«Wat een diepte en een gedurfde inhoud.» – Karel Wasch

VoorplatTemepelsWoestijnen75Over ‘Tempels in woestijnen’ van Boeli van Leeuwen op Poëzie Leestafel, 9 december 2014:
De gedichten Moeder van mijn moeder, Soldaten, Nacht en Luchtgevechten boven het krankzinnigengesticht zijn klassieke sonnetten. Er is een kleine overpeinzing, motto, ik ben zoals ik ben en er is een drietal grote verzen: Oorlog, Otrobanda en Isla de Makuaku. (…) Van Leeuwen probeert in het gedicht Soldaten het onbenoembare te benoemen. In de droom in de diepten van de zee gesitueerd, ziet de dichter bevroren vissen, stil naast het koraal en verder soldaten die misschien zijn overleden (let op de rode krans). Eenmaal boven water worden we met God geconfronteerd, die de stormen scheert, een prachtig beeld voor de Grote Kapper (J.W. van der Molen gebruikte dit beeld letterlijk al eens in een vers) die met een handomdraai, storm, wind, laat ontstaan en verdwijnen. En tenslotte: in een zoutkristal, een van de kleinste mineralen op deze aarde wordt het bloed dat in de zee ligt, door oorlogen o.a. opgezogen. Wat een indrukwekkend gedicht.
Bij de grote gedichten viel me Isla di Makuaku (Eiland der Fregatvogels) op. De fregatvogel heeft een spanwijdte van twee meter en kan uren zweven op de thermiek. De boodschap van het gedicht is eigenlijk, dat we op de stroom mee moeten varen, zweven, deinen. ‘Go with the flow,’ zou je kunnen zeggen. En Van Leeuwen laat de taal ook zweven, als een lang aangehouden sitarklank. Inhoud en vorm vallen samen.
Ik verbaasde mij over de hoge kwaliteit van deze – terecht opnieuw uitgebrachte – bundel. Wat een heerlijke verzen, wat een diepte en een gedurfde inhoud. Ik heb ouder werk van hem weer uit de kast gehaald.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Tempels in woestijnen’
Meer over Boeli van Leeuwen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een rijke aanzet van zijn legendarisch proza.» – André Oyen

VoorplatTemepelsWoestijnen75Over ‘Tempels in woestijnen’ van Boeli van Leeuwen, op Ansiel cineblogs.be, november 2014:
Boeli van Leeuwens eerste dichtbundel Tempels in woestijnen werd vlak na het huwelijk geschreven en in augustus 1947 gedrukt. Ruim 65 jaar na de eerste druk is deze lange tijd onvindbaar gebleven bundel opnieuw uitgebracht. (…) Het is toch ook mooi voor de literatuurfreaks om deze knap uitgegeven bundel als een zeldzaamheid te beschouwen. Het is voor het eerst dat ik deze gedichten onder ogen krijg en ik vind ze heel mooi. Voor mij zijn ze een rijke aanzet van zijn legendarisch proza. Helemaal mooi is ook dat ‘Onkel Patrice’, een van de vele verhalen in de magistrale bundel Geniale anarchie (1990) is opgenomen. In dat verhaal beschrijft Boeli van Leeuwen hoe zijn Onkel Patrice op een persje, driftig pedalerend, zijn dichtbundel produceert. Tempels in woestijnen – de gedichten- en het verhaal ‘Onkel Patrice in één boekje, een heerlijk hebbeding.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Tempels in woestijnen’
Meer over Boeli van Leeuwen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Hans Vaders bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Schitterende sfeerbeelden van iets dat nooit en nimmer meer terugkomt.» – Hans Vaders

VoorplatTemepelsWoestijnen75Over ‘Tempels in woestijnen’ van Boeli van Leeuwen in Ñapa (Amigoe), 1 november 2014:
Bij de negen gedichten zitten poëtische juweeltjes. Ik heb het dan niet zo zeer over het drietal gedichten met de oorlog als thema, namelijk ‘Soldaten’, ‘Luchtgevechten boven een krankzinnigengesticht’ en ‘Oorlog’. Maar goed, Boeli van Leeuwen was amper terug uit een zwaar geteisterd en verwoest Europa, uit een kreupel Nederland waar hij noodgedwongen de Tweede Wereldoorlog had moeten uitzitten in de schoolbanken. En waar zijn alma mater, het imposante gymnasium aan het Stokroosplein in Den Haag, op last van de Duitse bezetter in 1942 was gevorderd en kort daarna gesloopt in het kader van de aanleg van de Atlantikwall. En in juni 1947 was juist de eerste politionele actie in Indië begonnen, een complete oorlog die slechts verliezers zou opleveren. Van Leeuwen besefte toen al dat het leven de facto een slangenkuil behelsde met vele wonderlijke wezens met dito rituelen, zelfverkozen, aangeleerd of niet. Nee, het zijn eerder de prachtige strofen waarin hij zijn dorre dorstige eiland van toen bezingt. Schitterende sfeerbeelden van iets dat nooit en nimmer meer terugkomt – althans niet in een vorm die wij nu kennen. Er is geen plaats meer voor oude rituelen die in taal worden gebeiteld. (…) Een mooi uitgegeven bundel met treffend werk van Van Leeuwen waarin de contouren zich reeds aftekenen voor zijn latere in zijn romans uitgewerkte thematiek.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Tempels in woestijnen’
Meer over Boeli van Leeuwen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Hans Vaders bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Van Leeuwen had de taal meteen bij zijn kladden.» – Ezra de Haan

VoorplatTemepelsWoestijnen75Over ‘Tempels in woestijnen’ van Boeli van Leeuwen op Literatuurplein.nl, 25 oktober 2014:
Los van de taal valt zijn wijsheid op en de compacte verwoording daarvan. Alleen al voor de laatste twee strofen van het gedicht ‘Moeder van mijn moeder’ zou je deze bundel moeten kopen. (…) In de bundel klinkt de Tweede Wereldoorlog door, wat logisch is, met een publicatie in 1947. Boeli van Leuwen zorgt voor beelden die langer dan een boek of bundel beklijven. Een prachtig en uiterst belangrijk gedicht, zeker wanneer je het over een begin van een oeuvre hebt, is ‘Otrobanda’. Hier leert de lezer de schrijver kennen, de man met het scherpe oog dat niets en niemand mist. Iemand die schoonheid in verval ziet maar het niet gaat idealiseren. (…) In vier strofen weet de schrijver, als nog jonge dichter, de wereld die hij kent samen te vatten. Het gedicht is sterk als ‘Denkend aan Holland’, heeft dezelfde liefde en afkeer in zich.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Tempels in woestijnen’
Meer over Boeli van Leeuwen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Over tradities, manipulatie, list, bedrog en levenswater dat moet vloeien.» – Janneke Siebelink

DuivelsklauwVoorplat75Felicita Vos over ‘Duivelsklauw’ in een interview op bol.com/boekenredactie, 18 september 2014:
‘Ik heb eerst de verhaallijn uitgebroed, daarna volgde een periode van research. Zo heb ik alle plaatsen uit het boek bezocht, ben ik in archieven gedoken, heb ik met experts op het gebied van WO II gesproken, maar ook met mensen die in wijken wonen waar het verhaal zich afspeelt, ik heb geput uit mijn eigen kennis rondom de Romacultuur, tradities en gebruiken en ga zo maar door. Na de onderzoeksfase ga ik schrijven, lezen, schrappen, herschrijven net zo lang tot er een eerste versie ligt.’
Lees hier het artikel of hier
Kijk hier naar de trailer
Meer over ‘Duivelsklauw’

«De elementen die de Romacultuur belichten zijn interessant, de rituelen bij een overlijden of de beleving van hun bedevaarten worden goed weergegeven.» – Isabelle Notelaers

DuivelsklauwVoorplat75Over ‘Duivelsklauw’ van Felicita Vos in De Leeswolf, 31 augustus 2014:
Gina Brandt beseft na de begrafenis van haar vader dat hij veel geheimen meegenomen heeft in zijn graf. Tijdens het opruimen van zijn persoonlijke spullen merkt ze bijvoorbeeld dat hij maandelijks een som overmaakte op een voor haar onbekende rekening. Vanaf dat moment is haar nieuwsgierigheid niet meer in te tomen. Ze wil koste wat het kost meer te weten komen, maar dat is buiten de rest van haar familie gerekend. Want zo vastberaden als Gina is om in het verleden te spitten, zo hevig willen haar tantes de familiegeschiedenis verborgen houden. Dat het in de Romacultuur een gewoonte is om alle spullen van de overledene te verbranden, komt hen dan ook heel goed uit. Het verleden van haar grootvader en vader ontsluiert zich mondjesmaat. De bizarre rol die haar grootvader tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde, is maar moeilijk te reconstrueren. (…) De elementen die de Romacultuur belichten zijn interessant. De rituelen bij een overlijden, de verschillende gebruiken omtrent water of de beleving van hun bedevaarten worden goed weergegeven.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Duivelsklauw’

Felicita Vos in programma Babbels op donderdag 8 mei 2014.

DuivelsklauwVoorplat75Edwin Kleiss en Katja Zwart gaan 8 mei in gesprek met Felicita Vos in de studio van Zaanradio naar aanleiding van haar romandebuut ‘Duivelsklauw’ over de geschiedenis van drie generaties van een zigeunerfamilie in Nederland. En de auteur heeft recht van spreken, want Felicita Vos is zelf dochter van een Romavader en kent het lief en leed (de Tweede Wereldoorlog) van de Roma en Sinti als geen ander. De uitzending wordt herhaald op zondag 11 mei om 12.oo uur en is live op internet te beluisteren.

«Schrijfster legt geschiedenis van Roma-familie vast.» – Herman Spinhof

DuivelsklauwVoorplat75Over ‘Duivelsklauw’ van Felicita Vos in AD, 30 april 2014:
In een familieroman beschrijft Felicita Vos de geschiedenis van een Romafamilie, die zich deels afspeelt in de crisisjaren van de jaren dertig in Rotterdam. (…) ‘Slechts twee foto’s heb ik uit de tijd van mijn eigen grootouders.’ Schrijfster Felicita Vos verklaart het gebrek aan foto’s door het gebruik in Romakringen om persoonlijke bezittingen na het overlijden te verbranden. Zelf dochter van een Romavader en een gadje (niet-Roma) moeder heeft ze de geschiedenis van drie generaties opgeschreven. Vos’ grootouders woonden van 1934 tot 1939 in Rotterdam aan de Nijverheidstraat en aan de Schiedamsedijk. (…) Hendrik (de grootvader in het boek) was van oorsprong een gadje die als turfsteker in Drenthe uit zijn kringetje wilde breken en op zoek ging naar avontuur. Hij werd verliefd op een Romameisje, trouwde en trok als schipper de wijde wereld in. (…) Op de Schiedamsedijk hield hij een logement dat al snel een hoerenkeet werd. Hij begaf zich in NSB-kringen met als reden dat hij zich wilde informeren over de politieke ontwikkelingen om zo zijn Romagezin beter te beschermen. Daarin ging hij heel ver. In de oorlog pleegde hij verzet maar heulde ook met de Duitsers. Welke vergaande consequenties dat had, beschrijft Felicita Vos in Duivelsklauw.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Duivelsklauw’

«Het belangrijkste antwoord kan niet in archieven worden gevonden.» – Ezra de Haan

DuivelsklauwVoorplat75Over ‘Duivelsklauw’ van Felicita Vos op Literatuurplein, 15 april 2014:
Een knap geschreven roman waarin een eeuw geschiedenis, zowel van de Nederlanders als van de Roma en daar weer de kinderen van, beschreven wordt. Wat hen overkwam, voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog, maakt beelden los in de lezer die niet snel vergeten gaan worden. Juist omdat Felicita Vos het verhaal van de Roma van binnenuit beschrijft, zonder er doekjes om te winden, komt het keihard aan.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Duivelsklauw’

«Sterke personages die van begin tot eind boeien.» – André Oyen

DuivelsklauwVoorplat75Over ‘Duivelsklauw’ van Felicita Vos op iedereenleest.be, 15 april 2014:
‘Duivelsklauw’ is een ontzettend mooi georkestreerde familiegeschiedenis, waarin de Romacultuur op een mooie maar niet drammerige manier deel uit maakt van het geheel. De auteur Felicita Vos, zelf dochter van een Romavader, vertelt van binnenuit drie generaties van een Romafamilie, een geschiedenis die de hele vorige eeuw omspant. Dank zij haar sterke (soms duivelse zoals Hendrik, soms beminnelijke zoals Lina en ook wel de jonge Heina) personages weet ze de lezer van het begin tot eind te boeien. Het is een bijzonder visueel talig werk waar je zo je eigen beelden bij kan denken én dat is één van de sterke troeven van het boek.
Lees hier de recensie of hier
Meer over ‘Duivelsklauw’