Tag: Wettig opium

Ewald Vanvugt
Wettig opium. 350 jaar Nederlandse opiumhandel in de Indische archipel Nederland, Nederlands-Indië, geschiedenis
Paperback, 420 blz., € 22,50
Royaal formaat
ISBN 90-6265-197-6
Eerste druk 1985
Uitverkocht

Handel en bestuur, begroting en leger – alles draaide om de opium in de Nederlandse Oost. Hoe dit uit het bewustzijn en de geschiedenisboekjes is verdwenen, mag een raadsel zijn. Dat de opiumbaten met de Landrente wedijverden om de eerste plaats van de koloniale inkomsten en dat de ontvangst van de jaarlijkse pachtschat (samen met de verjaardag van de koning) het grote feest voor de bestuursambtenaren was, wordt in deze opiumkroniek aangetoond. En niet uit obscure bron: een gouverneur-generaal uit de vorige eeuw becijfert zelf – niet zonder enige trots – hoe hij ondanks de miljoenen die naar Nederland wegstroomden, het zaakje in Indië wist drijvende te houden.
Toen met de moderne tijd nieuwe technieken hun intrede deden, werd alles nog grootser aangepakt: de zelf kokende Chinese pachters werden afgedankt en staatswinkels, waar het wettig opium als postzegels over de toonbank ging, verrezen in de gehele archipel – terwijl in het Nederlandse parlement de ethische politiek werd verkondigd.

«De grootste verdienste van de manier waarop Ewald Vanvugt zijn onderwerp heeft aangepakt, ligt volgens mij hierin: hij heeft de afschaffing van de opiumpacht en de invoering van de opiumregie omstreeks de eeuwwisseling niet, zoals gebruikelijk, als een breuk voorgesteld, maar als bron van een continuïteit in ons koloniaal beleid. Werd de prijs van opium verlaagd, dan was het doel, het gebruik door de bevolking van gesmokkelde opium te beperken. Werd de prijs verhoogd, dan was het doel precies hetzelfde! Maar in feite was ‘de ethische jas’ niet anders dan een vermomming: het beleid werd bepaald door het financiële belang van de staat.» – Prof. dr. W.F. Wertheim in het Voorwoord.

«Een belangrijke bijdrage tot beter inzicht in de geschiedenis van de handel in verdovende middelen.» – Jan Pronk

«Onthullend boek over handel in slaapgom in Nederlands Indië.» – De Telegraaf

«Door zijn boek stelt Vanvugt vragen aan de orde waarmee historici van deze tijd, zo gespitst op de ontmaskering van valse leuzen, zich ernstig zullen moeten bezighouden.» – Prof. dr. W.F. Wertheim

«Wettig opium vult een witte plek in het geschiedenisboek op met een zwarte bladzijde.» – NRC Handelblad

«Hollandse maagd als opiumpusher.» – Het Parool