carel de Haseth beschrijft daarin een zwarte bladzijde uit onze geschiedenis die net als die van Anne Frank blijvend gelezen moet worden.» – Oud-minister Plasterk

«De twee hoofdpersonages zijn antagonisten. Wilmoe (Willem) vertegenwoordigt de blanke plantagehouders en Louis is een slaaf. Zij vertellen beurtelings het verhaal vanuit hun persoonlijk perspectief. Beiden zijn op dezelfde dag geboren en zijn samen als broers en speelkameraden opgegroeid. Maar nu staan ze diametraal tegenover elkaar, terwijl ze met het opgroeien ook al rivalen in de liefde waren met hun genegenheid voor Anita. Na de mislukking van de opstand geeft Willem zich rekenschap van zijn relatie met deze slaaf die hij als een tweelingbroer ziet. De kleine roman maakt vooral indruk door zijn consieze stijl en de thematiek waarin de verteller oproept tot verzoening.»
– Wim Rutgers

«Dit ogenschijnlijk kleine boek laat na lezing een verpletterende indruk achter. (…) Juist die combinatie van een broeierige driehoeksverhouding en de gruwelijke details van de slavenopstand en de terechtstellingen, die overigens alle op historische feiten berusten, maken Slaaf en meester tot een novelle die regelmatig aan het werk van Shakespeare doet denken. Alles wat iedereen overkomt is het logisch gevolg van het denken en doen van de personages. Op voorbeeldige wijze voorziet Carel de Haseth de lezer in de proloog en het nawoord van alle noodzakelijke feitelijke informatie. Juist de wetenschap dat hetgeen de slaven in de novelle overkomt op ware feiten berust, doet de haren te berge rijzen. Slaaf en meester is daarmee literair en historisch van grote betekenis.» – Literatuurplein.nl

«Indrukwekkende novelle.» – Trouw

Carel de Haseth
Slaaf en meeser
Novelle. Antillen, Curaçao
Genaaid gebonden, 80 blz.
ISBN 978-906265-598-4 € 15,00
Carel de Haseth: Slaaf en meester

Carel de Haseth
Sklave und Herr/Katibu di Shon.
Novelle
Tweetalig. Papiaments en Duits
Imprint: Edition VAbENE
Ingenaaid, geïllustreerd 128 blz.
ISBN 978-3-85167-197-1 € 17,90
Carel de Haseth: Sklave und Herr